ਸੰਗਰੂਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
(edited with ProveIt) |
No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 76:
ਸੰਗਰੂਰ ਨੂੰ ਨਮੂਨੇ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰਾਜਾ ਰਘਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ’ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਉਸਾਰਿਆ ਸੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਚੌਸਰ ਦੀ ਤਰਜ਼ ’ਤੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਤੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਫੁਹਾਰਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਭਰਤ ਦੇ ਬਣੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗਰਦਨਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੁੜੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਹਰ ਘੋੜੇ ਦਾ ਮੂੰਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵੱਲ ਸੀ। ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਸਿਰਿਆਂ ’ਤੇ ਲੋਹੇ ਤੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਸੰਗੀਨਾਂ ਲਾ ਕੇ ਇੰਨੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਿ ਹਾਥੀ ਦੇ ਟੱਕਰਾਂ ਮਾਰਨ ’ਤੇ ਵੀ ਨਾ ਟੁੱਟਣ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਕਸਬਿਆਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ’ਤੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਇੱਕ ਫਸੀਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਬਣੀ ਨਹਿਰ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੰਗਰੂਰ ਸ਼ਹਿਰ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਟੂਟੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਤੇ ਇਹ ਸਿਸਟਮ 1902 ਤੋਂ ਸੰਗਰੂਰ ਵਿੱਚ ਚਾਲੂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਬਾ-ਘਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਰਸੇ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੈ।
ਰਾਜੇ ਦੀ ਸ਼ਾਹੀ ਫੌਂਡਰੀ 1876 ਵਿੱਚ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ਖ਼ਰਾਦਾਂ, ਚੱਕੀਆਂ, ਇੰਜਣ, ਪਾਣੀ ਕੱਢਣ ਦੇ ਪੰਪ, ਲੱਕੜ ਦੇ ਆਰੇ, ਵਾਟਰ ਵਰਕਸ ਤੇ ਖੂਹ ਕਾਇਮ ਸਨ। ਛੋਟਾ-ਮੋਟਾ ਅਸਲਾ ਵੀ ਇਸ ਸ਼ਾਹੀ ਫੌਂਡਰੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਰਾਜਾ ਰਘਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜਦੋਂ ਇੱਥੇ ਤੋਪਾਂ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਤਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਬੰਦ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਬਨਾਰਸ ਬਾਗ਼ ਕਲਾ ਦਾ ਵਧੀਆ ਨਮੂਨਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਮੁਗ਼ਲ ਇਮਾਰਤੀ ਕਲਾ ਤੇ ਰਾਜਪੂਤਾਨਾ ਕਲਾ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ। ਬਾਗ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣੀ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀ ਬਾਰਾਂਦਰੀ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।<ref name="ਸੰਗਰੂਰ">{{cite web | url=http://punjabitribuneonline.com/2016/01/%E0%A8%B0%E0%A8%BF%E0%A8%86%E0%A8%B8%E0%A8%A4%E0%A9%80-%E0%A8%B6%E0%A8%B9%E0%A8%BF%E0%A8%B0-%E0%A8%B8%E0%A9%B0%E0%A8%97%E0%A8%B0%E0%A9%82%E0%A8%B0-%E0%A8%A6%E0%A9%80%E0%A8%86%E0%A8%82-%E0%A8%B2/ | title=ਰਿਆਸਤੀ ਸ਼ਹਿਰ ਸੰਗਰੂਰ | publisher=ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ | date=19 ਜਨਵਰੀ 2016 | accessdate=16 ਫ਼ਰਵਰੀ 2016 | author=ਗੁਰਤੇਜ ਸਿੰਘ ਪਿਆਸਾ}}</ref>
== ਮੌਸਮ==
{{Weather box|width=auto
| location = Sangrur (1971–1990)
| metric first = Y
| single line = Y
| Jan record high C = 29.0
| Feb record high C = 33.3
| Mar record high C = 41.1
| Apr record high C = 46.1
| May record high C = 48.3
| Jun record high C = 47.9
| Jul record high C = 47.8
| Aug record high C = 44.4
| Sep record high C = 41.7
| Oct record high C = 40.0
| Nov record high C = 35.8
| Dec record high C = 29.4
| year record high C = 48.3
| Jan high C = 18.9
| Feb high C = 21.0
| Mar high C = 26.0
| Apr high C = 34.6
| May high C = 38.8
| Jun high C = 39.6
| Jul high C = 34.9
| Aug high C = 32.9
| Sep high C = 33.4
| Oct high C = 32.0
| Nov high C = 26.4
| Dec high C = 20.7
| year high C = 29.9
| Jan mean C = 12.8
| Feb mean C = 14.8
| Mar mean C = 19.4
| Apr mean C = 26.7
| May mean C = 31.1
| Jun mean C = 33.0
| Jul mean C = 30.5
| Aug mean C = 28.8
| Sep mean C = 28.5
| Oct mean C = 24.9
| Nov mean C = 19.0
| Dec mean C = 14.1
| year mean C = 23.6
| Jan low C = 6.7
| Feb low C = 8.5
| Mar low C = 12.8
| Apr low C = 18.8
| May low C = 23.3
| Jun low C = 26.2
| Jul low C = 26.1
| Aug low C = 24.8
| Sep low C = 23.4
| Oct low C = 17.7
| Nov low C = 11.6
| Dec low C = 7.4
| year low C = 17.3
| Jan record low C = -2.2
| Feb record low C = -1.1
| Mar record low C = 1.4
| Apr record low C = 7.1
| May record low C = 11.7
| Jun record low C = 18.0
| Jul record low C = 17.4
| Aug record low C = 18.0
| Sep record low C = 15.2
| Oct record low C = 9.4
| Nov record low C = 0.3
| Dec record low C = -1.1
| year record low C = -2.2
| precipitation colour = green
| Jan precipitation mm = 21
| Feb precipitation mm = 39
| Mar precipitation mm = 31
| Apr precipitation mm = 20
| May precipitation mm = 20
| Jun precipitation mm = 60
| Jul precipitation mm = 229
| Aug precipitation mm = 189
| Sep precipitation mm = 85
| Oct precipitation mm = 5
| Nov precipitation mm = 13
| Dec precipitation mm = 21
| year precipitation mm = 733
| unit precipitation days = 1.0 mm
| Jan precipitation days = 2.8
| Feb precipitation days = 3.6
| Mar precipitation days = 4.5
| Apr precipitation days = 1.9
| May precipitation days = 2.3
| Jun precipitation days = 4.7
| Jul precipitation days = 11.6
| Aug precipitation days = 9.6
| Sep precipitation days = 4.5
| Oct precipitation days = 0.5
| Nov precipitation days = 1.4
| Dec precipitation days = 2.1
| year precipitation days = 49.5
| Jan humidity = 74
| Feb humidity = 66
| Mar humidity = 62
| Apr humidity = 44
| May humidity = 39
| Jun humidity = 49
| Jul humidity = 71
| Aug humidity = 76
| Sep humidity = 68
| Oct humidity = 61
| Nov humidity = 68
| Dec humidity = 74
| year humidity = 63
| source 1 = NOAA<ref name= NOAA>{{cite web
| url = ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/TABLES/REG_II/IN/42099.TXT
| title = Sangrur Climate Normals 1971-1990
| publisher = [[National Oceanic and Atmospheric Administration]]
| accessdate = April 22, 2015}}</ref>
| source 2 = India Meteorological Department (record high and low up to 2010)<ref name = IMD2>{{cite web
| url = http://www.webcitation.org/6GmnoaB0m
| format = PDF
| title = Ever recorded Maximum and minimum temperatures up to 2010
| publisher = India Meteorological Department
| accessdate = April 22, 2015}}</ref>
| date = June 2013}}
==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
== ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ ==
* http://sangrur.nic.in
| |||