ਲਹੂ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Removing "Blood_smear.jpg", it has been deleted from Commons by JuTa because: No source since 12 March 2016. |
No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 11:
'''ਲਹੂ ''' ਇੱਕ ਸਰੀਰਕ [[ਤਰਲ]] ([[ਦਰਵ ]]) ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਰਗਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਹਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਗਾੜਾ, ਕੁੱਝ ਚਿਪਚਿਪਾ, ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਪਦਾਰਥ, ਇੱਕ ਜਿੰਦਾ [[ਊਤਕ]] ਹੈ। ਇਹ ਪਲਾਜਮਾ ਅਤੇ ਲਹੂ ਕਣਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲ ਕੇ ਬਣਦਾ ਹੈ।
==ਤੱਥ==
*ਖ਼ੂਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਟਰਾਂਸਫ਼ਰ 1667 ਨੂੰ ਦੋ ਕੁੱਤਿਅਾ ਵਿਚਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਅਾ ਸੀ।
*ਦੁਨੀਅਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ Blood Bank 1937 ਵਿੱਚ ਬਣਾੲਿਅਾ ਗਿਅਾ ਸੀ।
*ਜੇਮਨ ਹੈਰੀਸਨ ਨੇ 60 ਸਾਲਾ ਵਿੱਚ 1,000 ਵਾਰ ਖ਼ੂਨ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ । ਤੇ 20 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਚਾ ਚੁਕਿਅਾ ਹੈ।
*ੲਿੱਕ ਬੂੰਦ ਖ਼ੂਨ ਵਿੱਚ 250,000 ਪਲੇਟਲੈੇਟਸ ਤੇ 10,000 ਚਿਟੇ ਰਕਤਾਣੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
*ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਨ ਦਾ 70% ਭਾਗ red blood cells ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ hemoglobin ਵਿੱਚ, ਤੇ 4% ਭਾਗ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਅਾ ਦੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ myoglobin ਵਿੱਚ, ਤੇ 25% ਭਾਗ liver ਵਿੱਚ, ਤੇ ਹੱਡੀਅਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ , ਪਲੀਹਾ ਤੇ ਗੁਰਦਿਅਾ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਬਾਕੀ ਬਚਿਅਾ 1% ਖ਼ੂਨ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਦੇ ਤਰਲ ਅੰਸ਼ ਤੇ ਕੋਸ਼ਿਕਾ ਦੇ Enzymes ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
*ਹਰ ਤਿੰਨ ਸੈਕਿੰਡ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੀ ਨਾ ਕਿਸੀ ਨੂੰ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਅਾ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ 40,000 ਯੂਨਿਟ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। 3 ਵਿੱਚੋ 1 ਵਿਅਾਕਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਦੀ ਨਾ ਕਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
*ਸਾਡੀਅਾ ਨਾੜਾ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਨ 400km ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਦੌੜਦਾ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗਭੱਗ 9600km ਦੂਰੀ ਤਹਿ ਕਰਦਾ ਹੈ।(ਕੲੀ ਜਗਾਹ 900km ਵੀ ਲਿਖੀ ਗੲੀ ਹੈ)
*ਮਜ਼ਬੂਰੀ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਅਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਵੀ ਖ਼ੂਨ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਦੀ ਜ਼ਗਾਹ ਵਰਤਿਅਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
*ੲਿਨਸਾਨ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਤਰ੍ਹਾ (O, A, B, AB, )ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਗਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗਭੱਗ 80,000, ਕੁੱਤਿਅਾ ਵਿੱਚ 13, ਤੇ ਬਿੱਲੀਅਾ ਵਿੱਚ 11 ਤਰ੍ਹਾ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾੲਿਅਾ ਜਾਦਾ ਹੈ।
*ਸਿਰਫ਼ ਮਾਦਾ ਮੱਛਰ ਹੀ ਖ਼ੂਨ ਚੂਸਦੇ ਹਨ। ਨਰ ਮੱਛਰ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਮਿੱਠੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਹੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਦਾ ਮੱਛਰ ਅਾਪਣੇ ਵਜਨ ਤੋਂ 3 ਗੁਣਾ ਜਿਅਾਦਾ ਖ਼ੂਨ ਪੀ ਸਕਦੀ ਹੈ।
*12 ਲੱਖ ਮੱਛਰ ੲਿਨਸਾਨ ਦਾ ਸਾਰਾ ਖ਼ੂਨ ਚੂਸ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੱਛਰ O ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਚੂਸਣਾ ਜ਼ਿਅਾਦਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
*ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋ ਅੰਗ ਸਾਡਾ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸੱਭਤੋ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖ਼ੂਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ੳੁਸ ਪਾਸੇ ਨੂੰ ਜਾਦਾ ਹੈ।ਅਜਿਹਾ ਗਰੂਤਾਅਕਰਸ਼ਣ ਬਲ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
*ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਸਮੇਂ ਬੱਚਿਅਾ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾੳੁਣ ਵਾਲੀਅਾ ਅੌਰਤਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੂਨ ਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਅਾ ਹਨ।
*ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ 0.2mg ਸੋਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ੲਿਸਦੀ ਜਿਅਾਦਾਤਰ ਸਾਡੇ ਖ਼ੂਨ ਵਿੱਚ ਪਾੲੀ ਜਾਦੀ ਹੈ। 40,000 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਵਿੱਚੋ 8gm ਸੋਨਾ ਕੱਢਿਅਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
*ਜਪਾਨ ਦੇ ਲੋਕ ਖ਼ੂਨ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਦੁਅਾਰਾ ਹੀ ਅਾਦਮੀ ਦੇ ਵਿਅਾਕਤੀਤਵ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
*ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ੲਿੱਕ ਅਜਿਹਾ ਅਾਦਿਵਾਸੀ ਸਮੂਹ ਹੈ।ੲਿਸ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ Blood group (O) ੲਿੱਕ ਹੈ।
*ਲੱਗਭੱਗ ਸਾਰਿਅਾ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾੲਿਅਾ ਜਾਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਮੱਕੜੀ ਤੇ ਘੋਘੇ ਵਿੱਚ ਹਲਕੇ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਪਾੲਿਅਾ ਜਾਦਾ ਹੈ।
*ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ ਜਦੋ ਕੋੲੀ ਖ਼ੂਨ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾ ੳੁਸਨੂੰ 'ਧੰਨਵਾਦ' ਦਾ ਮੈਸਜ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹੈ। ੲਿਹ ਮੈਸਜ ੳੁਦੋ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹੈ ਜਦੋ ੳੁਸਦਾ ਖ਼ੂਨ ਕਿਸੀ ਦੇ ਕੰਮ ਅਾੳੁਦਾ ਹੈ।
*ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ਤੇ ੲਿੱਕ ਹੀ ਸਮੇਂ ਖ਼ੂਨ ਦੇਣਾ ਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ।
*ਕੲੀ ਵਾਰ ਜਦੋ ਅਸੀਂ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ। ਤਾ ਸਾਡੀਅਾ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਚਿਟਾ ਚਿਟਾ ਬਿੰਦੂ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ੲਿਹ ਸਾਡੀ ਚਿਟੇ ਰਕਤਾਣੂ ਹੁੰਦੇ ਹੈ।
*ਖ਼ੂਨ ਦੀਅਾ ਕੋਸ਼ਿਕਾ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਚੱਕਰ ਲਗਾੳੁਣ ਲੲੀ ਸਿਰਫ਼ 30 ਸੈਕਿੰਡ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ੲਿਹ 20 ਸੈਕਿੰਡ ਵਿੱਚ 1,12,000km ਦੀ ਦੂਰੀ ਤਹਿ ਕਰ ਸਕਦੀਅਾ ਹਨ।
*ਕੇਕੜੇ ਦਾ ਨੀਲਮ ਵਰਗਾ ਖ਼ੂਨ ਧਰਤੀ ੳੁੱਪਰ ੲਿਕੱਲਾ ਹੀ ਅਜਿਹਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ੳੁਪਯੋਗ ਡਰੱਗਸ ਵਿੱਚ ਪਾੲੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਦਾ ਸਵਾਦ ਚੈਕ ਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾ ਹੈ।
*ਜੇਕਰ ਖ਼ੂਨ ਦੀਅਾਂ ਵਾਹਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਸਿਰੇ ਅਾਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤਾ ੲਿਹ ਦੋ ਵਾਰ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਲਪੇਟ ਸਕਦੀਅਾਂ ਹਨ।
*ਹੁਣ ਤੱਕ ਵਿਗਿਅਾਨ ਖ਼ੂਨ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕੀ।
*ਲਾਲ ਰਕਤਾਣੂ ੲਿਹ ਅਾਕਸੀਜਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। ਤੇ ਕਾਰਬਨਡਾੲੀਅਕਸਾੲੀਡ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
*ਚਿਟਾ ਰਕਤਾਣੂ ੲਿਹ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਿਕਟੀਰੀਅਾਂ ਤੇ ਵਾੲਿਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾੳੁਦੇ ਹਨ।
*ਪਲਾਜਮਾ ੲਿਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। ਖ਼ੂਨ ਨੂੰ ਜੰਮਣ ਤੋਂ ਬਚਾੳੁਦੇ ਹਨ।
*ਪਲੇਟਲੈਟਸ ੲਿਹ ਖ਼ੂਨ ਨੂੰ ਜੰਮਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ੲਿਹਨਾਂ ਦੀ ਵਜਾਹ ਨਾਲ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਤੇ ਕੁੱਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਖ਼ੂਨ ਨਿੱਕਲਣਾ ਬੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
*ਖ਼ੂਨ ਦਾਨ :-18 ਤੋਂ 60 ਸਾਲ ਦਾ ਤੰਦਰੁਸਤ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਦਾ ਭਾਰ 45 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੋਵੇ।ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ 12.5 ਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ
ਹਰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਖੂਨ ਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਹਰ 8 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯੂਨਿਟ ਜਾਂ 350 ਮਿ.ਲੀ. ਖ਼ੂਨ ਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ. ਅਮੇਰਿਕਨ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾਨ ਕੈਂਪਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨਾ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੂਨ ਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ. ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਖੂਨਦਾਨ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। 18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਦਾਨੀ ਅਤੇ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਉਪਰ ਅਤੇ ਭਾਰ 110 ਪੌਂਡ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਖੂਨ ਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ. ਸਰਗਰਮ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਦਾਨੀ, ਗੰਭੀਰ ਲਾਗ ਜਾਂ ਐਚਆਈਵੀ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ, ਏਡਜ਼ ਨੂੰ ਖੂਨ ਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ. ਖੂਨ ਦਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ.
==ਹਵਾਲੇ==
{{ਹਵਾਲੇ}}
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਖੂਨ]]
| |||