ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਛੋ clean up using AWB
ਛੋ clean up using AWB
ਲਾਈਨ 5:
|image_flag = Flag of Palestine.svg
|image_map = Gaza_Strip_map2.svg
|national_motto = |national_anthem =
|capital = [[ਗਾਜ਼ਾ]]
|government_type =
ਲਾਈਨ 15:
|area_km2 = 360
|area_sq_mi =
|population_estimate = 1,੬੫੭657,੧੫੫155
|population_estimate_year = ੨੦੧੧2011
|population_estimate_rank =
|population_census = |population_census_year =
|GDP_PPP = $੭੭੦770 ਮਿਲੀਅਨ
|GDP_PPP_rank = –
|GDP_PPP_year = ੨੦੦੯2009
|GDP_PPP_per_capita = $3,੧੦੦100
|GDP_PPP_per_capita_rank = –
|HDI = |HDI_rank = |HDI_year = |HDI_category =
|currency = {{unbulleted list |[[ਮਿਸਰੀ ਪਾਊਂਡ]]<sup>b</sup> |{{nowrap|[[ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਨਵਾਂ ਸ਼ੇਕਲ]]<sup>e</sup>}}}}
|currency_code = EGP, ILS
|country_code = PS
|time_zone = &nbsp;
|utc_offset = +2
|time_zone_DST = &nbsp;
|utc_offset_DST = +3
|cctld = {{unbulleted list |.ps |فلسطين.}}
|calling_code = +੯੭੦970
|footnote_a = Haniyeh was dismissed by President [[Mahmoud Abbas]] in favor of Fayad. However, along with the Palestinian Legislative Council, Haniyeh does not acknowledge the legitimacy of his dismissal. Since 14 June 2007, Haniyeh has exercised ''[[de facto]]'' [[Governance of the Gaza Strip|authority]] in the Gaza Strip, whereas Fayad's government has authority in the [[West Bank]].
|footnote_b = ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ੧੯੫੧1951 ਤੋਂ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ।
|footnote_c = ੧੯੮੫1985 ਤੋਂ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ।
}}
[[File:Gaza City.JPG|thumb|250px|[[ਗਾਜ਼ਾ]] ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਦਿੱਸਹੱਦਾ]]
[[File:شارع في غزة.jpg|thumb|250px|ਵਪਾਰਕ ਗਾਜ਼ਾ, ੨੦੧੨2012]]
[[File:Kites Gaza.JPG|thumb|300px|ਗਾਜ਼ਾ ਬੀਚ ਉੱਤੇ ਪਤੰਗ-ਉਡਾਊ ਮੁਕਾਬਲੇ]]
 
'''ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ''' ({{Lang-ar|قطاع غزة}} ''{{Transl|ar|DIN|ਕਿਤਾʿ ਗ਼ਜ਼ਾ}}'', {{IPA-ar|qɪˈtˤɑːʕ ˈɣazza|IPA}}) [[ਭੂ-ਮੱਧ ਸਾਗਰ]] ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਤਟ 'ਤੇਉੱਤੇ ਪੈਂਦਾ ਇੱਕ ਰਾਜਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿਹਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ [[ਮਿਸਰ]] (੧੧11 ਕਿ.ਮੀ.) ਅਤੇ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ [[ਇਜ਼ਰਾਇਲ]] (੫੧51 ਕਿ.ਮੀ.) ਨਾਲ਼ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ੪੧41 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਮਾ ਅਤੇ 6 ਤੋਂ ੧੨12 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਦਾ ਕੁੱਲ ਖੇਤਰਫਲ ੩੬੫365 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ।<ref name=Arnon>Arie Arnon, [http://web.archive.org/web/20130630142150/http://www.econ.bgu.ac.il/facultym/arnona/Israeli_Policy_towards_the_Occupied_Palestinian_Territories_The_Economic_Dimension_1967-2007.pdf ''Israeli Policy towards the Occupied Palestinian Territories: The Economic Dimension, 1967-2007'']. MIDDLE EAST JOURNAL, Volume 61, No. 4, AUTUMN 2007 (p. 575)</ref>
ਇਹਦੀ ਅਬਾਦੀ ਲਗਭਗ ੧੭17 ਲੱਖ ਹੈ।<ref name="Gaza Strip">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gz.html Gaza Strip] Entry at the CIA World Factbook</ref> ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੁੰਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਹੈ।
==ਵਿਖੇੜਾ==
'''ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ''' ਖ਼ੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਫਿਲਸਤੀਨ ਅਥਾਰਟੀ ਦਾ ਹੀ ਇਕਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ|ਹੈ। ਫਿਲਸਤੀਨ ਵੀ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ|ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਇਕਇੱਕ ਪਾਸੇ ਫਿਲਸਤੀਨ ਪੱਛਮੀ ਕਿਨਾਰਾ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਹਿੱਸਾ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਹੈ|ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕੁੱਲ ਏਰੀਆ 360 ਵਰਗ ਕਿ.ਮੀ. ਤੇ ਆਬਾਦੀ ਤਕਰੀਬਨ 180000 ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈਹੈ। |ਇਸ ਇਸਦੀਦੀ ਆਪਣੀ ਕੋਈ ਕਰੰਸੀ ਨਹੀਂ ਹੈ |ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸ਼ੈਕਾਲ ਅਤੇ ਮਿਸਰੀ ਦੀਨਾਰ ਦੀ ਬਤੌਰ ਕਰੰਸੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ|ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ [[ਭੂ-ਮਧ ਸਾਗਰ]] ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ|ਹੈ। ਇਸਦੀਇਸ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੱਖਣ ਪੱਛਮੀ ਪਾਸੇ 11 ਕਿ.ਮੀ. [[ਮਿਸਰ]] ਨਾਲ ਅਤੇ ਪੂਰਬ 'ਤੇਉੱਤੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ 51 ਕਿ. ਮੀ. [[ਇਜ਼ਰਾਈਲ]] ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਹੈ|ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ [[ਤੁਰਕੀ]] ਦੇ ਆਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਫਿਰ 1958 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1967 ਤੱਕ ਇਹ ਮਿਸਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰਹੀ| 1967 ਦੀ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਮਿਸਰ ਤੋਂ ਖੋਹ ਲਿਆ ਤੇ ਇਹ 1994 ਤੱਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰਿਹਾ| ਇਕਇੱਕ ਸੰਧੀ ਰਾਹੀਂ 1994 ਵਿਚਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਫਿਲਸਤੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਵੈ-ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ| ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਬਾਦੀ ਫਿਲਸਤੀਨੀ ਰਫ਼ਿਊਜੀ [[ਸੁੰਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ]] ਦੀ ਹੈ|ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਕੁੱਲ 41ਕਿ.ਮੀ.ਲੰਬਾ ਤੇ 6 ਤੋਂ 12 ਕਿ.ਮੀ.ਚੌੜਾ ਹੈ|ਹੈ। ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਘਣੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚਵਿੱਚ ਸ਼ੁਮਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ|ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਦੀਆਂ ਮੌਜੂਦਾ ਹੱਦਾਂ 1948 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਰਬ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1949 ਵਿਚਵਿੱਚ ਹੋਏ ਮਿਸਰ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਹੋਂਦ ਵਿਚਵਿੱਚ ਆਈਆਂ ਸਨ|ਸਨ। 2005 ਵਿਚਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇੱਥੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਈਆਂ ਸਨ|ਸਨ। 2007 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇਸ 'ਤੇਉੱਤੇ ਹਮਾਸ ਨਾਮੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਨੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਫਿਲਸਤੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ|ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਦੀ ਤਰਾਸਦੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬਾਕੀ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੰਪਰਕ ਸਿਰਫ਼ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਜਾਂ ਮਿਸਰ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਹੈ |ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ|ਹੈ। ਇਸ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਨਿਜ਼ਾਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਗਾਜ਼ਾ ਵਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਨੇ ਸੁਰੰਗਾਂ ਦਾ ਜਾਲ ਵਿਛਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ|ਹੈ। ਇਹ ਸੁਰੰਗਾਂ ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਾਫ਼ੀ ਦੂਰ ਤੱਕ ਫੈਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ|ਹਨ। ਇਹ ਸੁਰੰਗਾਂ ਹੀ ਹਮਾਸ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹਨ |ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਰੋਜ਼ਮਰ੍ਹਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਾਲਾ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਸਮਗਲ ਕਰਕੇਕਰ ਕੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਵਿਚਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ|ਹਨ।
 
==ਹਮਾਸ==
ਹਮਾਸ ਇਕਇੱਕ ਕੱਟੜ ਸੁੰਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਹੈ|ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ|ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਤੋਂ ਮਿਟਾਉਣਾ ਐਲਾਨਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ|ਹੈ। ਹਮਾਸ ਨੇ 2001 ਵਿਚਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇਉੱਤੇ ਰਾਕਟ ਦਾਗਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ| ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਰਾਕਟ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਉੱਤੇ ਦਾਗ਼ ਚੁੱਕਾ ਹੈ|ਹੈ। 2006 ਵਿਚਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉੱਨਤ ਤਕਨੀਕ ਵਾਲੇ ਰਾਕਟ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਤੇ ਇਹ ਬੰਦਰਗਾਹ ਸ਼ਹਿਰ ਅਸ਼ਕੇਲੋਨ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕਰਨ ਲੱਗੇ| 2012 ਵਿਚਵਿੱਚ [[ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ]] ਤੇ ਤੈਲ ਅਵੀਵ ਰਾਕਟਾਂ ਦੀ ਮਾਰ ਹੇਠ ਆ ਗਏ|
 
==ਹਵਾਲੇ==