ਅੰਨਾ ਗਰਿਗੋਰੀਏਵਨਾ ਦੋਸੋਤੋਵਸਕਆ ( ਰੂਸੀ: Анна Григорьевна Достоевская  ; 12 ਸਤੰਬਰ 1846 - 9 ਜੂਨ 1918) ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਜੀਵਨੀ ਲੇਖਕ, ਸਟੈਨੋਗ੍ਰਾਫਰ, ਸਹਾਇਕ ਅਤੇ ਫ਼ਿਓਦਰ ਦਾਸਤੋਵਸਕੀ (1867 ਤੋਂ) ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਉਹ ਰੂਸ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀਆਂ ਫਿਲੈਟਲਿਸ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਓਦਰ ਦਾਸਤੋਵਸਕੀ: ਅੰਨਾ ਦੋਸਤੋਵਸਕਆ'ਜ਼ ਡਾਇਰੀ ਇਨ 1867 ਬਾਰੇ ਦੋ ਜੀਵਨੀਤਕ ਪੁਸਤਕਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਜੋ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1923 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਮੈਮਰੀਜ਼ ਆਫ਼ ਅੰਨਾ ਦੋਸਤੋਵਸਕਆ [1] 1925 ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਸੀ।[2]

ਅੰਨਾ ਦੋਸਤੋਵਸਕਆ
ਜਨਮ
ਅੰਨਾ ਗਰਿਗੋਰੀਏਵਨਾ ਸਨਿਟਕੀਨਾ (Анна Сниткина)

(1846-09-12)12 ਸਤੰਬਰ 1846
ਮੌਤ9 ਜੂਨ 1918(1918-06-09) (ਉਮਰ 71)
ਯੈਲਟਾ, ਟੌਰੀਡਾ ਗਵਰਨੋਰੇਟ
ਕਬਰਤਿਖਵਿਨ ਕਬਰਸਤਾਨ
ਪੇਸ਼ਾ
  • ਜੀਵਨੀ ਲੇਖਕ
  • ਸਟੈਨੋਗ੍ਰਾਫਰ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ
(ਵਿ. 1867; ਮੌਤ 1881)
ਬੱਚੇ
  • ਸੋਫੀਆ (1868)
  • ਲਯੁਬੋਵ (1869–1926)
  • ਫਿਯਦੋਰ (1871–1922)
  • ਅਲੈਕਸੀ (1875–1878)

ਸ਼ੁਰੁਆਤੀ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਅੰਨਾ ਗਰਿਗੋਰੀਏਵਨਾ ਸਨਿਟਕੀਨਾ ਦਾ ਜਨਮ ਮਾਰੀਆ ਅੰਨਾ ਅਤੇ ਗਰੈਗਰੀ ਇਵਾਨੋਵਿਚ ਸਨਿਟਕਿਨ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਮਾਪਨ ਕਮ ਲਾਉਡ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਟੈਨੋਗ੍ਰਾਫਰ ਵਜੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ।[3]

ਵਿਆਹ ਸੋਧੋ

4 ਅਕਤੂਬਰ 1866 ਨੂੰ, ਅੰਨਾ ਨੇ ਫ਼ਿਓਦਰ ਦਾਸਤੋਵਸਕੀ ਦੇ ਨਾਵਲ ਦਿ ਗੈਂਬਲਰ ਉੱਤੇ ਸਟੈਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[4] ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗਣੀ ਹੋ ਗਈ।

ਮੈਮੋਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਅੰਨਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਦਾਸਤੋਵਸਕੀ ਨੇ ਇਕ ਕਾਲਪਨਿਕ ਨਵੇਂ ਨਾਵਲ ਦੇ ਪਲਾਟ ਦੀ ਰੂਪ ਰੇਖਾ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਔਰਤ ਦੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਬਾਰੇ ਉਸ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਸੀ।[5] ਕਹਾਣੀ ਵਿਚ ਇਕ ਬੁੱਢਾ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਇਕ ਮੁਟਿਆਰ ਨੂੰ ਇਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਅਨਿਆ ਹੈ। ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਕੁੜੀ ਅਤੇ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਵਿਚ ਵੱਖਰੀ ਕੁੜੀ ਲਈ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਅੰਨਾ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਸੰਭਵ ਸੀ. ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਅੰਨਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: “ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਕ ਪਲ ਲਈ ਉਸਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਰੱਖੋ। ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਮੈਂ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਕਰਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਬਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਜਵਾਬ ਦਿਓਗੇ?” ਅੰਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਮੈਂ ਜਵਾਬ ਦਿਆਂਗੀ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਪਿਆਰ ਕਰਾਂਗੀ"।[6] [7]

15 ਫਰਵਰੀ 1867 ਨੂੰ, ਜੋੜਾ ਵਿਆਹਿਆ ਗਿਆ। ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਹੇ (ਜੁਲਾਈ 1871 ਤੱਕ)। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ ਦੇ ਦੋ ਲੈਣਦਾਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦੋਸ਼ ਲਾਏ ਸਨ।[1]

ਬੇਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਟਾਪ ਦੌਰਾਨ, ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ ਆਪਣੇ ਪੈਸੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਜੂਏ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਗਿਆ। ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਉਹ ਜਿਨੀਵਾ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਦੁਬਾਰਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। 22 ਫਰਵਰੀ 1868 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਧੀ ਸੋਫੀਆ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ, ਪਰ 24 ਮਈ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 1869 ਵਿੱਚ, ਡ੍ਰੇਜ਼੍ਡਿਨ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਧੀ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਲਯੁਬੋਵ ਦੋਸਤੋਏਵਸਕਯਾ (1926 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ) ਸੀ। ਸੈਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਅੰਨਾ ਨੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਫਿਯਡੋਰ (16 ਜੁਲਾਈ 1871 - 4 ਜਨਵਰੀ 1922) ਅਤੇ ਐਲੇਕਸੀ (10 ਅਗਸਤ 1875 - 16 ਮਈ 1878) ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਅੰਨਾ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਸਮੇਤ ਵਿੱਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ੇ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 1871 ਵਿਚ, ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ ਨੇ ਜੂਆ ਖੇਡਣਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।

ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੋਧੋ

 
1880 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਅੰਨਾ

ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ ਦੀ ਮੌਤ (1881) ਵੇਲੇ ਅੰਨਾ 35 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਇਆ। ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਖਰੜੇ, ਚਿੱਠੀਆਂ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਫੋਟੋਆਂ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀਆਂ। 1906 ਵਿਚ ਉਸਨੇ ਰਾਜ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿਚ ਫ਼ਿਓਦਰ ਦੋਸੋਤਵਸਕੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਤ ਇਕ ਕਮਰਾ ਬਣਾਇਆ।

ਕਰੀਅਰ ਸੋਧੋ

ਅੰਨਾ ਦੋਸਤੋਵਸਕਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਸਟੈਨੋਗ੍ਰਾਫਰ ਸਿੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੇ ਫ਼ਿਓਦਰ ਦਾਸਤੋਵਸਕੀ ਦੇ ਨਾਵਲ ਦਿ ਗੈਂਬਲਰ ਸੰਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਐੱਫ ਟੀ ਸਟੀਲੋਵਸਕੀ ਨਾਲ ਇਕ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਨਾਵਲ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ ਲਈ ਲਗਭਗ 10 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਕਾੱਪੀਰਾਈਟ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੇ ਉਹ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਅੰਨਾ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹ ਲਈਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਅੰਨਾ ਦ੍ਰਿੜ ਸਨ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਦੋਸਤੀਵਸਕੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ ਇਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗਤੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ ਦੋਸਤੀਵਸਕੀ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਡੈਮਨਜ਼, ਦੇ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਤੋਂ ਵਿੱਕਰੀ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਲੱਗੀ।[8] [9]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. 1.0 1.1 Lantz, K. A. (2004). The Dostoevsky Encyclopedia. Greenwood Publishing Group. pp. 97–99. ISBN 0-313-30384-3.
  2. Достоевская, А.Г. "антикварный интернет-магазин". RareBooks.ru. Archived from the original on 8 March 2012. Retrieved 25 March 2012.
  3. Kjetsaa 1989.
  4. Lantz, K. A. (2004). "Chronology". The Dostoevsky Encyclopedia. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-313-30384-3.
  5. Nasedkin, Nicholay. "Around Dostoyevsky" (in Russian). Archived from the original on 22 January 2010. Retrieved 21 June 2010.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. Memoirs of Anna Dostoyevskaya, pp. 96–97
  7. Korneichuk, Dmitry. "Life of Fyodor Dostoyevsky: Women's motives" (in Russian). Chronos. Archived from the original on 9 June 2010. Retrieved 21 June 2010.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  8. Joseph Frank: Dostoevsky: A Writer in his Time, Princeton University Press; With a New preface by the author edition (26 Aug. 2012)
  9. Judith Gunn Dostoyevsky: A Life of Contradiction, Amberley Publishing