ਤਾਜ ਮਹਿਲ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
No edit summary
ਛੋ clean up using AWB
ਲਾਈਨ 7:
| designation1 = WHS
| designation1_date = [[List of World Heritage Sites by year of inscription#1983 (7th session)|1983]] <small>(7th [[World Heritage Committee|session]])</small>
| designation1_number = [[http://whc.unesco.org/en/list/252 252]]
| designation1_criteria = i
| designation1_type = ਸਭਿਆਚਾਰਿਕ
ਲਾਈਨ 53:
|pages=
|language= ਹਿੰਦੀ
|archiveurl= |archivedate= |quote= }}</ref> ਤਾਜ ਮਹੱਲ ਮੁਗਲ ਵਾਸਤੁਕਲਾ ਦਾ ਉੱਤਮ ਨਮੂਨਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਾਸਤੁ ਸ਼ੈਲੀ ਫਾਰਸੀ, ਤੁਰਕ, ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਵਾਸਤੁਕਲਾ ਦੇ ਘਟਕਾਂ ਦਾ ਅਨੋਖਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ। ਸੰਨ ੧੯੮੩ ਵਿੱਚ, ਤਾਜ ਮਹਿਲ [[ਯੁਨੈਸਕੋ ਸੰਸਾਰ ਅਮਾਨਤ ਟਿਕਾਣਾ]] ਬਣਿਆ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਅਮਾਨਤ ਦੇ ਸਭਨੀ ਥਾਂਈਂ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀ, ਅਤਿ ਉੱਤਮ ਮਾਨਵੀ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਤਾਜਮਹਿਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇਸਲਾਮੀ ਕਲਾ ਦਾ ਰਤਨ ਵੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਧਾਰਣ ਤੌਰ ਤੇ ਵੇਖੇ ਗਏ ਸੰਗ-ਮਰਮਰ ਦੀਆਂ ਸਿੱਲੀਆਂ ਦੀ ਵੱਡੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਨਾਲ ਢਕ ਕੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਭਵਨਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾ ਬਣਾਕੇ ਇਸਦਾ ਚਿੱਟਾ ਗੁੰਬਦ ਅਤੇ ਟਾਇਲ ਸਰੂਪ ਸੰਗਮਰਮਰ ਨਾਲ <ref>ਟਾਇਲ ਸਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਅਰਥਾਤ ਸੰਗ-ਮਰਮਰ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਇੱਟ ਰੂਪੀ ਆਇਤਾਕਾਰ ਟਾਇਲਾਂ ਨਾਲ </ref> ਢਕਿਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਮਕਬਰਾ ਆਪਣੀ ਵਾਸਤੁ ਸਰੇਸ਼ਟਤਾ ਪੱਖੋਂ ਸੌਂਦਰਿਆ ਦੇ ਸੰਯੋਜਨ ਦਾ ਪਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਤਾਜਮਹਿਲ ਭਵਨ ਸਮੂਹ ਦੀ ਸੰਰਚਨਾ ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਹੈ, ਕਿ ਇਹ ਪੂਰਾ ਸਮਮਿਤੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਸੰਨ ੧੬੪੮ ਦੇ ਲੱਗਭੱਗ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਤਾਦ ਅਹਮਦ ਲਾਹੌਰੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰੂਪਾਂਕਨਕਰਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।<ref name="unesco">[http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/252.pdf UNESCO ਸਲਾਹਕਾਰ ਸੰਸਥਾ ਆਂਕਲਨ]</ref>
 
== ਇਮਾਰਤਸਾਜ਼ੀ ==
ਲਾਈਨ 65:
==== ਗੁੰਬ ====
ਮਕਬਰੇ ਉੱਤੇ ਸਰਵੋੱਚ ਸ਼ੋਭਾਇਮਾਨ ਸੰਗ-ਮਰਮਰ ਦਾ ਗੁੰਬਦ, ਇਸਦਾ ਸਬਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਭਾਗ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਉਚਾਈ ਲੱਗਭੱਗ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਆਧਾਰ ਦੇ ਬਰਾਬਰ, ੩੫ ਮੀਟਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ੭ ਮੀਟਰ ਉੱਚੇ ਬੇਲਨਾਕਾਰ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਕਾਰਾਨੁਸਾਰ ਅਕਸਰ ਪਿਆਜ-ਸਰੂਪ ਦਾ ਗੁੰਬਦ ਵੀ ਕਹਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸਿਖਰ ਇੱਕ ਉੱਲਟੇ ਰੱਖੇ ਕਮਲ ਵਲੋਂ ਅਲੰਕ੍ਰਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਗੁੰਬਦ ਦੇ ਕਿਨਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
 
 
{{ਅੰਤਕਾ}}
ਲਾਈਨ 72 ⟶ 71:
 
{{ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਟਿਕਾਣਾ}}
 
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਇਤਿਹਾਸ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਅਸਥਾਨ]]