ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਅਰਨੈਸਟ ਵਾਲਟਨ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

Browse history interactively
← ਪੁਰਾਣੀ ਤਬਦੀਲੀਅਗਲੀ ਸੋਧ →
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
VisualWikitext
ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB
ਲਾਈਨ 1:
{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਵਿਗਿਆਨੀ|name=ਅਰਨੈਸਟ ਵਾਲਟਨ|image=Ernest Walton.jpg|image_size=200 px|caption=ਅਰਨੈਸਟ ਵਾਲਟਨ|birth_date=6 October 1903|death_date={{Death date and age|df=y|1995|6|25|1903|10|6}}}}
'''ਅਰਨੈਸਟ ਥੌਮਸ ਸਿਟਨਟਨ ਵਾਲਟਨ''' (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: '''Ernest Walton'''; 6 ਅਕਤੂਬਰ 1903 - 25 ਜੂਨ 1995) ਇੱਕ [[ਆਇਰਲੈਂਡ|ਆਇਰਿਸ਼]] [[ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ]] ਸਨ ਅਤੇ ਜੋਹਨ ਕੌਕਕਰਾਫਟ ਨਾਲ 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ [[ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ]] ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ "ਐਟਮ-ਸਮੈਸ਼ਿੰਗ" ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ [[ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ]] ਜਿੱਤਿਆ, ਅਤੇ ਇਤਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਟਮ ਵੰਡਿਆ।
 
== ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲ ==
ਅਰਨੈਸਟ ਵਾਲਟਨ ਦਾ ਜਨਮ ਅਬਗੇਸਾਈਡ, ਡੰਗਰਵੈਨ, [[ਕਾਉਂਟੀ ਵਾਟਰਫੋਰਡ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੈਥੋਡਿਸਟ ਮੰਤਰੀ ਪਿਤਾ ਰੇਵ ਜੌਨ ਵਾਲਟਨ (1874-1936) ਅਤੇ ਅੰਨਾ ਸਿਨਟਨ (1874-1906) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਇਕਇੱਕ ਆਮ ਪਾਦਰੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਹਰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਕਇੱਕ ਵਾਰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਰਨਸਟ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਰੱਥਕੇੇਲ, ਕਾਊਂਟੀ ਲਿਮੇਰਿਕ (ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ) ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਕਾਮੇ ਮੋਨਾਗਹਾਨ
ਉਸ ਨੇ 1915 ਵਿਚ ਮੈਥੋਡਿਸਟ ਕਾਲਜ ਬੇਲਫਾਸਟ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਸਟ ਅਤੇ ਟਾਇਰਨ ਅਤੇ ਵੇਸਲੀ ਕਾਲਜ ਡਬਲਿਨ ਵਿਚ ਕਾਉਂਟੀਜ਼ ਵਿਚ ਦਿਨ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂਉਹਨਾਂ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਗਣਿਤ ਵਿਚ ਸ਼ੁਹਰਤ ਕੀਤੀ।
 
1922 ਵਿੱਚ, ਵਾਲਟਨ ਨੇ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਡਬਲਿਨ ਦੇ ਟਰਿਨਿਟੀ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਵਜ਼ੀਫ਼ੇ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਅਤੇ 1924 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਸਕਾਲਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।
ਉਨ੍ਹਾਂਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1 926 ਅਤੇ 1927 ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਬੈਚੂਲਰ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਤ੍ਰਿਏਕ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਇਹਨਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਵਾਲਟਨ ਨੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਗਣਿਤ (ਸਭ ਵਿਚ ਸੱਤ ਇਨਾਮ) ਵਿਚ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਵਿਚ 1924 ਵਿਚ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ 1851 ਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਲਈ ਰਾਇਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ 1851 ਦੀ ਰਿਸਰਚ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕੈਵੈਂਡੀਸ਼ ਲੈਬੋਰੇਟਰੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਰ ਅਰਨੇਸਟ ਰਦਰਫੋਰਡ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਕੈਲੀਬ੍ਰਿਜ ਦੇ ਟਰਮੀਨਲ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਇਕਇੱਕ ਖੋਜ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।<ref>1851 Royal Commission Archives</ref> ਉਸ ਵਕਤ ਕਾਵੈਂਡੀਸ਼ ਲੈਬ ਵਿਚ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਚਾਰ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵਿਜੇਤਾ ਸਨ ਅਤੇ ਇਕਇੱਕ ਹੋਰ ਪੰਜ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਵਾਲਟਨ ਅਤੇ ਜੌਨ ਕਾਕਕ੍ਰਫਟ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। 1931 ਤੱਕ ਵਾਲਟਨ ਨੂੰ ਐਚ.ਡੀ.ਐੱਫ. ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1934 ਤੱਕ ਉਹ ਖੋਜਕਰਤਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ।
 
1930 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਵਾਲਟਨ ਅਤੇ ਜੌਨ ਕਾਕਕ੍ਰੌਫਟ ਨੇ ਇਕਇੱਕ ਉਪਕਰਣ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜੋ ਇਕਇੱਕ ਉੱਚ-ਵੋਲਟੇਜ ਟਿਊਬ (700 ਕਿਲਵੋਲਟਸ) ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੇਜ਼ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਟਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਧਾਤ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬੰਬਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਥਿਅਮ ਐਟਮ ਦੇ ਨਿਊਕਲੀ ਨੂੰ ਵੰਡਦਾ ਹੈ।
ਲਿਥਿਅਮ ਨੂਕੇਲੀ ਦੇ ਵੰਡਣ ਨਾਲ ਹਿਲਿਅਮ ਨਿਊਕੇਲੀ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਢਾਂਚੇ ਬਾਰੇ ਤਜਰਬੇ ਦੀ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਸੀ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਰਦਰਫ਼ਰਡ, ਜਾਰਜ ਗਾਮੋ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਸਫਲ ਉਪਕਰਣ - ਕਣ-ਪ੍ਰਵੇਸ਼ਕ-ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਿਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਕਕ੍੍ਰੋਟ-ਵਾਲਟਨ ਜਨਰੇਟਰ - ਜਿਸਨੂੰ ਹੁਣ ਕਕਕ੍੍ਰੋਟ-ਵਾਲਟਨ ਜਨਰੇਟਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ।
ਇਹ 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਵਿਚ ਇਹ ਖੋਜ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ 1951 ਵਿਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਚ ਵਾਲਟਨ ਅਤੇ ਕਾਕਕ੍ਰਾਫੌਫਟ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref name="walt">{{Cite book|title=A Dictionary of Irish Biography, 3rd Edition|last=Boylan|first=Henry|publisher=Gill and MacMillan|year=1998|isbn=0-7171-2945-4|location=Dublin|pages=262}}</ref>
 
ਵਾਲਟਨ ਡਬਲਿਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਅਡਵਾਂਸਡ ਸਟਡੀਜ਼ ਨਾਲ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਈ, ਜੀ., ਸਕੂਲ ਆਫ ਕੋਸਿਕ ਫਿਜਿਕਸ ਦੇ ਬੋਰਡ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਕੌਂਸਿਲ ਤੇ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕਾੱਮਿਕ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਜੌਨ ਜੇ. ਨੋਲਨ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਾਲਟਨ ਨੇ ਇਹ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਅਤੇ ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ 1960 ਤੱਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਜੌਨ ਐਚ ਪੂਲ ਦੁਆਰਾ ਸਫ਼ਲ ਹੋਏ।<ref>[https://www.dias.ie/2015/05/08/dias-1953/ Dublin Institute for Advanced Studies: Council and Governing Boards as of 31/3/1953]</ref><ref>[https://www.dias.ie/2015/05/08/dias-1947/ Dublin Institute for Advanced Studies: Council and Governing Boards as of 31/3/1947]</ref>
 
== ਪਰਿਵਾਰਕ ਜੀਵਨ ==
ਅਰਨੈਸਟ ਵਾਲਟਨ ਨੇ 23 ਅਗਸਤ 1934 ਨੂੰ ਇੱਕ ਫਰੇਡਾ ਵਿਲਸਨ (1903-1983), ਇੱਕ ਆਇਰਿਸ਼ ਮੈਥੋਡਿਸਟ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਧੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੰਜ ਬੱਚੇ ਸਨ: ਡਾ ਐਲਨ ਵਾਲਟਨ (ਕਾਲਜ ਲੈਕਚਰਾਰ ਫਿਜਿਕਸ, ਮੈਗਡੇਲੀਨ ਕਾਲਜ, ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ), ਮਿਸਜ਼ ਮਰੀਅਨ ਵੁਡਸ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਫਿਲਿਪ ਵਾਲਟਨ, ਅਪਲਾਈਡ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ, ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਗਾਲਵੇ, ਜੀਨ ਕਲਾਰਕ ਅਤੇ ਵਿਨੇਫਰੇਡ ਵਾਲਟਨ।
ਉਹ ਵੇਸਲੇ ਕਾਲਜ, ਡਬਲਿਨ ਦੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਗਵਰਨਰਜ਼ ਦਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।
 
== ਸਨਮਾਨ ==
ਵਾਲਟਨ ਅਤੇ ਜੌਹਨ ਕਾਕਕ੍ਰੌਫਟ ਨੂੰ "ਇਤਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਨੀਮੇਟਿਕ ਕਣਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਰਮਾਣੂ ਨਿਵਾਸੀ ਦੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਉੱਤੇ ਕੰਮ" ਲਈ "ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਨੋਬੇਲ ਪੁਰਸਕਾਰ" (1958 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ)।
 
ਵਾਲਟਨ ਅਤੇ ਕਾਕਕ੍ਰੌਫਟ ਨੇ 1938 ਵਿਚ ਲੰਡਨ ਦੀ ਰਾਇਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਹਿਊਜ਼ ਮੈਡਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ - ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸਦੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1974 ਵਿੱਚ - ਵਾਲਟਨ ਨੇ ਕਈ ਆਈਰਿਸ਼, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਆਨਰੇਰੀ ਡਿਗਰੀਆਂ ਜਾਂ ਸਮਾਪਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ।
 
ਵਾਲਟਨ ਲਈ ਹੋਰ ਸਨਮਾਨ ਮੈਥੋਡਿਸਟ ਕਾਲਜ, ਬੇਲਫਾਸਟ ਵਿਖੇ ਵਾਲਟਨ ਬਿਲਡਿੰਗ, ਉਹ ਸਕੂਲ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪੰਜ ਸਾਲ ਲਈ ਪਾਠਕ ਰਹੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਮੈਥੋਡਿਸਟ ਕਾਲਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰ ਪਲਾਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵੇਸਲੇ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਉਹ ਫਿਲਾਸਕਾਂ ਲਈ ਵਾਲਟਨ ਇਨਾਮ ਵੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਹਾਜ਼ਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਗਵਰਨਰਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਰਹੇ ਅਤੇ ਮੈਥੋਡਿਸਟ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਉਸੇ ਨਾਂ ਦੇ ਇਨਾਮ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਏ ਲੈਵਲ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਟਰਫੋਰਡ ਵਿਚ ਵੋਲਟੋਨ ਵਿਚ ਓਹਨਾਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਇਕਇੱਕ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਵੀ ਹੈ।<ref>[http://www.businessandleadership.com/leadership/item/34705-scholarship-in-waterford-na Walton scholarship], businessandleadership.com; accessed 4 June 2016.</ref>
 
== ਹਵਾਲੇ ==
{{reflist}}
 
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1903]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੌਤ 1995]]
"https://pa.wikipedia.org/wiki/ਅਰਨੈਸਟ_ਵਾਲਟਨ" ਤੋਂ ਲਿਆ