ਗੋਪਾਲ ਬਾਬਾ ਵਾਲੰਗਕਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਹਿੰਦੂ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਾਲਾਂਗਕਰ ਨੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਕਿ ਆਰੀਆ ਦੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਜਾਤੀ ਨੂੰ ਅਨਾਰਿਅਨ (ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ) ਤੋਂ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ.<ref name="teltumbde">{{cite book|url=https://books.google.co.uk/books?id=fZXgDAAAQBAJ&pg=PT53|title=Dalits: Past, present and future|last=Teltumbde|first=Anand|publisher=Routledge|year=2016|isbn=978-1-31552-643-0|page=53}}</ref> 1889 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਵਾਈਟਲ ਵਿਧੁਵੰਸ਼ਨ (ਸੈਰੀਮੋਨੀਅਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਅਛੂਤਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਉਮੀਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਚੇਤਨਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ. ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ 26 ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਜੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੇ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਲਈ. ਟੀ. ਐਨ. ਵੂਲੰਜਕਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਲਾਂਗਕਰ ਨੂੰ ਜਾਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਆਲੋਚਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈਣ ਲਈ ਦਲਿਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਬੌਧਿਕ ਬਾਗ਼ੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ. ਫਿਰ ਵੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਹਨਾਂ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਸੀ. ਇਹ ਇਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸ਼ੈਲੀ ਸੀ, ਇਸ ਉਮੀਦ ਵਿੱਚ ਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਪੈਤ੍ਰਿਕ ਨੇਤਾ ਇਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਗੇ <ref>{{cite book|url=https://books.google.co.uk/books?id=l2Qt9tv2nSkC&pg=PA214|title=Continuity and Change in Indian Society: Essays in Memory of Late Prof. Narmadeshwar Prasad|last=Valunjkar|first=T. N.|publisher=Concept Publishing Company|year=1998|isbn=978-8-17022-726-7|editor-last=Pathak|editor-first=Bindeshwar|page=214|chapter=Dalit Social Consciousness in Western Maharashtra in Colonial Period 1880-1910}}</ref> ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਅਛੂਤ ਭਾਰਤ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸੁਧਾਰੀ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ. 1894 ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਰਪਨ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮ ਹੋਇਆ.

 

 

ਵਾਲਾਂਗਕਰ ਨੇ ਅਨਾਰਿਆ ਦੋਸ਼-ਪਰਿਹਾਰ ਮੰਡਲੀ (ਗੈਰ-ਆਰੀਅਨ ਬਨਾਮ ਬੁਰਾਈਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਸੋਸਾਇਟੀ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ. ਕੁਝ ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸੇ ਸਾਲ ਉਸੇ ਨੇ ਫੌਜ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਪਰ ਅਨੰਦ ਤੇਲਤੁਮਬੱਡੇ ਨੇ 1890 ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਦੱਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਫੌਜੀ ਭਰਤੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇੱਕ ਮੁੱਦਾ ਸੀ. , ਮਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਿਲਟਰੀ ਇਕਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ 1857 ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਬਗ਼ਾਵਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਘਟਦੀ ਰਹੀ. 1890 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਲਾਰਡ ਕਿਚਨਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਰੋਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ. ਬਗ਼ਾਵਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਹਾਰ ਰੈਜੀਮੈਂਟਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਬੰਬਈ ਇਕਾਈਆਂ ਦਾ ਇਕ-ਛੇਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਇਆ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਫੌਜੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ.<ref>{{cite book|title=Dr. Ambedkar and untouchability: fighting the Indian caste system|last=Jaffrelot|first=Christophe|publisher=Columbia University Press|year=2005|isbn=0231136021|authorlink=Christophe Jaffrelot}}</ref><ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=tDRiJ3HZVPQC&pg=PA30|title=The Caste Question: Dalits and the Politics of Modern India|last=Rao|first=Anupama|publisher=University of California Press|year=2009|isbn=0520257618|page=30}}</ref> ਜਦੋਂ ਕਿਚਨਰ ਨੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ "ਮਾਰਸ਼ਲ ਕੌਮਾਂ", ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਰਾਠਿਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਅਛੂਤ ਭਰਤੀ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ, ਉਸ ਨਾਲ ਮਹਾਰਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ 1890 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਘਟ ਗਈ (ਸਰੋਤ ਸਹੀ ਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵੱਖਰੇ ਹਨ).<ref name="zelliot1978">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=x2Jzn_LuLasC&pg=PA88|title=Religion and the Legitimation of Power in South Asia|last=Zelliott|first=Eleanor|publisher=Brill|year=1978|isbn=9004056742|editor-last=Smith|editor-first=Bardwell L.|pages=88–90|chapter=Religion and Legitimation in the Mahar Movement|authorlink=Eleanor Zelliot}}</ref><ref>{{cite book|title=Deprived castes and their struggle for equality|last=Kamble|first=N. D.|publisher=Ashish Publisher House|year=1983|pages=129–132}}</ref> , ਮਹਾਰ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਨੇ ਇਸ ਬਲਾਕ ਦਾ ਵਿਰੋਧ  ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਰੋਸ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਹਾਰ, ਚਾਮਾਰ ਅਤੇ ਮੰਗ ਸਾਬਕਾ ਅਫਸਰਾਂ-ਸਾਰੇ ਮਰਾਠੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਅਛੂਤਾਂ -ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਆਪਣੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਰਿਹਾ. ਇਹ ਵਾਲਾਂਗਕਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਅਨਾਰਿਆ ਦੋਸ਼- ਪਰਿਹਾਰ ਮੰਡਲ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ.<ref name="valunjkar">{{cite book|url=https://books.google.co.uk/books?id=l2Qt9tv2nSkC&pg=PA208|title=Continuity and Change in Indian Society: Essays in Memory of Late Prof. Narmadeshwar Prasad|last=Valunjkar|first=T. N.|publisher=Concept Publishing Company|year=1998|isbn=978-8-17022-726-7|editor-last=Pathak|editor-first=Bindeshwar|pages=207-208|chapter=Dalit Social Consciousness in Western Maharashtra in Colonial Period 1880-1910}}</ref>

 

 

== ਹਵਾਲੇ ==

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1900]]

[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਦਲਿਤ ਸੰਗਰਾਮੀਏ]]