ਹਿਸਾਬ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) "Philosophy of mathematics" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ |
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) "Philosophy of mathematics" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ |
||
ਲਾਈਨ 27:
ਗਣਿਤ ਬਾਰੇ ਯੂਨਾਨੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜਿਉਮੈਟਰੀ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਸੀ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਇਕ ਸਮੇਂ, ਯੂਨਾਨੀਆਂ ਦੀ ਰਾਏ ਸੀ ਕਿ 1 (ਇੱਕ) ਕੋਈ ਸੰਖਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਮਨਮਾਨੀ ਲੰਬਾਈ ਦੀ ਇੱਕ ਇਕਾਈ ਸੀ। ਇੱਕ ਅੰਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭੀੜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, 3, ਇਕਾਈਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ "ਅਸਲ ਵਿੱਚ" ਅੰਕ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਕ ਹੋਰ ਬਿੰਦੂ ਤੇ, ਇਹੋ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ 2 ਇੱਕ ਨੰਬਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਇੱਕ ਜੋੜਾ ਦੀ ਇੱਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਧਾਰਨਾ ਸੀ। ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਗ੍ਰੀਕ ਦੇ ਭਾਰੀ ਜਿਓਮੈਟਰਿਕ ਸਿੱਧੇ-ਕਿਨਾਰੇ-ਅਤੇ-ਕੰਪਾਸ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ: ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਜੀਓਮੈਟਰਿਕ ਪਲੇਨ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚੀਆਂ ਗਈਆਂ ਰੇਖਾਵਾਂ ਇੱਕਪਹਿਲੀ ਮਨਮਾਨੇ ਤੌਰ ਤੇ ਖਿਚੀ ਗਈ ਰੇਖਾ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚ ਮੀਣਿਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਿਣਤੀ ਰੇਖਾ ਤੇ ਨੰਬਰ ਹਨ ਜੋ ਪਹਿਲੇ ਮਨਮਾਨੇ "ਨੰਬਰ" ਦੇ ਸਮਾਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚ ਮਿਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
{{Citation needed|date=April 2011}}
ਅੰਕਾਂ ਬਾਰੇ ਇਹ ਪੁਰਾਣੇ ਯੂਨਾਨੀ ਵਿਚਾਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੋ ਦੇ ਵਰਗ ਮੂਲ ਦੀ ਅਤਰਕਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਖੋਜ ਨਾਲ ਵਧੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਾਈਥਾਗੋਰਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਚੇਲੇ ਹਿੱਪਾਸਸ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਇੱਕ ਯੂਨਿਟ ਵਰਗ ਦਾ ਕਰਣ ਇਸਦੀ (ਯੂਨਿਟ ਲੰਬਾਈ) ਵਾਲੀ ਭੁਜਾ ਨਾਲ ਬੇਮੇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ: ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੋਈ ਮੌਜੂਦਾ (ਤਰਕਸ਼ੀਲ) ਨੰਬਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜੋ ਸਹੀ ਸਹੀ ਇਕਾਈ ਭੁਜਾ ਅਤੇ ਵਿਕਰਣ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਖੋਜ ਗਣਿਤ ਦੇ ਯੂਨਾਨੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪੁਨਰ-ਮੁਲਾਂਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣੀ। ਦੰਦ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਾਇਥਾਗੋਰਨੀਆ ਇਸ ਖੋਜ ਤੋਂ ਇੰਨੇ ਦੁਖੀ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿਪਾਸਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਫਿਰਾਨਾ ਵਿਚਾਰ ਫੈਲਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ। ਸੋਲ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲ ਸ਼ਮਊਨ ਸਟੇਵਿਨ ਯੂਰਪ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ।ਲੀਬਨਿਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਫੋਕਸ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਤਰਕ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵੱਲ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਫਰੇਗ ਅਤੇ ਰਸਲ ਦੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿਚ ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਗਣਿਤ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਉੱਤੇ ਹਾਵੀ ਰਿਹਾ। ਪਰੰਤੂ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਅਤੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਹੋਏ ਵਿਕਾਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿੰਤੂ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਆਂਦਾ।
== Notes ==
|