ਸੋਗ਼ਦਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
"thumb|230px|300 ਈਸਾਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਸੋਗਦਾ ਖੇਤਰ ਤਸਵੀਰ:Sogdian_New_Y..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ
 
No edit summary
ਲਾਈਨ 3:
[[ਤਸਵੀਰ:BezeklikSogdianMerchants.jpg|thumb|230px|ਸੋਗਦਾਈ ਵਿਓਪਾਰੀ ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਭੇਂਟ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ (ਖੱਬੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਨਿਚਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਸੱਜੀ ਤਰਫ਼ ਬੜਾ ਕਰ ਕੇ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ)]]
'''ਸੋਗ਼ਦਾ''', '''ਸੋਗਦੀਆ''' ਜਾਂ '''ਸੋਗਦੀਆਨਾ''' (ਤਾਜਿਕ: Суғд, ਸਗ਼ਦ; [[ਤੁਰਕੀ ਭਾਸ਼ਾਈਂ|ਤੁਰਕੀ]]: Soğut, ਸਵਗ਼ਤ) [[ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ]] ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਭਿਅਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ [[ਉਜਬੇਕਿਸਤਾਨ]] ਦੇ [[ਸਮਰਕੰਦ]], [[ਬੁਖ਼ਾਰਾ]], [[ਖ਼ੁਜੰਦ]] ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ-ਏ-Sਬਜ਼ ਦੇ ਨਗਰਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਸੋਗਦਾ ਦੇ ਲੋਕ ਇੱਕ [[ਸੋਗਦਾਈ ਭਾਸ਼ਾ | ਸੋਗਦਾਈ]] ਨਾਮਕ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਦੇ ਸਨ ਜੋ [[ਪੂਰਬੀ ਈਰਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ]] ਸੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੋਪ ਹੋ ਗਈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਲ ਦੇ [[ਤਾਜਿਕ ਲੋਕ|ਤਾਜਿਕ]], [[ਪਸ਼ਤੂਨ]] ਅਤੇ ਯਗਨੋਬੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੋਗਦਾਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਹਨ।
==ਇਤਿਹਾਸ ==
ਸੋਗਦਾ ਦੇ ਲੋਕ ਅਜਾਦੀ-ਪਸੰਦ ਅਤੇ ਲੜਾਕੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰ ਈਰਾਨ ਦੇ [[ਹਖਾਮਨੀ ਸਾਮਰਾਜ]] ਅਤੇ [[ਸ਼ੱਕ | ਸ਼ੱਕ ਲੋਕਾਂ]] ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ।<ref>Independent Sogdiana: Lane Fox (1973, 1986:533) notes Quintus Curtius, vi.3.9: with no satrap to rule them, they were under the command of Bessus at Gaugamela, according to Arrian, iii.8.3.</ref>ਜਦੋਂ 327 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ [[ਸਿਕੰਦਰ ਮਹਾਨ]] ਦੇ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ [[ਯੂਨਾਨੀ]] ਸੈਨਾਵਾਂ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੋਗਦਾਈ ਸ਼ਿਲਾ ਨਾਮਕ ਕਿਲੇ ਉੱਤੇ ਕਬਜਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ [[ਬੈਕਟਰਿਆ]] ਅਤੇ ਸੋਗਦਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੋਗਦਾਈ ਅਜਾਦੀ ਅਜਿਹੀ ਮਰੀ ਕਿ ਫਿਰ ਕਦੇ ਵਾਪਸ ਨਾ ਆ ਪਾਈ। ਫਿਰ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਯੂਨਾਨੀ ਰਾਜਿਆਂ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚੱਲਿਆ। 248 ਈਪੂ ਵਿੱਚ ਦਿਓਦੋਤੋਸ ਪਹਿਲਾ (Διόδοτος Α) ਨੇ ਇੱਥੇ ਯਵਨ-ਬੈਕਟਰਿਆਈ ਰਾਜ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਅੱਗੇ ਚਲਕੇ ਯੂਥਿਦਿਮੋਸ (Ευθύδημος) ਨੇ ਇੱਥੇ ਸਿੱਕੇ ਗੜੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਕਲ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰੀ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਯੂਕਰਾਤੀਦੀਸ ਪਹਿਲਾ (Ευκρατίδης Α) ਨੇ ਬੈਕਟਰਿਆ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹੋਕੇ ਕੁੱਝ ਅਰਸੇ ਸੋਗਦਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਖ ਯੂਨਾਨੀ ਰਾਜ ਚਲਾਇਆ। 150 ਈਪੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਣਜਾਰਾ ਜਾਤੀਆਂ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਸ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ।
 
==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}