ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
+{{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ}}
No edit summary
ਲਾਈਨ 1:
{{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ}}
[[File:Byzantine Constantinople eng.png|thumb|leftright|250px]]
'''ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ'''(ਯੂਨਾਨੀ : Κωνσταντινούπολις, Κωνσταντινούπολη – Konstantinoúpolis, Konstantinoúpoli; ਲਾਤੀਨੀ: Constantinopolis; ਓਟੋਮਾਨ ਤੁਰਕਿਸ਼: قسطنطینیه, Kostantiniyye; ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਤੁਰਕਿਸ਼ : İstanbul) [[ਤੁਰਕੀ]] ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਤੇ [[ਏਸ਼ੀਆ]] ਤੇ [[ਯੂਰਪ]] ਦੇ ਬਰ-ਏ-ਆਜ਼ਮਾਂ ਤੇ ਵਾਕਿਅ ਕਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਏ ।ਹੈ।
ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ 330ਈ. ਤੋਂ 395ਈ. ਤੱਕ [[ਰੂਮੀ ਸਲਤਨਤ]] ਦਾ ਤੇ 395ਈ395 ਈ. 1453ਈ1453 ਈ. ਤੱਕ [[ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀ ਸਲਤਨਤ]] ਦਾ ਦਾਰੁਲ ਹਕੂਮਤ ਰਿਹਾ ਤੇ 1453ਈ. ਚ [[ਫ਼ਤਿਹ ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ]] ਦੇ ਬਾਦ 1923ਈ. ਤੱਕ [[ਸਲਤਨਤ ਉਸਮਾਨੀਆ]] ਦਾ ਦਾਰੁਲਖ਼ਿਲਾਫ਼ਾ ਰਿਹਾ ।ਰਿਹਾ। ਫ਼ਤਿਹ ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ ਦੇ ਬਾਦ [[ਸੁਲਤਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਫ਼ਾਤਿਹ]] ਨੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਨਾਂ [[ਅਸਲਾਮਬੋਲ]] ਰੱਖਿਆ ਜਹੜਾਕ ਆਹਿਸਤਾ ਆਹਿਸਤਾ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਕੇ [[ਇਸਤੰਬੋਲਇਸਤਨਬੋਲ]] ਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਈਆ ।ਗਿਆ। ਸ਼ਹਿਰ ਏਸ਼ੀਆ ਤੇ ਯੂਰਪ ਦੇ ਸੰਗਮ ਤੇ [[ਸ਼ਾਖ਼ ਜ਼ਰੀਨ]] ਤੇ [[ਬਹਿਰਾ ਮੁਰਮੁਰਾ]] ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਵਾਕਿਅ ਹੈ ਤੇ ਕਰੌਣ ਵਸਤੀ ਚ ਯੂਰਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇ ਅਮੀਰ ਸ਼ਹਿਰ ਸੀ , ਉਸ ਜ਼ਮਾਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਮਲਿਕਾ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ।
 
 
== ਮੁਖ਼ਤਲਿਫ਼ ਨਾਂ ==
 
ਤਰੀਖ਼ ਚ ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ ਨੇ ਕਈ ਨਾਂ ਬਦਲੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚ [[ਬਾਜ਼ਨਤੀਇਮ]] ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ ,, [[ਬਾਜ਼ ਨਿਤੀਨ]] , ਨਵਾਂ [[ਰੂਮ]](ਨੋਵਾ ਰੋਮਾ) , ਅਸਲਾਮਬੋਲ ਤੇ [[ਇਸਤੰਬੋਲਇਸਤਨਾਬੋਲ]] ਮਸ਼ਹੂਰ ਨੇਂ ।ਹਨ।
 
 
== ਬੁਨਿਆਦ ==
 
ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ 667 ਕਬਲਈਸਵੀ ਮਸੀਹਪੂਰਵ ਵਿੱਚ [[ਯੂਨਾਨ]] ਦੀ ਤੌਸੀਅ ਦੇ ਇਬਤਦਾਈਅਰੰਭਕ ਦਿਨਾਂ ਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ ।ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਬਾਣੀ [[ਬਾਅਜ਼ਸ]] ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ [[ਬਾਜ਼ਨਤੀਇਮ]] ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਈਆ ।ਗਿਆ। 11 [[ਮਈ]] 330ਈ330 ਈ. ਨੂੰ [[ਕਸਤਨਤੀਨ ਆਜ਼ਮ]] ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਥਾਂ ਤੇ ਨਵੇਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਤਾਮੀਰ ਦੇ ਬਾਦ ਉਸਨੂੰ ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਈਆ ।ਗਿਆ।
 
 
[[ਰੂਮੀ ਸਲਤਨਤ]] ਦੇ 363ਈ363 ਈ. ਚ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਚ ਤਕਸੀਮ ਹੋਣ ਤੇ ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਗਈ 376ਈ376 ਈ. ਚ [[ਜੰਗ ਉਦਰਨਾ]] ਚ ਰੂਮੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ ਗੋਥਾਂ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਬਦਤਰੀਨ ਸ਼ਿਕਸਤ ਦੇ ਬਾਦ [[ਥੀਵਡੋਸਸ]] ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ 60 ਫੁੱਟ ਉੱਚੀਆਂ ਤਣ ਫ਼ਸੀਲਾਂ ਚ ਬੰਦ ਕਰਦਿੱਤਾ । ਇਸ [[ਫ਼ਸੀਲ]] ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਉਸ ਤੋਂ ਲਾਈਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਏ ਕਿ ਬਾਰੂਦ ਦੀ ਈਜਾਦ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਨਈਂ ਜਾ ਸਕਿਆ ਸੀ । ਥੀਵਡੋਸਸ ਨੇ 27 [[ਫ਼ਰਵਰੀ]] 425ਈ. ਚ ਸ਼ਹਿਰ ਚ ਜਾਮਾ ਵੀ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ।
ਸੱਤਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਚ [[ਅਵਾਰ]] ਤੇ [[ਬਲਗ਼ਾਰ]] ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੇ [[ਬਲਕਾਨ]] ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਤਹਿਸ ਨਹਿਸ ਕਰਦਿੱਤਾ ਤੇ ਮਗ਼ਰਿਬ ਵੱਲੋਂ ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ ਲਈ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਗਏ , ਉਸ ਵੇਲੇ ਮਸ਼ਰਿਕ ਚ [[ਸਾਸਾਨੀ ਸਲਤਨਤ]] ਨੇ [[ਮਿਸਰ]] , [[ਫ਼ਲਸਤੀਨ]] , [[ਸ਼ਾਮ]] ਤੇ [[ਆਰਮੀਨੀਆ]] ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਈਆ । ਇਸ ਮੌਕਾ ਤੇ [[ਹਰ ਕੁੱਲ]] ਨੇ ਇਕਤਦਾਰ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਕੇ ਸਲਤਨਤ ਨੂੰ [[ਯੂਨਾਨੀ]] ਰੰਗ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ [[ਲਾਤੀਨੀ]] ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਯੂਨਾਨੀ ਕੌਮੀ ਜ਼ਬਾਨ ਬਣਾਈ । ਹਰ ਕੁੱਲ ਨੇ ਸਾਸਾਨੀ ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਤਰੀਖ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਆਗ਼ਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ੀਮ ਸ਼ਿਕਸਤ ਦਿੱਤੀ ਤੇ 627ਈ. ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਇਲਾਕੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਏ ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ [[ਇਸਲਾਮ]] ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ [[ਅਰਬ]]ਇੰ ਦੀ ਤਾਕਤ ਉਭਰੀ ਜਿਸ ਨੇ [[ਫ਼ਾਰਸ]] ਚ [[ਸਾਸਾਨੀ ਸਲਤਨਤ]] ਦਾ ਖ਼ਾਤਮਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਦ [[ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀ ਸਲਤਨਤ]] ਤੋਂ [[ਬੀਨ ਅਲਨਹਰੀਨ]] ([[ਇਰਾਕ]]) , [[ਸ਼ਾਮ]] ਤੇ [[ਅਫ਼ਰੀਕਾ]] ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਖੋ ਲਏ ।