ਵਿਕਾਸਮਾਨ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

'''ਵਿਕਾਸ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ''' ਇਹ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੌਰਾਨ ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਬਦਲਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਨਿਆਣਿਆਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੇ ਪਸਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰ , ਬਾਲਗ, ਬੁਢਾਪਾ, ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਵਿਕਾਸ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੀਵਨ ਭਰ ਵਿਚਾਰ, ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਮਾਪਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਸਰੀਰਕ ਵਿਕਾਸ, [[ਬੋਧਾਤਮਕ ਵਿਕਾਸ]] ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਵਿਕਾਸ। ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੋਟਰ ਹੁਨਰ, ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਾਰਜ, ਨੈਤਿਕ ਸਮਝ, ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀ, ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਦੀਲੀ, ਸ਼ਖਸੀਅਤ, ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਵਿਕਾਸ, ਸਵੈ-ਸੰਕਲਪ ਅਤੇ ਪਛਾਣ-ਨਿਰਮਾਣ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ। <ref>{{Cite web|url=http://www.apa.org/action/science/developmental/index.aspx|title=Developmental Psychology Studies Human Development Across the Lifespan|website=www.apa.org|language=en|access-date=2017-08-28}}</ref>{{ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ|date=April 2017}}ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੋਟਰ ਹੁਨਰ, ਮੋਟਰ ਹੁਨਰ, ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਫੰਕਸ਼ਨ, [[ਸਦਾਚਾਰ|ਨੈਤਿਕ ਸਮਝ]], ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀ, [[ਸਮਾਜਕ ਪਰਿਵਰਤਨ|ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਦੀਲੀ]], [[ਵਿਅਕਤਿਤਵ|ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ]], ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਵਿਕਾਸ, ਸਵੈ-ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਅਤੇ ਪਛਾਣ-ਨਿਰਮਾਣ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ।

 

19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਡਾਰਵਿਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸਵਾਦੀ ਸਿਧਾਂਤ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕਰਮਵਿਕਾਸੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ;  ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਮੁਖ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਜੀ. ਸਟੈਨਲੀ ਹਾਲ, ਜਿਸ ਨੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਅਰਸਿਆਂ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਜਾਤੀ ਦੇ ਅਰੰਭਕ ਅਰਸਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜੇਮਜ਼ ਮਾਰਕ ਬਾਲਡਵਿਨ ਨੇ ਜਿਸ ਦੇ ਲੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੀਸ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਰੀਸ : ਬਾਲ ਵਿਚ ਚੇਤਨਾ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਇਕ ਅਧਿਆਇ ਅਤੇ ਨਸਲ: ਵਿਧੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ' ਤੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ. ਬਾਲਡਵਿਨ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਥਿਊਰੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਗਨ ਸੀ। ਸਿਗਮੰਡ ਫਰਾਇਡ, ਜਿਸ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਵਿਕਸਤ ਸੀ, ਦਾ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਤੱਖਣਾਂ ਉੱਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ।