ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਮਾਸਕੋ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

Browse history interactively
← ਪੁਰਾਣੀ ਤਬਦੀਲੀਅਗਲੀ ਸੋਧ →
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
VisualWikitext
Babanwalia (ਗੱਲ-ਬਾਤ) ਦੀ ਸੋਧ 105581 ਨਕਾਰੀ
ਬਿੱਲੀ (ਗੱਲ-ਬਾਤ) ਦੀ ਸੋਧ 105582 ਨਕਾਰੀ
ਲਾਈਨ 1:
{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਰੂਸੀ ਸੰਘੀ ਰੱਈਅਤ
{| align="right" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border:1px solid #88a; background:#CEDAF2; padding:5px; font-size: 85%; margin: 0 0 0.5em 1em; border-collapse:collapse;"
! align="center" colspan="2" style="color: #FFFFFF; background: #003399; padding: 4px; font-size:170%;" |
'''|ਪੰਜਾਬੀ_ਨਾਂ=ਮਾਸਕੋ'''<br />
|ਰੂਸੀ_ਨਾਂ=Москва
Москва<br />[[File:Moscow collage new (2011).jpg|280px]]
|ਚਿੱਤਰ_ਦਿੱਸਹੱਦਾ=Moscow collage new (2011).jpg
|- style="background: #CEDAF2; text-align:center;border-bottom:1px solid #999"
|ਚਿੱਤਰ_ਸਿਰਲੇਖ='''ਸਿਖਰ''': ਸੰਤ ਬੇਸਿਲ ਦਾ ਗਿਰਜਾ, ਸਪਾਸਕਾਇਆ ਘੰਟਾ-ਘਰ<br>'''ਵਿਚਕਾਰ''': ਕੋਤੇਲਨਿਚੇਸਕਾਇਆ ਬੰਨ੍ਹ ਇਮਾਰਤ, ਮਿਨਿਨ ਅਤੇ ਪੋਜ਼ਾਰਸਕੀ ਦਾ ਸਮਾਰਕ, ਯੀਸੂ ਰੱਖਿਅਕ ਦਾ ਗਿਰਜਾ, ਮਾਸਕੋ ਦੀ ਇਕਹਿਰੀ-ਪਟੜੀ<br>'''ਹੇਠਾਂ''': ਮਾਸਕੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਕੇਂਦਰ
| '''ਨਕਸ਼ਾ'''
|ਚਿੱਤਰ_ਨਕਸ਼ਾ=Moscow in Russia (special marker).svg
|style="border-left:1px solid #999"| '''ਕੁੱਲ-ਚਿੰਨ੍ਹ'''
|latd=55
|- style="background:white"
|latm=45
|rowspan=6| [[File:Moscow In Europe.png|170px|center]]
|lats=06
|- style="background: white"
|longd=37
|style="border-left:1px solid #999"| [[File:Coat of Arms of Moscow.svg|75px|center]]
|longm=37
|- style="background: #f7f8ff;border-top:1px solid #999; text-align:center;"
|longs=04
|style="border-left:1px solid #999"|
|ਚਿੱਤਰ_ਕੁੱਲ-ਚਿੰਨ੍ਹ=Coat of Arms of Moscow.svg
|- style="background: #CEDAF2; text-align:center;"
|ਕੁੱਲ-ਚਿੰਨ੍ਹ_ਸਿਰਲੇਖ=[[Coat of Arms of Moscow]]
|style="border-left:1px solid #999;border-top:1px solid #999"| '''ਝੰਡਾ'''
|ਚਿੱਤਰ_ਝੰਡਾ=Flag of Moscow.svg
|- style="background: white; border-top:1px solid #999;"
|ਝੰਡਾ_ਸਿਰਲੇਖ=[[Flag of Moscow]]
|style="border-left:1px solid #999"| [[File:Flag of Moscow.svg|90px|center]]
|ਰਾਸ਼ਟਰ ਗੀਤ=''ਮੇਰਾ ਮਾਸਕੋ''
|- style="background: #f7f8ff; border-top:1px solid #999; text-align:center;"
|ਛੁੱਟੀ=ਸਤੰਬਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਅਤੇ ਐਤਵਾਰ
|style="border-left:1px solid #999"|
|ਛੁੱਟੀ_ਹਵਾਲਾ=<ref>{{cite web|title=Holidays and significant dates of Moscow|url=http://old.mos.ru/wps/portal/EnglishVersion?documentId=119125|work=Moscow City Government|accessdate=29 September 2010}}</ref>
|- style="border-top:1px solid #999;"
<!--ਸਿਆਸੀ ਦਰਜਾ-->
|&nbsp;'''ਦੇਸ਼'''
|ਰਾਜਨੀਤਕ_ਅਹੁਦਾ=ਸੰਘੀ ਸ਼ਹਿਰ
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | {{ਝੰਡਾ|ਰੂਸ}}
|ਰਾਜਨੀਤਕ_ਅਹੁਦਾ_ਕੜੀ=ਰੂਸ ਦੇ ਸੰਘੀ ਸ਼ਹਿਰ
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਸੰਘੀ_ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ=ਕੇਂਦਰੀ
|&nbsp;'''ਸੰਘੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ'''
| styleਆਰਥਕ_ਖੇਤਰ="background: #f7f8ff; text-align:center;" | ਕੇਂਦਰੀ-ਰੂਸ
<!--ਅੰਕੜੇ-->
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਅਬਾਦੀ_੨੦੧੦ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ=੧੧੫੦੩੫੦੧
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਅਬਾਦੀ_੨੦੧੦ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ_ਦਰਜਾ=ਪਹਿਲਾ
|&nbsp;'''ਭੂਗੋਲਿਕ ਫੈਲਾ'''
|ਅਬਾਦੀ_੨੦੧੦ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ_ਹਵਾਲਾ=<ref name="2010Census" />
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | {{coord|55|45|N|37|37|E}}
|ਸ਼ਹਿਰੀ_ਅਬਾਦੀ_੨੦੧੦ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ=੧੦੦%
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਪੇਂਡੂ_ਅਬਾਦੀ_੨੦੧੦ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ=੦
|&nbsp;'''ਸਥਾਪਤ'''
|ਅਬਾਦੀ_ਘਣਤਾ=੯੬੮੨
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 1147
|ਅਬਾਦੀ_ਘਣਤਾ_ਤੱਕ=੧ ਜਨਵਰੀ ੨੦੧੦
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਅਬਾਦੀ_ਘਣਤਾ_ਹਵਾਲਾ=<ref>{{cite web|title=Плотность населения Российской Федерации по субъектам Российской Федерации|url=http://www.gks.ru/bgd/regl/b10_109/IssWWW.exe/Stg//%3Cextid%3E/%3Cstoragepath%3E::%7Ctabl-02-10.xls|work=Rosstat|accessdate=30 September 2010|year=2010}}</ref>
|&nbsp;'''ਸ਼ਹਿਰ ਹੈਸੀਅਤ'''
|ਅਬਾਦੀ_ਅਜੋਕੀ=੧੧੫੧੦੦੯੭
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 1147
|ਅਬਾਦੀ_ਅਜੋਕੀ_ਮਿਤੀ=੨੦੧੧
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਅਬਾਦੀ_ਅਜੋਕੀ_ਹਵਾਲਾ=<ref name="2011Est">[[Goskomstat|Rosstat]]. [http://www.gks.ru/bgd/free/b04_03/Isswww.exe/Stg/d01/65oz-shisl28.htm Об оценке численности постоянного населения на 1 января 2010г., на 1 января 2011г. и в среднем за 2010 год] (ਰੂਸੀ)</ref><ref>[http://www.itar-tass.com/en/c142/462078.html "The decision to enlarge the territory of Moscow entered into force", Itar Tass]</ref>
|&nbsp;'''ਖੇਤਰਫਲ:'''
|ਖੇਤਰਫਲ_ਕਿਮੀ੨=੨੫੧੦
| style="background: #f7f8ff" | &nbsp;
|ਖੇਤਰਫਲ_ਕਿਮੀ੨_ਹਵਾਲਾ=<ref>[http://mos.ru/press-center/press_releases/index.php?id_4=19417&afrom_4=25.10.2010&ato_4=03.08.2011 О совместных предложениях Правительства Москвы и Правительства Московской области по изменению границ столицы Российской Федерации — города Москвы]</ref>
|-
|ਖੇਤਰਫਲ_ਕਿਮੀ੨_ਦਰਜਾ=੮੩ਵਾਂ
| &nbsp;- ਕੁੱਲ
|ਸਥਾਪਨਾ_ਮਿਤੀ=੧੧੪੭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 2&nbsp;510 km2
|ਸਥਾਪਨਾ_ਮਿਤੀ_ਹਵਾਲਾ=<ref name="dolgorukiy"/>
|-
|ਲਸੰਸ_ਪਲੇਟਾਂ=੭੭, ੯੯, ੯੭, ੧੭੭, ੧੯੯, ੧੯੭
| &nbsp;'''ਉਚਾਈ'''
|ISO=RU-MOW
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 156 m
<!--ਸਰਕਾਰ-->
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਸਰਕਾਰ_ਅਜੋਕੀ=੨੦੧੧
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਮੁਖੀ_ਸਿਰਲੇਖ=ਮੇਅਰ
|- style="border-top:1px solid #999;"
|ਮੁਖੀ_ਸਿਰਲੇਖ_ਹਵਾਲਾ=<ref name="mayor">{{cite web|url=http://old.mos.ru/wps/portal/EnglishVersion?rubricId=14107|title=The Moscow City Mayor|publisher=Government of Moscow|accessdate=18 March 2010}}</ref>
|&nbsp;'''ਅਬਾਦੀ:'''
|ਮੁਖੀ_ਨਾਂ=ਸਰਗੀ ਸੋਬਿਆਨਿਨ
| style="background: #f7f8ff" | &nbsp;
|ਮੁਖੀ_name_ref=<ref name="mayor"/>
|-
|ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ=ਸ਼ਹਿਰੀ ਦੂਮਾ
| &nbsp;- ਕੁੱਲ (1 ਜਨਵਰੀ 2012)
|ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ_ਹਵਾਲਾ=<ref>{{cite web|title=The Moscow Statute|url=http://old.mos.ru/wps/portal/EnglishVersion?rubricId=14215&documentId=118572|work=Moscow City Duma|publisher=Moscow City Government|accessdate=September 29, 2010|date=June 28, 1995|quote=The supreme and exclusive legislative (representative) body of the state power in Moscow is the Moscow City Duma.}}</ref>
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 11&nbsp;612&nbsp;943<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/Popul2011-2012.xls ''www.gks.ru: Bevolking 2011-2012'']</ref>
|ਵੈੱਬਸਾਈਟ=http://www.mos.ru
|-
|ਵੈੱਬਸਾਈਟ_ਹਵਾਲਾ
| &nbsp;- ਅਬਾਦੀ ਘਣਤਾ
|ਮਿਤੀ=ਮਾਰਚ ੨੦੧੦
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 4&nbsp;554 km²
}}
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''ਸਮਾਂ ਜੋਨ'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[UTC]] +4
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''ਆਬੋ ਹਵਾ'''
| style="background: #f7f8ff" | &nbsp;
|-
| &nbsp;- ਟਾਈਪ
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | ਮਹਾਦਵੀਪੀ-ਸਮਸ਼ੀਤੋਸ਼ਣ
|-
| &nbsp;- ਔਸਤ ਵਾਰਸ਼ਿਕ ਤਾਪਮਾਨ
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 5,0&nbsp;°C<ref>[http://www.klimadiagramme.de/Europa/moskau.html ''www.klimadiagramme.de: Moskau'']</ref>
|-
| &nbsp;- ਔਸਤ. ਤਾਪਮਾਨ. ਜਨਵਰੀ/ਜੁਲਾਈ
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | -9,3 / 18,1&nbsp;°C
|-
| &nbsp;- ਔਸਤ ਵਾਰਸ਼ਿਕ ਬਾਰਸ਼
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | 688 mm
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''ਮੇਅਰ'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" |  - ਸਰਗੀ ਸੋਬਿਆਨਿਨ
|- style="border-top:1px solid #999;"
|&nbsp;'''ਸਰਕਾਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [http://mos.ru http://www.mos.ru/]
|- style="border-top:1px solid #999;"
|}
 
'''ਮਾਸਕੋ''' (ਰੂਸੀ: Москва) [[ਰੂਸ]] ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਸੰਘੀ ਮਜ਼ਮੂਨ ਹੈ। ਇਹ [[ਯੂਰਪ]] ਅਤੇ [[ਰੂਸ]] ਵਿਚਲਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜਨੀਤਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਆਰਥਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਫ਼ੋਰਬਸ 2011੨੦੧੧ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਰਬਪਤੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।<ref>{{cite web|last=Ody|first=Elizabeth|url=http://www.bloomberg.com/news/2011-03-09/carlos-slim-tops-forbes-list-of-billionaires-for-second-year.html|title=Carlos Slim Tops Forbes List of Billionaires for Second Year|publisher=Bloomberg |date=2011-03-10 |accessdate=2011-06-01}}</ref> ਇਹ [[ਧਰਤੀ]] ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛੇਵਾਂ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਰਪ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ।<ref>http://siberianlight.net/moscow-population/</ref><ref>http://www.blatantworld.com/feature/europe/most_populous_cities.html</ref><ref>http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnksdb2Env&report=wa_buyukbelediye.RDF&p_kod=1&p_yil=2011&p_dil=1&desformat=html</ref> ਇਹ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜਿਸਦੀ 2010੨੦੧੦ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਅਬਾਦੀ 11੧੧,503੫੦੩,501੫੦੧ ਹੈ।<ref name="2010Census">{{ru-pop-ref|2010Census}}</ref> 1੧ ਜੁਲਾਈ 2012੨੦੧੨ ਵਿੱਚ ਮਾਸਕੋ ਓਬਲਾਸਤ ਵੱਲ ਆਪਣੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰੀ ਫੈਲਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਦਾ ਖੇਤਫਲ ਢਾਈ ਗੁਣਾ (1੧,000੦੦੦ ਤੋਂ 2੨,500੫੦੦ ਵਰਗ ਕਿ.ਮੀ.) ਵਧ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਬਾਦੀ ਵਿੱਚ 230੨੩੦,000੦੦੦ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ।<ref name="Merger2">[http://www.itar-tass.com/en/c32/461491.html Expansion of Moscow borders to help it develop harmonically: mayor, Itar-tass, July 1st, 2012]</ref>
 
ਮਾਸਕੋ, ਯੂਰਪੀ [[ਰੂਸ]] ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸੰਘੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਮੋਸਕਵਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਥਿੱਤ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁਲਕਾਂ - ਮੱਧ ਕਾਲੀਨ ਮਾਸਕੋ ਦੀ ਉੱਚ ਡੱਚੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਜਾਰਸ਼ਾਹੀ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ - ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਸਕੋ ਜਾਰ-ਰਾਜ ਭਵਨ (ਕ੍ਰੈਮਲਿਨ) ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਪੁਰਾਤਨ ਕਿਲਾ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕਨੂੰਨੀ ਸ਼ਾਖਾ ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਕ੍ਰੈਮਲਿਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਸਦਨ (ਮੁਲਕ ਦੂਮਾ ਅਤੇ ਸੰਘ ਕੌਂਸਲ) ਵੀ ਇਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਹਨ।
 
ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਪਾਰਗਮਨ ਜਾਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: 4ਚਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ-ਅੱਡੇ, ਨੌਂ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਮੈਟਰੋ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਮਾਸਕੋ ਮੈਟਰੋ ਜੋ ਟੋਕੀਓ ਅਤੇ ਸਿਓਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਵਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੈਟਰੋ ਨੂੰ 185੧੮੫ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿਚਲੇ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਉਸਾਰੀ ਕਲਾ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਕੀ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
 
ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਸਕੋ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਪਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇਸਦੇ ਅਕਾਰ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚਲੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਰੁਤਬੇ ਕਾਰਨ ਮਿਲੇ ਹਨ: ਤੀਜਾ ਰੋਮ ({{lang|ru|Третий Рим}}), ਚਿੱਟ-ਪੱਥਰੀਆ ({{lang|ru|Белокаменная}}), ਪਹਿਲਾ ਤਖ਼ਤ ({{lang|ru|Первопрестольная}}), ਚਾਲੀ ਚਾਲੀਆਂ ਵਾਲਾ ({{lang|ru|Сорок Сороков}})। ਪੁਰਾਣੀ ਰੂਸੀ ਵਿੱਚ "{{lang|ru|Сорок}}" (''ਚਾਲੀ'') ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇੱਕ ਗਿਰਜਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 40ਚਾਲੀ ਗਿਰਜੇ ਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਇਸਦਾ ਵਾਸੀ-ਸੂਚਕ ਮਾਸਕੋਵੀ ਹੈ।
 
== ਇਤਿਹਾਸ ==
"https://pa.wikipedia.org/wiki/ਮਾਸਕੋ" ਤੋਂ ਲਿਆ