ਖੋਰ (ਧਰਤ ਵਿਗਿਆਨ): ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

'''ਭੂ-ਖੋਰਣ''' ਜਾਂ '''ਅਪਰਦਣ ਕਾਰਜ''' ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਰੁੜਦਾ ਹੋਇਆ ਪਾਣੀ ਢਲਾਣ ਉੱਤੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੋਇਆ ਧਰਾਤਲ ਦੇ ਸਤਰ-ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਮ ਸਿਰਫ ਭੂ-ਖੋਰਣ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਰਾ ਚਟਾਨੀਚੱਟਾਨੀ ਮਾਲ ਰੁੜਦਾਰੁੜ੍ਹਦਾ ਹੋਇਆ ਪਾਣੀ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਢੋਢੋਅ ਕੇ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਾਲ ਤਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਲਿਆਰਲ਼ਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।<ref name="Springer">{{cite book|authors=Blanco, Humberto & Lal, Rattan|chapter=Soil and water conservation|title=Principles of Soil Conservation and Management|publisher=Springer|year=2010|isbn=978-90-481-8529-0|page=2|url=http://books.google.com/books?id=Wj3690PbDY0C&pg=PA2}}</ref>[[File:大连国家地质公园9-海蚀崖.JPG|thumb|ਭੂ-ਖੋਰਣ ]]

ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨਾ ਢੰਗਾਂ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਰਲਿਆ ਚਟਾਨੀਚੱਟਾਨੀ ਮਾਲ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਇਕ ਭੂ-ਖੋਰਣ ਬਲ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦਾ ਆਪਣਾ ਵੇਗ ਦੂਜਾ ਬਲ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਰਲ ਕੇ ਭੂ-ਖੋਰਣ ਦਾ ਕਾਰਜਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੀਆਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਨੁਹਾਰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।[[File:Wavecut platform southerndown pano.jpg|thumb]]

==ਨਦੀ ਕਿਵੇਕਿਵੇਂ ਕਾਰਜਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ?==

ਨਦੀਆਂ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹਨ। ਇਹ ਵਿੱਚ [[ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ]] ਵਰਗੀਆਂ ਭੂ-ਖੋਰਣ ਗੈਸਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਹ ਗੈਸਾਂ ਸਮੇਤ ਚਟਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਤੇੜਾਂ ਜਾਂ ਦਰਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੁਜਪੁੱਜ ਕੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਸ਼ਰਤ ਮਾਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਚਟਾਨੀਚੱਟਾਨੀ ਕਣ ਸਥਗਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਮਾਲ ਨੂੰ ਰੋੜ੍ਹ ਕੇ ਲੈ ਜਾਣਾ ਸੋਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

#ਨਦੀ ਦਾ ਚਟਾਨੀਚੱਟਾਨੀ ਮਾਲ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ।

#ਚਟਾਨੀਚੱਟਾਨੀ ਮਾਲ ਦਾ ਢੋਇਆ ਜਾਣਾ।

#ਚਟਾਨਾਂਚੱਟਾਨਾਂ ਦਾ ਆਪੋ ਵਿੱਚ ਤੇ ਨਦੀ ਦੇ ਤਲ ਉੱਤੇ ਰਗੜ ਕਾਰਜ ਦਾ ਹੋਣਾ।