ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Mulkh Singh (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) "ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਪ..." ਨਾਲ਼ ਸਫ਼ਾ ਬਣਾਇਆ |
Mulkh Singh (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 6:
ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਧੀਗਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਯਥਾਰਥਵਾਦ , ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰਵਾਦ, ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਚੋਣ ਸਿਧਾਂਤ, ਵਿਵਹਾਰਵਾਦ, ਸੰਸਥਾਗਤ ਰੂਪ, ਪੋਸਟ-ਸਟ੍ਰਕਚਰਵਾਦ, ਸੰਸਥਾਗਤਤਾ ਅਤੇ ਬਹੁਲਵਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇੱਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਖੋਜ ਅਤੇ ਪੁੱਛ-ਪੜਤਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਕਾਰਡ, ਵਿਦਵਤਾਵਾਦੀ ਜਰਨਲ ਲੇਖਾਂ, ਸਰਵੇਖਣ ਖੋਜ, ਅੰਕੜਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ, ਕੇਸ ਅਧਿਐਨ, ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਮਾਡਲ ਦੀ ਨਿਰਮਾਣ ਇਸ ਲਈ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਹਨ।
== ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ==
ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਿਚ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀ ਵੰਡ ਅਤੇ ਤਬਾਦਲੇ ਸੰਬੰਧੀ ਮਸਲਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ, ਸਿਆਸੀ ਵਿਹਾਰ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਨੀਤੀਆਂ ਸਮੇਤ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਰੋਲ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਨੂੰ ਮਾਪਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ, ਨਿਆਂ, ਧਨ ਦੌਲਤ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਜਨ ਸਿਹਤ ਵਰਗੇ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਕੁਝ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰ ਕੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅੱਗੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਇਹ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ). ਕੁਝ ਖਾਸ ਨੀਤੀਗਤ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕੇ, ਆਦਰਸ਼ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ.
ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਫਰੇਮਵਰਕ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ, ਖਾਸ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸਮੂਹਾਂ, ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ, ਅਤੇ ਚੋਣਕਰਤਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਹਨ. ਚਤੁਰਵੇਦੀ ਅਨੁਸਾਰ,
ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਖਾਸ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਤੌਰ ' ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਜਾਂ ਸਿਵਲ ਸਰਵ ਸੇਵਕਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ. ਉਹ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ (ਐੱਨ ਜੀ ਓ) ਜਾਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ. ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਲੋਕ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਮੁਹਾਰਤ ਨੂੰ ਜੋੜ ਸਕਦੇ ਹਨ. ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਉਦਯੋਗ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੋਚਣ ਵਾਲੇ ਟੈਂਕ, ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਪੋਲਿੰਗ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੰਬੰਧ ਫਰਮ ਅਕਸਰ ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ. [3]
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ, "ਅਮਰੀਕਨਸ" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੰਵਿਧਾਨਿਕ ਵਿਕਾਸ, ਚੋਣਾਂ, ਜਨ ਰਾਏ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੁਧਾਰ, ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ, ਯੂਐਸ ਕੋਂਨੈਸ਼ਨਲ ਕਮੇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਜਿਹੇ ਜਨਤਕ ਨੀਤੀਆਂ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਾਟਾ ਵੇਖਦੇ ਹਨ. ਨਾਂ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਮੁੱਦੇ.
ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਮਨੁੱਖੀ ਵਤੀਰੇ ਦਾ ਇਕ ਅਧਿਐਨ ਹੈ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਵਿਚ, ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਵਾਤਾਵਰਣਾਂ ਵਿਚ ਨਿਰੀਖਣ ਅਕਸਰ ਉਤਪੰਨ ਜਾਂ ਨਕਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਵਿਧੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ (ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇਖੋ). [4] ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ, ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਲਾਰੈਂਸ ਲੋਏਲ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ, "ਅਸੀਂ ਤਜ਼ਰਬੇ ਦੀ ਅਸੰਭਵ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਹਾਂ." ਰਾਜਨੀਤੀ ਇੱਕ ਅਨੁਭਵੀ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੈ. [5] ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ, ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ' ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜਾਂ ਸਮੂਹ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ, ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ, ਜਨਰਲ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ.
ਸਾਰੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨਾਂ ਵਾਂਗ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ ਮਨੁੱਖੀ ਐਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਾਣੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਦੇ ਅਸਥਿਰ ਅੰਸ਼ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਜਾਵਟੀ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ. ਗੁੰਝਲਦਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸਮਕਾਲੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਪਹੁੰਚ ਅਪਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਵਿਧੀਵਾਦੀ ਬਹੁਲਵਾਦ ਸਮਕਾਲੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ.
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਆਗਮਨ ਨੂੰ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਭਾਗਾਂ ਅਤੇ ਚੇਅਰਜ਼ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਸ਼ਾਨਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ. ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ, "ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨੀ" ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ. [6] ਅਤੀਤ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕਸਾਰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਵਿਚ ਜੋੜਨਾ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੇ ਆਦਰਸ਼ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਦੋਹਾਂ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇਕ ਅਮੀਰ ਖੇਤਰ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਹਰੇਕ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪੂਰਬਕਤਾ ਵੰਡਣੇ ਹੋਏ ਹਨ. ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਜਿਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੇ ਯਤਨ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1903 ਅਤੇ 1906 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਨ ਪੋਲੀਟੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ ਸਮੀਖਿਆ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ. ਹੁਣ ਤਕ, [7] ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ ਸਮੀਖਿਆ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਰਨਲ ਹੈ.
ਰਵਾਇਤੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਸੰਸਥਾਗਤਤਾ
1950 ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਦਸ਼ਕ ਵਿੱਚ, ਇਕ ਵਿਵਹਾਰਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਵਿਹਾਰ ਦੇ ਵਿਵਸਥਿਤ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਨਕਾਰਾ ਕੀਤਾ. ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਵਹਾਰਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲਿਖਤਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਨਾਲ, ਰੌਬਰਟ ਡਾਹਲ, ਫਿਲਿਪ ਕਨਵਰਸ ਦੁਆਰਾ ਕੰਮ ਸਮੇਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਹਾਰਕ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸਾਸ਼ਤਰੀ ਪਾਲ ਲਾਜ਼ਰਸਫੈਲਟ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਬਰਨਾਰਡ ਬੇਲਸਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ.
1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨ ਦੇ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਨੀ ਭੰਡਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ, ਅਨੁਪਾਤਕ, ਖੇਡ ਸਿਧਾਂਤਕ ਰਸਾਇਣਕ ਮਾਡਲਿੰਗ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ. ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਖੋਜ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਕਾਂਗਰਸ, ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਵਿਹਾਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵੋਟਿੰਗ, ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਤੋਂ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਢੰਗ ਉਧਾਰ ਲਿਆ. ਰੋਚੈਸਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਲੀਅਮ ਐਚ. ਰਿਕਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਸ਼ਿਫਟ ਦਾ ਮੁੱਖ ਵਕੀਲ ਸਨ.
| |||