ਮਾਓਰੀ ਲੋਕ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
"Māori people" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ
 
"Māori people" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ
ਲਾਈਨ 1:
{{Infobox ethnic group|group=Māori|image=|caption=|population={{abbr|approx.|approximately}} 885,000|region1={{flagcountry|New Zealand}}|pop1=723,400 (2016 estimate) <!-- People of Māori ethnicity, rather than descent (which would be 668,724). -->|ref1=<ref>{{Cite web|url=http://www.stats.govt.nz/browse_for_stats/population/estimates_and_projections/MaoriPopulationEstimates_HOTPAtJun16.aspx|title=Māori Population Estimates: At 30 June 2016 – tables|website=www.stats.govt.nz|language=en-nz|access-date=2017-10-29}}</ref>|region2={{flagcountry|Australia}}|pop2=[[Māori Australians|142,107]] (2016 census)|ref2=<ref>{{Cite web|url=http://www.censusdata.abs.gov.au/census_services/getproduct/census/2016/communityprofile/036?opendocument|title=2016 Census Community Profiles: Australia|website=www.censusdata.abs.gov.au|access-date=2017-10-28}}</ref>|region3={{flagcountry|United Kingdom}}|pop3=[[New Zealanders in the United Kingdom#Māori|approx. 8,000]] (2000)|ref3=<ref name=Walrond>{{cite web |last=Walrond |first=Carl |title=Māori overseas |work=[[Te Ara: The Encyclopedia of New Zealand]] |url=http://www.teara.govt.nz/en/maori-overseas |date=4 March 2009 |accessdate=7 December 2010}}</ref>|region4={{flagcountry|United States}}|pop4=[[Māori Americans|1,994]] (2000)|ref4=<ref name="auto">{{Cite web|url=https://www.census.gov/population/socdemo/ancestry/ancestry_q_by_DAC_2000.xls|title=Table 1. First, Second, and Total Responses to the Ancestry Question by Detailed Ancestry Code: 2000|last=|first=|date=|website=census.gov|publisher=[[US Census Bureau]]|access-date=}}</ref>|region5={{flagcountry|Canada}}|pop5=1,305 (2001)|ref5=<ref name=statcan>Statistics Canada (2003).''[http://www12.statcan.ca/english/census01/products/standard/themes/RetrieveProductTable.cfm?Temporal=2001&PID=62911&APATH=3&GID=431515&METH=1&PTYPE=55440&THEME=44&FOCUS=0&AID=0&PLACENAME=0&PROVINCE=0&SEARCH=0&GC=0&GK=0&VID=0&FL=0&RL=0&FREE=0EthnicOrigin (232), Sex (3) and Single and Multiple Responses (3) for Population, for Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2001 Census – 20% Sample Data]''. Ottawa: Statistics Canada, Cat. No. 97F0010XCB2001001.</ref>|region6=Other regions|pop6=approx. 8,000|ref6=<ref name=Walrond/>|languages=[[Māori language|Māori]], [[New Zealand English|English]]|religions=Mostly [[irreligious]] <br /> [[Christianity]] (largely [[Presbyterian]], [[The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints|LDS Church]]<ref name="religion"/>) <br /> [[Rātana]] <br /> [[Māori religion]]s|related-c=other [[Polynesians|Polynesian peoples]]}}'''ਮਾਓਰੀ''' ({{IPAc-en|ˈ|m|aʊ|r|i}}; {{IPA-mi|ˈmaːɔɾi}}, [[ਤਸਵੀਰ:Loudspeaker.svg|link=ਤਸਵੀਰ:Rar-Māori.ogg|11x11px|[[ਤਸਵੀਰ:Loudspeaker.svg|link=ਤਸਵੀਰ:Rar-Māori.ogg|11x11px|ਇਸ ਅਵਾਜ਼ ਬਾਰੇ]]&nbsp;[[ਮੀਡੀਆ:Rar-Māori.ogg|ਸੁਨੋ]]]])<ref>{{OED|Maori}}</ref> ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਪੋਲੀਨੇਸ਼ੀਆ ਲੋਕ ਹਨ। ਮਾਓਰੀ ਮੂਲ ਤੌਰ ਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪੋਲੀਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀ ਸਨ, ਜੋ1250 ਅਤੇ 1300 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਈ ਹੱਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਕੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਪਹੁੰਚੇ।<ref>Howe (2003), p. 179</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.newscientist.com/channel/being-human/mg19826595.200-rat-remains-help-date-new-zealands-colonisation.html|title=Rat remains help date New Zealand’s colonisation|date=4 June 2008|work=New Scientist|access-date=20 August 2017}}</ref> ਕਈ ਸਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਲਹਿਦਗੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀਆਂ, ਪੌਲੀਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ, ਆਪਣੀ ਖੁਦ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਮਿਥਿਹਾਸ, ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਲਾਵਾਂ। ਆਰੰਭਿਕ ਮਾਓਰੀ ਪੂਰਬੀ ਪੋਲੀਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਰੀਤੀ- ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮੂਹ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਏ ਗਏ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਬਾਗਬਾਨੀ ਫੈਲ ਗਈ; ਬਾਅਦ ਵਿਚ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੋਧਾ ਸਭਿਆਚਾਰ ਉਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ।
 
17 ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਨੇ ਮਾਓਰੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ। ਮਾਓਰੀ ਲੋਕ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਪੱਛਮੀ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਕਈ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਮਾਓਰੀ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਬੰਧ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਮਿਲਾਪੜੇ ਸੀ ਅਤੇ 1840 ਵਿਚ ਵੇਟੈਂਗੀ ਦੀ ਸੰਧੀ ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕਰਕੇ, ਦੋਨੋਂ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਨੇ ਇਕ ਨਵੀਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਸਤੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸਹਿ-ਜੀਵਤਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ। ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਭੂਮੀ ਸੌਦਿਆਂ ਉੱਤੇ ਵਧ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ 1860 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੋਇਆ। ਸਮਾਜਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ, ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮਾਓਰੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਤੇ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਆਬਾਦੀ ਨਾਟਕੀ ਤੌਰ ਤੇ ਡਿੱਗ ਗਈ। 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਮਾਓਰੀਆਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਵੱਕਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪ੍ਰੰਪਰਾਗਤ ਮਾਓਰੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸੁਰਜੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਮਾਓਰੀ ਰੋਸ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਹੋਰ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। 
ਯੂਰਪੀ ਦੀ ਆਮਦ ਲਈ ਹੈ New Zealand ਵਿੱਚ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 17 ਸਦੀ, ਲੈ ਆਏ ਭਾਰੀ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨ ਲਈ Māori ਜੀਵਨ ਦੇ ਰਾਹ. Māori ਲੋਕ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਅਪਣਾਇਆ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਹੈ. ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ Māori ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸਨ ਜਿਹਾ ਦੋਸਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਧੀ ਦੇ Waitangi 1840 ਵਿਚ, ਦੋ ਸਭਿਆਚਾਰ coexisted ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਤੌਰ ਇੱਕ ਨਵ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਸਤੀ. ਵਧ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ' ਤੇ ਵਿਵਾਦਿਤ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ 1860. ਸਮਾਜਿਕ ਉਥਲ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਛੂਤ ਦੇ ਰੋਗ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ, ਇੱਕ ਤਬਾਹਕੁਨ ਟੋਲ ' ਤੇ Māori ਆਬਾਦੀ, ਡਿੱਗ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਾਟਕੀ ਹੈ. ਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ 20 ਸਦੀ, Māori ਆਬਾਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਥਾਈ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਹੈ New Zealand ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜਸਟਿਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ. ਰਵਾਇਤੀ Māori ਸਭਿਆਚਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ ਹੈ, ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਰਜੀਤ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇ ਕੇ ਇੱਕ Māori ਰੋਸ ਲਹਿਰ ਉਭਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1960 ਵਿੱਚ.
 
2013 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਵਿਚ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿਚ ਤਕਰੀਬਨ 600,000 ਲੋਕ ਮਾਓਰੀ ਪਛਾਣ ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ। ਇਹ ਕੌਮੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਤਕਰੀਬਨ 15% ਬਣਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿਚ ਯੂਰਪੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ("ਪਾਕਹਾ") ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਚ 140,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਓਰੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। [[ਮਾਓਰੀ ਭਾਸ਼ਾ]] (ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੇ ਰੀਓ ਮਾਓਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਅਜੇ ਵੀ ਕੁੱਲ ਮਾਓਰੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਲੱਗਪੱਗ ਪੰਜਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਬੋਲਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 3% ਹੈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡਰ ਬਾਕਾਇਦਾ ਤੌਰ ਤੇ ਮਾਓਰੀ ਸ਼ਬਦ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਵਰਤਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ "ਕੀਆ ਓਰਾ"। ਮਾਓਰੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਸਰਗਰਮ ਹਨ, ਮੀਡੀਆ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 
 
== ਹਵਾਲੇ ==