ਮੁੰਬਈ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
No edit summary
ਹਿੱਜੇ ਸਹੀ ਕੀਤੇ
ਟੈਗ: ਮੋਬਾਈਲੀ ਸੋਧ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਦੀ ਸੋਧ
ਲਾਈਨ 1:
{{Infobox Indian Jurisdiction
| native_name = ਮੁੰਬਈ
| other_name = ਬੰਬਈ
| nick_name =
| type = ਮਹਾਂਨਗਰ
ਲਾਈਨ 10:
| skyline =
| skyline_alt = Skyscrapers lit up at night . A clock tower with a square base and an octagonal top . A wide building with central and surrounding domes . Wide skyscrapers at night . A brown arch with boats nearby .
| skyline_caption = ਉੱਤੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਵੱਲ: [[ਕਫॆਕਫੋ ਪਰੇਡ]], [[ਰਾਜਾਬਾਈ ਘੰਟਾਘਰ]], [[ਤਾਜਮਹਲ ਹੋਟਲ]], [[ਨਰੀਮਨ ਪਾਇੰਟ]] ਅਤੇ [[ਗੇਟਵੇ ਆਫ ਇੰਡਿਆ]]
| alt = ਮੁੰਬਈ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਇਮਾਰਤਾਂ: ਸਾਗਰ ਤਟ ਪਰ ਗਗਨਚੁੰਬੀ ਇਮਾਰਤਾਂ
| state_name = ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ
| district = [[ਮੁੰਬਈ ਸ਼ਹਿਰ]] [[ਮੁੰਬਈ ਉਪਨਗਰ]]
| leader_title = [[ਨਗਰ ਦਾਈਨਿਗਮ ਪ੍ਰਧਾਨ|ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਆਯੁਕਤ]]
| leader_name = [[ਜੈਰਾਜ ਫਾਟਕ]]
| leader_title_2 = [[ਨਗਰਪਤੀ]]
| leader_name_2 = ਸ਼ੋਭਾ ਰਾਵਲ
| altitude = 8
ਲਾਈਨ 40:
}}
[[ਤਸਵੀਰ:BombayKalbadevieRoad1890.jpg|thumb|ਮੁੰਬਈ, 1890]]
 
'''ਮੁੰਬਈ''' (1995 ਤੱਕ '''ਬੰਬਈ''') [[ਭਾਰਤ]] ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰਦੇ [[ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ]] ਸੂਬੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ।ਭਾਰਤਹੈ ਦੇਅਤੇ [[ਪੱਛਮੀਇਹ ਤੱਟ]]ਭਾਰਤ ਉੱਤੇਦਾ ਸਥਿਤਦੂਸਰਾ ਮੁੰਬਈਵੱਡਾ (ਪੂਰਵਮਹਾਂਨਗਰ ਨਾਮਹੈ। ਬੰਬਈ),ਭਾਰਤ ਭਾਰਤੀਦੇ ਰਾਜਪੱਛਮੀ ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰਤੱਟ ਦੀਉੱਤੇ ਰਾਜਧਾਨੀਸਥਿੱਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਜਨਸੰਖਿਆ ਲਗਭਗ 3 ਕਰੋੜ 29 ਲੱਖ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਅਧਿਕਜਿਆਦਾ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੀ ਨਗਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਗਠਨ ਲਾਵਾ ਨਿਰਮਿਤ ਸੱਤ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਦੀਪਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪੁੱਲ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਰਤੀ-ਖੰਡ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਬੰਦਰਗਾਹ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਤੱਟ ਕਟਿਆ-ਫੱਟਿਆ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਬੰਦਰਗਾਹ ਸੁਭਾਵਕ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। [[ਯੂਰੋਪਯੂਰਪ]], [[ਅਮਰੀਕਾ]], [[ਅਫਰੀਕਾ]] ਆਦਿ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜਲਮਾਰਗ ਜਾਂ ਵਾਯੂ ਮਾਰਗ ਰਾਹੀਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ ਪਾਂਧੀ ਅਤੇ ਪਰਯਟਕਯਾਤਰੀ ਸਰਵਪ੍ਰਥਮਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੰਬਈ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ਦਵਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।<ref name=pibmumbai>{{cite press release | work=Press Information Bureau, Mumbai|publisher=Press Information Bureau, Government of India|url=http://pibmumbai.gov.in/scripts/detail.asp?releaseId=E2011IS3|title=India stats: Million plus cities in India as per Census 2011|date=31 October 2011}}</ref>
 
==ਅੰਕੜੇ==
ਮੁੰਬਈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਣਿਜਿਕ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਜਿਸਦੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਕਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ ਵਿੱਚ 5 % ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਪੂਰਣ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਦਯੋਗਕ ਉਤਪਾਦ ਦਾ 25%, ਨੌਵਹਨ ਵਪਾਰ ਦਾ 40%, ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲੈਣ ਦੇਣ ਦਾ 70% ਭਾਗੀਦਾਰ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਰਵ ਉੱਚ ਦਸ ਵਾਣਿਜਿਕ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਸੌਦਾਗਰੀ ਦਫਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਅਤੇ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਆਰਥਕ ਸੰਸਥਾਨ ਜਿਵੇਂ [[ਭਾਰਤੀ ਰਿਜਰਵ ਬੈਂਕ]], [[ਬੰਬਈ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ]], [[ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟਆਕ ਐਕਸਚੇਂਜ]] ਅਤੇ ਅਨੇਕ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਨਿਗਮਿਤ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਅਤੇ ਬਹੁਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਅਤੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਉਦਯੋਗ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ [[ਬਾਲੀਵੁਡ]] ਨਾਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਪੇਸ਼ਾਵਰਾਨਾ ਅਪੋਰਟਿਉਨਿਟੀ, ਅਤੇ ਉੱਚ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਪੂਰੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਨਗਰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਮਾਜਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਪੱਤਣ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੱਗਭੱਗ ਅੱਧੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮਾਲ ਦੀ ਆਵਾਜਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।