ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਿਸਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਛੋ Robot: Modifying min:Masiamin:Masia Kuno
No edit summary
ਲਾਈਨ 5:
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਿਸਰ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਸਫਲਤਾ, ਨੀਲ ਨਦੀ ਘਾਟੀ ਦੀਆਂ ਪਰੀਸਥਤੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਢਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਤੋਂ ਭੋਰਾਕੁ ਰੂਪ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ। ਇਸ ਉਪਜਾਊ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ, ਉਂਮੀਦ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਹੜ੍ਹ ਅਤੇ ਨਿਅੰਤਰਿਤ [[ਸਿੰਚਾਈ]] ਦੇ ਕਾਰਨ ਲੋੜ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਫਸਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹੇ [[ਸਾਮਾਜਕ ਵਿਕਾਸ]] ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਸੰਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਇਤ ਦੇ ਕਾਰਨ, [[ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ]] ਨੇ ਘਾਟੀ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਰੇਗਿਸਤਾਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਦੋਹਨ, ਇੱਕ ਆਜਾਦ [[ਲਿਖਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ]] ਦੇ ਪ੍ਰਾਰੰਭਿਕ ਵਿਕਾਸ, ਸਾਮੂਹਕ ਉਸਾਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪਰਿਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗਠਨ, ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ, ਅਤੇ [[ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੁਸ਼ਮਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਨੇ]] ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭੁਤਵ ਨੂੰ ਮਜਬੂਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਔਜਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਅਤੇ ਆਜੋਜਿਤ ਕਰਣਾ ਸੰਭਰਾਂਤ ਲੇਖਕਾਂ, ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ [[ਫੈਰੋ]] ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹੇ [[ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ]] ਦੀ ਇੱਕ ਫੈਲਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਸੁਨਿਸਚਿਤ ਕੀਤਾ।<ref>ਜੇਮਸ (2005) ਪੰਨਾ. 8</ref><ref>ਮਨੂਲੀਅਮ (1998) ਪੰਨਾ. 6-7</ref>
 
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਿਸਰ ਦੇ ਲੋਕੋ ਦੀਦੀਆਂ ਕਈ ਉਪਲੱਬਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ [[ਉਤਖਨਨ]], [[ਸਰਵੇਖਣ]] ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਜਿਨ੍ਹੇ ਵਿਸ਼ਾਲਕਾਯ [[ਪਿਰਾਮਿਡ]], ਮੰਦਰ ਅਤੇ [[ਓਬਿਲਿਸਕ]] ਦੇ ਉਸਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਦੀ; [[ਗਣਿਤ]] ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਇੱਕ ਵਿਵਹਾਰਕ ਅਤੇ ਕਾਰਗਰ [[ਚਿਕਿਤਸਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ]], ਸਿੰਚਾਈ ਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਨ ਤਕਨੀਕ, ਪਹਿਲਾਂ ਗਿਆਤ ਪੋਤ,<ref name="AIA" /> [[ਮਿਸਰ ਦੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ]] ਅਤੇ ਕੱਚ ਤਕਨੀਕੀ, [[ਸਾਹਿੱਤ]] ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪ, ਅਤੇ ਗਿਆਤ, ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਰੰਭਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੁਲਾਹ।<ref>ਕਲੋਟੇਂ (1994) ਪੰਨਾ. 153</ref> ਮਿਸਰ ਨੇ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਵਿਰਾਸਤ ਛੱਡੀ। ਇਸਦੀ [[ਕਲਾ]] ਅਤੇ [[ਰਾਜਗੀਰੀ]] ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਅਪਨਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਸਤਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੂੱਜੇ ਕੋਨੇ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੰਡਰਾਂ ਨੇ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਾਰੰਭਿਕ ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਸਤਾਂ ਅਤੇ ਖੁਦਾਈ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਸਨਮਾਨ ਨੇ ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਮਿਸਰ ਸਭਿਅਤਾ ਕੀਤੀ [[ਵਿਗਿਆਨੀ ਪੜਤਾਲ]] ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤੀਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਟਾਕਰੇ ਤੇ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।<ref>ਜੇਮਸ (2005) ਪੰਨਾ. 84</ref>
 
== ਇਤਿਹਾਸ ==
{{ਮੁੱਖ|ਮਿਸਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ}}
[[ਪੇਲਯੋਲਿਥਿਕ]] ਕਾਲ ਦੇ ਪਿੱਛਲੇ ਅੱਧ ਤੱਕ, ਉੱਤਰੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੀ ਖੁਸਕ ਜਲਵਾਯੂ ਤੇਜੀ ਤੋਂ ਗਰਮ ਅਤੇ ਖੁਸਕ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਨੀਲ ਨਦੀ ਘਾਟੀ ਦੇ ਕੰਡੇ-ਕੰਡੇ ਬਸਨੇ ਉੱਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਕਰੀਬ 120 ਹਜਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ [[ਵਿਚਕਾਰ ਪਲੀਸਟੋਸੀਨ]] ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਖਾਨਾਬਦੋਸ [[ਆਧੁਨਿਕ ਮਨੁੱਖ ਸ਼ਿਕਾਰੀਆਂ]] ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਨੀਲ ਨਦੀ ਮਿਸਰ ਦੀ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਰਹੀ ਹੈ।
 
{{ਅੰਤਕਾ}}