ਆਰਥਰ ਮਿਲਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

Content deleted Content added
ਛੋ clean up using AWB
No edit summary
ਲਾਈਨ 19:
}}
'''ਆਰਥਰ ਮਿਲਰ''' (17 ਅਕਤੂਬਰ 1915 – 10 ਫਰਵਰੀ 2005) [[ਅਮਰੀਕੀ]] [[ਨਾਟਕਕਾਰ]] ਅਤੇ [[ਨਿਬੰਧਕਾਰ]] ਸਨ। <ref>http://www.guardian.co.uk/news/2005/feb/12/guardianobituaries.artsobituaries</ref> [[ਦੂਜਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ|ਦੂਸਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ]] ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਾਮਾਜਕ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਉੱਤੇ ਡਰਾਮੇ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਮਿਲਰ ਨੇ ਬਹੁਚਰਚਿਤ [['ਦ ਅਮੇਰਿਕਨ ਡਰੀਮ']] ਯਾਨੀ 'ਅਮਰੀਕੀ ਸੁਪਨੇ' ਦੀਆਂ ਅਨੇਕ ਖਾਮੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਜਨਤਾ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰਖੀਆਂ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਵੀ ਹੋਈ ਲੇਕਿਨ ਉਸਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਟਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਰੱਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ''[[ਆਲ ਮਾਈ ਸਨਜ]]'' (1947), ''[[ਡੈੱਥ ਆਫ ਏ ਸੇਲਜਮੈਨ]]'' (1949), ''[[ਦ ਕਰੂਸੀਬਲ]]'' (1953) ਅਤੇ ''[[ਏ ਵਿਊ ਫਰਾਮ ਦ ਬ੍ਰਿਜ਼]]'' (ਇਕਾਂਗੀ, 1955; ਸੋਧਿਆ ਦੋ-ਅੰਕੀ, 1956) ਵਰਗੇ ਡਰਾਮੇ ਲਿਖੇ। 1949 ਵਿੱਚ [[ਇੱਕ ਸੇਲਜਮੈਨ ਦੀ ਮੌਤ]] (ਡੈੱਥ ਆਫ ਏ ਸੇਲਜਮੈਨ) ਦਾ ਮੰਚਨ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਰਾਤੋ - ਰਾਤ ਹੀ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਲੀ ਲੋਮੈਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਪੇਸ਼ਾਵਰਾਨਾ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਭਾਰੀ ਦਬਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ, ਦਮ ਤੋੜ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਡਰਾਮੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1949 ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਟਜਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ। ਮਿਲਰ ਦੀ ਇਹ ਯੋਗਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਨਿਜੀ ਜਾਂ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਆਪਕ ਸਾਮਾਜਕ ਸਰੂਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।
 
==ਜ਼ਿੰਦਗੀ==
ਆਰਥਰ ਮਿਲਰ ਦਾ ਜਨਮ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੱਪੜਾ ਮਿਲ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। 1929 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਆਰਥਕ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਠੱਪ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਛੋਟੇ-ਮੋਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰਤਾ ਪੜ੍ਹੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਡਰਾਮਾ ''ਆਲ ਮਾਏ ਸੰਸ'' ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਵਾਰ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਡਰਾਮੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਕਰੜੀ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਦੇਸਭਗਤੀ ਦੇ ਅਣਹੋਂਦ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲਗਿਆ। ਲੇਕਿਨ ਉਸ ਦਾ ਇਹੀ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਸੱਚ ਬਿਆਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮਿਉਨਿਸਟ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਮੈਕਾਰਥੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਅਭਿਆਨ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਹ ਫਿਰ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਸੰਸਦੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੱਸਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ, ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮੁਖਬਿਰ ਬਨਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਡਰਾਮਾ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਸੀ - ਨਿਊ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਦ ਕਰੁਸਿਬਲ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਸਾਮੂਹਕ ਰੋਸ਼ ਅਤੇ ਅਭਿਆਨ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ੧੯੫੬ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਐਕਟਰੈਸ ਮਰਲਿਨ ਮੁਨਰੋ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਲੇਕਿਨ ਪੰਜ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੀ ਤਲਾਕ ਵੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਘਟੀ ਲੇਕਿਨ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਰਾਹਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ੧੯੯੫ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਬਰੋਕਨ ਗਲਾਸ (ਟੁੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀਸਾ) ਨੂੰ ਓਲਿਵਿਅਰ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਕੰਮ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾ ਸਰਾਹਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੋਜ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਉਸ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਡਰਾਮੇ ਦਾ ਮੰਚਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
 
==ਹਵਾਲੇ==