ਲਹੂ ਦੀ ਅੱਗ (ਨਾਵਲ): ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
No edit summary
ਟੈਗ: ਮੋਬਾਈਲੀ ਸੋਧ ਮੋਬਾਈਲੀ ਵੈੱਬ ਸੋਧ
ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਤੇ ਨਵਾਂ ਸਿਰਲੇਖ ਬਣਾਇਅਾ।
 
ਲਾਈਨ 1:
''''ਲਹੂ ਦੀ ਅੱਗ'''' [[ਨਾਵਲ]] 'ਸੀਮਾ ਪਾਕੇਟ ਬੁਕਸ', ਸਰਹਿੰਦ ਮੰਡੀ ਵੱਲੋਂ [[1986|1986 ਈ.]] ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਨਾਵਲ ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਚੇਤਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਨਾਲ ਸੋਸ਼ਕ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਕੁਟਿਲ ਚਾਲਾਂ ਤੇ ਸੋਸ਼ਿਤ ਵਰਗ ਨੂੰ ਚੇਤਨ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨਾਇਕਾਂ ਨਾਲ਼ ਹੁੰਦੀਆਂ ਵਧੀਕੀਆਂ ਦਾ ਗਾਲਪਨਿਕ ਰੂਪਾਂਤਰਨ ਹੈ।
'''''ਲਹੂ ਦੀ ਅੱਗ '''''ਨਾਵਲ ਸੀਮਾ ਪਾਕੇਟ ਬੁਕਸ,ਸਰਹਿੰਦ ਮੰਡੀ ਵੱਲੋਂ 1986 ਵਿੱਚ ਪ੍ਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਇਹਨਾਵਲ ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਚੇਤਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਨਾਲ ਸੋਸ਼ਕ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਕੁਟਿਲ ਚਾਲਾਂ ਤੇ ਸੋਸ਼ਿਤ ਵਰਗ ਨੂੰ ਚੇਤਨ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨਾਇਕਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਵਧੀਕੀਆਂ ਦਾ ਗਾਲਪਨਿਕ ਰੂਪਾਂਤਰਨ ਹੈ ।ਸੁਰਿੰਦਰ ਇਸ ਨਾਵਲ ਦੇ ਕਥਾਨਕੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਕਥਾ ਨਾਇਕ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੇਤੰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਲਚਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸੁਚੇਤ ਯਤਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਵੱਲੋਂ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਰੋਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਵਰਗ ਦੀ ਲੜਕੀ ਹਰਮਿੰਦਰ ਉਸ ਨੂੰ ਵਸ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣ ਤੇ ਕੈਦ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ।ਫਿਰ ਜਲਸੇ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਕੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਜੋਗਿੰਦਰ ਦੇ ਆਦਮੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪਾਏ ਤੇਜ਼ਾਬ ਕਰਕੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਜੋਤ ਗੁਆਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ । ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਗੋਲੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ।<ref>ਜਸਬੀਰ ਮੰਡ,ਲਹੂ ਦੀ ਅੱਗ,ਸੀਮਾ ਪਾਕੇਟ ਬੁਕਸ, ਸਰਹਿੰਦ ਮੰਡੀ </ref>ਨਾਵਲ ਦੇ ਅੰਤਲੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰਿੰਦਰ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਤੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥਣ ਜੁਪਿੰਦਰ ਦੀ ਹਾਹਾਕਾਰ ਭਾਵੇਂ ਤ੍ਰਾਸਦਿਕ ਹੈ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਜਿਆ ਰੋਹ ਤੇ ਅੰਦੋਲਨ ਸੁਰਿੰਦਰ ਦੇ ਖੂਨ ਦੀ ਲਾਜ ਪਾਲਦਾ ਪ੍ਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਪ੍ਗਤੀਵਾਦੀ ਚੇਤਨਾ ਅਧੀਨ ਲਿਖਿਆ ਇਹ ਨਾਵਲ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਪ੍ਯੋਜਨ ਦੀ ਦ੍ੜ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ।<ref>ਡਾ•ਧਨਵੰਤ ਕੌਰ,ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸੰਦਰਭ ਕੋਸ਼ ਭਾਗ-ਦੂਜਾ,ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ,ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ ਪੰਨਾ 300 </ref>
 
==ਕਥਾਨਕ==
'''''ਲਹੂ ਦੀ ਅੱਗ '''''ਨਾਵਲ ਸੀਮਾ ਪਾਕੇਟ ਬੁਕਸ,ਸਰਹਿੰਦ ਮੰਡੀ ਵੱਲੋਂ 1986 ਵਿੱਚ ਪ੍ਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਇਹਨਾਵਲ ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਚੇਤਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਨਾਲ ਸੋਸ਼ਕ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਕੁਟਿਲ ਚਾਲਾਂ ਤੇ ਸੋਸ਼ਿਤ ਵਰਗ ਨੂੰ ਚੇਤਨ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨਾਇਕਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਵਧੀਕੀਆਂ ਦਾ ਗਾਲਪਨਿਕ ਰੂਪਾਂਤਰਨ ਹੈ ।ਸੁਰਿੰਦਰਸੁਰਿੰਦਰ ਇਸ ਨਾਵਲ ਦੇ ਕਥਾਨਕੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਕਥਾ ਨਾਇਕ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਇਨਕਲਾਬਇਨਕ਼ਲਾਬ ਦੇ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੇਤੰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਖਿਲਾਫ਼ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹਲਚਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸੁਚੇਤ ਯਤਨ ਕਰਦਾ ਹੈਹੈ। ਪਰ ਉਸਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਸਰਮਾਏਦਾਰੀ ਵੱਲੋਂ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਢੰਗ ਨਾਲਨਾਲ਼ ਵਿਰੋਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਵਰਗ ਦੀ ਲੜਕੀ ਹਰਮਿੰਦਰ ਉਸ ਨੂੰ ਵਸ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣ ਤੇ ਕੈਦ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈਹੈ। ।ਫਿਰਫਿਰ ਜਲਸੇ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਕੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਜੋਗਿੰਦਰ ਦੇ ਆਦਮੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪਾਏ ਤੇਜ਼ਾਬ ਕਰਕੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਜੋਤ ਗੁਆਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ।ਹੈ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਦਾ ਕਤਲਕ਼ਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਗੋਲੀਗੋਲ਼ੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ।ਹੈ।<ref>ਜਸਬੀਰ ਮੰਡ, ਲਹੂ ਦੀ ਅੱਗ, ਸੀਮਾ ਪਾਕੇਟ ਬੁਕਸ, ਸਰਹਿੰਦ ਮੰਡੀ </ref>ਨਾਵਲ ਦੇ ਅੰਤਲੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰਿੰਦਰ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਤੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥਣ ਜੁਪਿੰਦਰ ਦੀ ਹਾਹਾਕਾਰ ਭਾਵੇਂ ਤ੍ਰਾਸਦਿਕ ਹੈ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਜਿਆ ਰੋਹ ਤੇ ਅੰਦੋਲਨ ਸੁਰਿੰਦਰ ਦੇ ਖੂਨ ਦੀ ਲਾਜ ਪਾਲਦਾ ਪ੍ਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਪ੍ਗਤੀਵਾਦੀ ਚੇਤਨਾ ਅਧੀਨ ਲਿਖਿਆ ਇਹ ਨਾਵਲ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਪ੍ਯੋਜਨ ਦੀ ਦ੍ੜ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ।<ref>ਡਾ•ਧਨਵੰਤ ਕੌਰ,ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸੰਦਰਭ ਕੋਸ਼ ਭਾਗ-ਦੂਜਾ,ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ,ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ ਪੰਨਾ 300 </ref>
==ਪਾਤਰ==
*ਸੁਰਿੰਦਰ।
*ਹਰਮਿੰਦਰ।
*ਜੋਗਿੰਦਰ।
*ਜੁਪਿੰਦਰ।
==ਅਾਲੋਚਨਾ==
ਨਾਵਲ ਦੇ ਅੰਤਲੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰਿੰਦਰ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਤੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥਣ ਜੁਪਿੰਦਰ ਦੀ ਹਾਹਾਕਾਰ ਭਾਵੇਂ ਤ੍ਰਾਸਦਿਕ ਹੈ। ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਜਿਆ ਰੋਹ ਤੇ ਅੰਦੋਲਨ ਸੁਰਿੰਦਰ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਲਾਜ ਪਾਲਦਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਚੇਤਨਾ ਅਧੀਨ ਲਿਖਿਆ ਇਹ ਨਾਵਲ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨੂੰ ਮੁਖ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।<ref>ਡਾ. ਧਨਵੰਤ ਕੌਰ, ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸੰਦਰਭ ਕੋਸ਼ ਭਾਗ-ਦੂਜਾ, ਪਬਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ-ਪਟਿਆਲਾ ਪੰਨਾ-300</ref>
==ਹਵਾਲੇ ==