ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਉਸਮਾਨੀ ਸਾਮਰਾਜ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

Browse history interactively
← ਪੁਰਾਣੀ ਤਬਦੀਲੀਅਗਲੀ ਸੋਧ →
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
VisualWikitext
No edit summary
ਛੋ clean up using AWB
ਲਾਈਨ 1:
{|table id="toc" style="margin:0;background:#ccccff";width:130%" align="right" cellpadding="1"
| style="background:#addfad" align="center" width="130px" colspan=2 |'''<font size="+1" color=black>ਸਲਤਨਤ ਉਸਮਾਨੀਆ<font>'''
|
|-
| style="background:#d0f0c0" align="center" width="130px" colspan=2 |'''<font size="1" color=black>دولتْ علیّه عثمانیّه<font>'''
|-
| style="background:#FFFFFF" align="center" width="130px" colspan=2 |'''<font size="1" color=black>Ottoman Empire<font>'''
|-
| style="background:#FFFFFF" align="center" width="130px" colspan=2 |'''<font size="1" color=black>1299-1923<font>'''
|-
|-style="margin:0;background:#ccccff";width:100%" align="center" cellpadding="2"
|- style="background: #FFFFFF; text-align: margin; 0.2em 0.1em 0.1em;"
| style="width: 145px;" | [[ਤਸਵੀਰ:Ottoman Flag.svg|120px|center]]
| style="width: 145px;" | [[ਤਸਵੀਰ:Osmanli-nisani.svg|100px]]
|-
| style="width: 145px;" | <center>'''ਝੰਡਾ'''<center>
| style="width: 145px;" | <center>'''ਨਿਸ਼ਾਨ'''<center>
|- style="background: #ffffff; text-align: center;"
|-
| align="center" colspan="2" |ਮਾਟੋ: <br /> ਸਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਸਲਤਨਤ<br /><br />
|-
| ਰਾਜਗੜ੍ਹ: || [[ਬਰਸਾ]],[[ਉਦਰਨਾ]],[[ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ]]
|-
| ਸਰਕਾਰ: || ਸੁਲਤਾਨੀ
|-
| ਪਹਿਲਾ ਸੁਲਤਾਨ: || [[I ਉਸਮਾਨ]]
|-
| ਥਾਂ: || 5,500,000 ਮੁਰੱਬਾ ਕਿਲੋਮੀਟਰ
|-
| ਲੋਕ ਗਿਣਤੀ: || 14,629,000 (1919)
|- align="center"
| colspan="2" style="border-bottom: 2px solid #D3D3D3;" | [[ਤਸਵੀਰ:OttomanEmpireIn1683.png|250px]]
|-
|- align="center"
| colspan="2" style="border-bottom: 2px solid #D3D3D3;" | [[ਤਸਵੀਰ:Salimiye Masjid.jpg|250px]]
|-
|}
ਲਾਈਨ 70:
ਪਹਿਲੀ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਚ ਤਰਕ ਜਰਮਨੀ ਵੱਲ ਹੋਗੇ-ਇਹ। ਲੜਾਈ ਦੇ ਟੁਰਨ ਤੇ ਤੁਰਕਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤਾਂ ਵੀ ਹੋਇਆਂ। ਗੈਲੀਪੋਲੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬਾਵਤ ਵੱਡੀ ਹਾਰ ਸੀ। ਅਸਟਰੇਲੀਆ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਕੈਨੇਡਾ ਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਫ਼ੌਜੀ ਵੀ ਅਨਗਰੀਜ਼ਾਨ ਨਾਲ਼ ਤੁਰਕਾਂ ਨਾਲ਼ ਲੜੇ। ਕੱਤ ਚ ਵੀ ਅਨਗਰੀਜ਼ਾਨ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਹਥਿਆ ਰਸਟਨੇ ਪੇਅ। ਪਰ ਤੁਰਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਸ ਨਾਲ਼ ਲੜਾਈ ਚ ਚੋਖਾ ਸਾਰਾ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦਿੱਕ ਕਾਟਾ ਪਿਆ। ਰੂਸੀ ਫ਼ੌਜ ਅੱਗੇ ਵਿਦ ਰਹੀ ਸੀ। ਆਰਮੀਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਰੂਸ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸਨ।
 
ਇਸ ਵੇਲੇ ਸਲਤਨਤ ਉਸਮਾਨੀਆ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਸੱਯਦ ਹੁਸੈਨ ਬਣ ਗ਼ਲੀ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਮੱਕਾ ਨੇ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਹਰ ਪਾਸੇ ਤੁਰਕਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। 1916 ਚ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਮਾਹ ਨੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਉਸਮਾਨੀਆ ਨਾਲ਼ ਗ਼ੱਦਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਲੜਾਈ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮਸਲਮਸਾਨਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਛਦ ਕੇ ਅਨਕਰੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ਼ ਰਲ਼ ਗਿਆ। ਮੱਕਾ ਤੁਰਕਾਂ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਨਿਕਲ ਗਿਆ। ਤਾਇਫ਼ ਤੇ ਵੀ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਅੰਗੁਰੀਵਾਂ ਨਾਲ਼ ਰਲ਼ ਕੇ ਮੱਲ ਮਾਰ ਲਿਆ। ਮਦੀਨਾ ਤੇ ਮਿਲ ਮਾਰਨਾ ਔਕਹਹਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਥੇਇੱਥੇ ਤਰਕ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਫ਼ਖ਼ਰੀ ਪਾਸ਼ਾ ਨੇ ਹਥਿਆਰ ਸੁੱਟਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਕਬਰ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਸੌਂ ਖਾਦੀ ਜੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਮਦੀਨ ਛਦ ਕੇ ਨੈਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਸ਼ਰੀਫ਼ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇਂ ਮਦੀਨਾ ਦਾ ਕਈਰਾ ਕਰਲੀਆ। ਇਹ ਕਈਰਾ 1916 ਤੋਂ ਟੁਰਿਆ 1918 ਆ ਗਈ ਲੜਾਈ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸਲਤਨਤ ਉਸਮਾਨੀਆ ਨੇ ਹਥਿਆ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੇ ਪਰ ਫ਼ਖ਼ਰੀ ਪਾਸ਼ਾ ਨੇ ਹਥਾਰ ਨਾਨ ਸਿੱਟੇ। ਅਖ਼ੀਰ ਸੁਲਤਾਨ ਦੇ ਕੈਨ ਤੇ ਲਰਾਈ ਮੁੱਕਣ ਦੇ ਕਈ ਮੁਈਨਾਂ ਮਗਰੋਂ ਉਨੇ ਮਦੀਨ ਨੂੰ ਵੈਰੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤਾ। ਤੁਰਕਾਂ ਹੱਥੋਂ ਅਰਬ ਦੇਸ ਨਿਕਲ ਗਏ ਉਹ ਬਰਤਾਨੀਆ ਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਨੇ ਆਪਸ ਚ ਵੰਡ ਲੈਅ।
 
ਯੂਰਪੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਸ ਚ ਵੰਡ ਲਿਆ। ਲੁਕਦਾ ਸੀ ਚ ਤੁਰਕੀ ਹੁਣ ਮੁੱਕ ਗਿਆ ਇਹ। ਪਰ ਅਨਕਰਾ ਜ ਇੱਕ ਤਰਕ ਕੋਝ ਨੇ ਹਥਾਰ ਨਾਂ ਸਿੱਟੇ ਐਂਜ ਇੱਕ ਨਵੀਨ ਲਰਾਈ ਦਿੱਕ ਮਦ ਪਿਆ। ਮੁਸਤਫ਼ਾ ਕਮਾਲ ਵੀ ਇਹਸ ਫ਼ੌਜ ਨਾਲ਼ ਰਲ਼ ਗਿਆ। ਲੜਾਈ ਚੱਲਦੀ ਰਹੀ। ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਤੁਰਕਾਂ ਨੇ ਨੇ ਬਾਰਲੀਆਂ ਨੌਜਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰਕੀ ਤੋਂ ਬਾਰ ਕਢ ਦਿੱਤਾ।
"https://pa.wikipedia.org/wiki/ਉਸਮਾਨੀ_ਸਾਮਰਾਜ" ਤੋਂ ਲਿਆ