|
|
|
ਨਿਰਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ ਕਿਸੇ ਖਗੋਲੀ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਆਪਣੇ ਚਮਕੀਲੇਪਨ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਹਨ। ਮਿਸਾਲ ਲਈ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਤਾਰੇ ਦੇ ਨਿਰਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਦੇਕਿ ਜੇਕਰ ਦੇਖਣ ਵਾਲਾ ਉਸ ਤਾਰੇ ਦੇ ਠੀਕ ੧੦ ਪਾਰਸੈਕ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਕਿੰਨਾ ਚਮਕੀਲਾ ਲੱਗਦਾ । ਲੱਗਦਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਨਿਰਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ ਅਤੇ ਸਾਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ ਵਿੱਚ ਗਹਿਰਾ ਅੰਤਰ ਹੈ । ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤਾਰਾ ਸੂਰਜ ਵਲੋਂਤੋਂ ਵੀਹ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੂਲ ਚਮਕ ਰੱਖਦਾ ਹੋਹੋਵੇ ਲੇਕਿਨ ਸੂਰਜ ਵਲੋਂਤੋਂ ਹਜਾਰ ਗੁਣਾ ਦੂਰ ਹੋਹੋਵੇ ਤਾਂ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਬੈਠੇ ਕਿਸੇ ਦਰਸ਼ਕ ਲਈ ਸੂਰਜ ਦਾ ਸਾਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ ਜਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗਾ , ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੂਜੇ ਤਾਰੇ ਦਾ ਨਿਰਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ ਸੂਰਜ ਵਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਹੈ ।ਹੈ।
ਨਿਰਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ ਅਤੇ ਸਾਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ ਦੋਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਣਨੇਮਿਣਨ ਦੀ ਇਕਾਈ ਮੈਗਨਿਟਿਊਡ ( magnitude ) ਕਹਲਾਦੀ ਹੈ ।ਹੈ।
|
