1770 ਦਾ ਬੰਗਾਲ ਦਾ ਮਹਾਨ ਅਕਾਲ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

 

ਇਹ ਅਕਾਲ 18 ਵੀਂ ਅਤੇ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਲ ਅਤੇ ਭੁੱਖਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੀਆਂ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ।<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=3IrKEzgkQkMC|title=Late Victorian Holocausts: El Niño Famines and the Making of the Third World|last=Mike Davis|publisher=Verso|year=2001|isbn=978-1-85984-739-8|pages=5–7}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Vr2qnK_QOuAC&pg=PA1411|title=The Cambridge world history of food. 2|last=Murton Brian|publisher=Cambridge University Press|year=2001|isbn=978-0-521-40215-6|editor-last=Kenneth F. Kiple|pages=1411–1427}}</ref> ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਇਤਿਹਾਸ ਜਰਨਲ ਵਿਚ ਵਿਨੀਤਾ ਦਾਮੋਦਰਨ ਮਾਈਕ ਡੇਵਿਸ ਨੂੰ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ ਜਿਹੇ ਬਸਤੀਵਾਸੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਮਾਰਕੀਟ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਾਲ ਅਤੇ ਤਬਾਹੀ ਸਨ। ਅਕਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1769 ਵਿਚ ਇਕ ਅਸਫਲ ਮਾਨਸੂਨ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਕੇ ਅਤੇ ਦੋ ਨਿਰੰਤਰ ਚਾਵਲ ਫਸਲਾਂ ਅਸਫ਼ਲ ਹੋਈਆਂ।<ref>{{Cite journal|last=Damodaran|first=Vinita|date=2016-10-12|title=Famine in Bengal: A Comparison of the 1770 Famine in Bengal and the 1897 Famine in Chotanagpur|url=http://journals.sagepub.com/doi/10.1177/097194580701000206|journal=The Medieval History Journal|language=en|volume=10|issue=1-2|pages=143–181|doi=10.1177/097194580701000206}}</ref> ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ 1765 ਦੇ ਬਾਅਦ ਪੇਂਡੂ-ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਸੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ-ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੁਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਨਿਵੇਸ਼, ਜੰਗ ਤੋਂ ਤਬਾਹੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਟੈਕਸ ਮਾਲੀਆ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਲਸੀ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਮਰਤਯ ਸੇਨ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣੀ ਵਿਨਾਸ਼ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਣਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।<ref>https://newrepublic.com/article/61784/imperial-illusions</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2015/mar/04/east-india-company-original-corporate-raiders|title=The East India Company: The original corporate raiders|last=Dalrymple|first=William|date=4 March 2015|access-date=6 June 2015|agency=The Guardian}}, Quote: "Before long the province, already devastated by war, was struck down by the famine of 1769, then further ruined by high taxation. Company tax collectors were guilty of what today would be described as human rights violations. A senior official of the old Mughal regime in Bengal [''or in other sources, an anonymous contemporary pamphleteer''] wrote in his diaries: "Indians were tortured to disclose their treasure; cities, towns and villages ransacked; jaghires and provinces purloined: these were the ‘delights’ and ‘religions’ of the directors and their servants."</ref>

* [http://www.swaraj.org/shikshantar/resources_dharampal.html Section VII] from Dharampal, ''India Before British Rule and the Basis for India's Resurgence'', 1998.

* [https://web.archive.org/web/20061205020541/http://etext.library.adelaide.edu.au/f/fiske/john/f54u/chapter9.html Chapter IX.] [https://web.archive.org/web/20061205020541/http://etext.library.adelaide.edu.au/f/fiske/john/f54u/chapter9.html The famine of 1770 in Bengal] in John Fiske, ''The Unseen World, and other essays''

* R.C. Dutt, [http://socserv2.mcmaster.ca/~econ/ugcm/3ll3/dutt/index.html The Economic History of India.]

 

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਅਕਾਲ]]