ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ (27 ਜੁਲਾਈ, 1920-13 ਅਕਤੂਬਰ, 2006) ਦਾ ਜਨਮ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜਿਸਟ ਸਨ ਜੋ ਇੱਕ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜਿਸਟ ਵਜੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਨ।

ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ
ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ
ਜਨਮ(1920-07-27)27 ਜੁਲਾਈ 1920
ਮੌਤ13 ਅਕਤੂਬਰ 2006(2006-10-13) (ਉਮਰ 86)[1]
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਨਿਰਮਲ ਸ਼ਰਮਾ
ਬੱਚੇ2

ਸਿੱਖਿਆ

ਸੋਧੋ

ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਬਨਾਰਸ ਹਿੰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. (ਗਲਾਸ ਟੈਕ.) ਕੀਤੀ; ਅਤੇ ਸ਼ੈਫੀਲਡ ਤੋਂ ਐਮਐਸਸੀ (ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ)।[2]

ਕੈਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

ਉਸਨੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਕੱਚ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1945 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਵਜੋਂ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਯੂ.ਕੇ. ਚਲੇ ਗਏ। ਉਸਨੇ ਸ਼ੈਫੀਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋ. WES ਟਰਨਰ, FRS, ਅਤੇ ਪ੍ਰੋ. ਐਚ. ਮੂਰ। ਉਸਨੇ ਰੌਕਵੇਅਰ ਗਲਾਸ ਲਿਮਟਿਡ, ਗ੍ਰੀਨਫੋਰਡ, ਯੂਕੇ ਅਤੇ Karhula lasitehdas ਦੇ ਕੱਚ ਦੇ ਪਲਾਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।, ਫਿਨਲੈਂਡ। ਸ਼ਰਮਾ ਸਤੰਬਰ, 1948 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ। 1953-54 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਗੈਸਟ ਵਰਕਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼, ਯੂਐਸ ਦੇ ਗਲਾਸ ਸੈਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ 1954 ਵਿੱਚ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, 1960 ਵਿੱਚ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ 1967 ਤੋਂ 1980 ਤੱਕ ਸੈਂਟਰਲ ਗਲਾਸ ਐਂਡ ਸਿਰੇਮਿਕ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਰਹੇ।[2]

ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਮਾਹਰ ਵਜੋਂ ਕਿਊਬਾ ਅਤੇ ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਛੋਟੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਵੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਸਾਥੀ

ਸੋਧੋ

ਸੋਸਾਇਟੀ ਆਫ਼ ਗਲਾਸ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਯੂ.ਕੇ.; ਵਸਰਾਵਿਕਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ, ਯੂਕੇ; ਪ੍ਰਧਾਨ, ਭਾਰਤੀ ਵਸਰਾਵਿਕ ਸੰਸਥਾਨ; ਪ੍ਰਧਾਨ, ਭਾਰਤੀ ਸਿਰੇਮਿਕ ਸੁਸਾਇਟੀ।[2]

ਮੈਂਬਰ

ਸੋਧੋ

ਉਸਨੇ 1959 ਵਿੱਚ ਆਪਟੀਕਲ ਅਤੇ ਨੇਤਰ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਾਹਿਰ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਯੂ.ਐਸ.ਐਸ.ਆਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ 1962 ਵਿੱਚ NPC ਦੇ ਬਦਲਵੇਂ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵੀ ਗਿਆ ਸੀ[ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਗਲਾਸ ਉਦਯੋਗ 'ਤੇ ਅਧਿਐਨ ਟੀਮ; ਮੈਂਬਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਆਨ ਗਲਾਸ ; ਅਤੇ ਆਈਐਸਆਈ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ[ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਗਲਾਸਵੇਅਰ ਲਈ ਸੈਕਸ਼ਨਲ ਕਮੇਟੀ।[2]

ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ

ਸੋਧੋ

ਉਸ ਨੂੰ ਐਮ.ਐਸ. ਵੱਲੋਂ ਆਰ.ਜੀ.ਨੇਲ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ[ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਬੜੌਦਾ।[2]

"ਕੇ.ਡੀ. ਸ਼ਰਮਾ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਲੈਕਚਰ" ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।[2]

ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਸੈਂਟਰਲ ਗਲਾਸ ਅਤੇ ਸਿਰੇਮਿਕ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਲਟੀਪਰਪਜ਼ ਹਾਲ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।[3]

ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਯੋਗਦਾਨ

ਸੋਧੋ
  1. ਆਪਟੀਕਲ ਗਲਾਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਰੱਖਿਆ ਸਮੱਗਰੀ ਹੈ
  2. ਫੋਮ ਗਲਾਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ
  3. ਪਰਮਾਣੂ ਰਿਐਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਕੱਚ ਪਿਘਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਭੱਠੀਆਂ ਲਈ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਸ਼ੀਲਡਿੰਗ ਵਿੰਡੋਜ਼
  4. ਕੱਚ ਦੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ
  5. ਉਤਪਾਦਕਤਾ
  6. 3 ਪੇਟੈਂਟ ਦਾਇਰ ਕੀਤੇ।[2]

ਫੁਟਕਲ

ਸੋਧੋ

ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, " ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਹੈ "।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Kapil Dev Sharma". Transactions of the Indian Ceramic Society. 65 (4): 228. 2006. doi:10.1080/0371750X.2006.11012308. S2CID 219554820.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 "Kapil Dev Sharma". Central Glass and Ceramic Research Institute. 11 May 2010. Retrieved 1 February 2017. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "CGCRI" defined multiple times with different content
  3. "dgMarket-Vietnam". Archived from the original on 21 ਮਾਰਚ 2012. Retrieved 16 March 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)