ਓਲੰਪੀਆ ਵਿਚ ਜ਼ਯੂਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
No edit summary
ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB
ਲਾਈਨ 1:
ਧੁਰੇ: 37 ° 38'16.3 "ਨ 21 ° 37'48" ਈ
[[ਤਸਵੀਰ:Le_Jupiter_Olympien_ou_l'art_de_la_sculpture_antique.jpg|right|thumb|380x380px|ਕੁਟਰਮੇਰੇ ਦ ਕਇਨਸੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੂਰਤੀ ਕਲਾ  ਵਿੱਚ ਓਲੰਪਿਅਨ ਜੂਸ (1815)<br />]]
[[ਤਸਵੀਰ:Statue_of_Zeus.jpg|thumb|ਸ਼ਿੰਗਾਰਮਈ ਪੁਨਰ-ਉਸਾਰੀ ਵਿਚ ਫਿਡੀਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਤੇ ਜਯੂਸ। 1572 ਵਿਚ ਫਿਲਪ ਗਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਨਕਾਸ਼ੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਮੈਰਸਟਨ ਵੈਨ ਹੈਮਰਸਕਰ ਦੁਆਰਾ ਇਕਇੱਕ ਡਰਾਇੰਗ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ<br />]]
ਓਲੰਪੀਆ ਵਿੱਚ ਜ਼ਯੂਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ 13 ਮੀਟਰ (43 ਫੁੱਟ) ਲੰਬੀ<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/455782/Phidias Phidias] from [http://www.britannica.com/ encyclopædiabritannica.com]. Retrieved 3 September 2014</ref> ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ਕਲ ਵਾਲੀ ਮੂਰਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 435 ਬੀ.ਸੀ.ਸੀ। ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ [[ਯੂਨਾਨ]] ਦੇ ਓਲੰਪੀਆ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਫਿਡੀਜ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਥੇ ਜ਼ਯੂਸ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਲੱਕੜ ਦੇ ਫਰੇਮਵਰਕ ਉੱਤੇ ਹਾਥੀ ਦੇ ਪਲੇਟਾਂ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਪਿੰਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੂਰਤੀ, ਇਹ ਦੇਵਤਾ [[ਜ਼ਿਊਸ|ਜਿਊਸ]] ਨੂੰ ਅਲੌਕਿਕ ਦਿਆਰ ਦੀ ਲੱਕੜ ਦੇ ਸਿੰਘਾਸਣ 'ਤੇ ਬੈਠਾ ਜਿਸਨੂੰ ਅੱਬੀਨ, ਹਾਥੀ ਦੰਦ, ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਸੱਤ ਅਜੂਬਿਆਂ<ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9078346/Statue-of-Zeus Statue of Zeus] from [http://www.britannica.com/ encyclopædiabritannica.com]. Retrieved 22 November 2006</ref> ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ 5 ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਗੁਆਚ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਕੋਈ ਕਾਪੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਰੂਪ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਕੇਵਲ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਯੂਨਾਨੀ ਵਰਣਨ ਅਤੇ ਸਿੱਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
[[ਤਸਵੀਰ:Forngrekiska_mynt_från_Elis_med_bilder_efter_Fidias_staty_av_Zeus_i_Olympias_Zeustempel.jpg|thumb|ਦੱਖਣੀ ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਏਲਿਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਸਿੱਕਾ ਓਲੰਪੀਅਨ ਜਯੂਸ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ (ਨਾਰਡਿਸਕ ਫੈਮਿਲਜਬੋਕ)<br />]]
 
== ਇਤਿਹਾਸ ==
ਜ਼ਯੂਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਰਖਵਾਲੇ ਐਲੀਅਸ ਨੇ ਪੰਜਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਅੱਧ ਵਿਚ ਜ਼ਯੂਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਮੰਦਰ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਅਥੀਨੀਅਨ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਐਲੀਅਨਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੂਰਤੀ ਫਿਡੀਸ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪਰੈਥਨੋਸ ਵਿਚ ਐਥੇਨਾ ਪਰਿਥੇਨਨ<ref>{{Cite book|url=https://books.google.co.uk/books?id=SAMrBwAAQBAJ&pg=PA33|title=The Statue of Zeus at Olympia: New Approaches|last=McWilliam|first=Janette|last2=Puttock|first2=Sonia|last3=Stevenson|first3=Tom|publisher=Cambridge Scholars Publishing|year=2011|isbn=978-1-4438-3032-4|pages=33-34}}</ref> ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਈ ਸੀ।
 
ਫਿਡੀਸ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਮਹਾਨ ਬੁੱਤ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਉਸਾਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਅੱਧੀ ਚੌੜਾਈ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ. ਭੂਰਾਗ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਟਰਾਬੋ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਵਿਚ ਬੀ ਸੀ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ "ਜੇ ਜ਼ਯੂਸ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਪਦਾ ਹੈ," ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਛੱਤ ਦੇ ਮੰਦਰ <ref>Alaa K. Ashmawy, "The Seven Wonders: The Statue of Zeus at Olympia" Retrieved on 2 December 2001.</ref> ਨਹੀਂ ਸੀ। " ਜ਼ਯੂਸ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਇਸਲੇਫੈਂਟੇਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਣੇ ਸਟੋਰੇਚਰ ਤੇ ਹਾਥੀ ਦੰਦ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਪੈਨਲ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ.ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਸੰਗਮਰਮਰ ਜਾਂ ਕਾਂਸੀ ਦੀ ਕੋਈ ਕਾਪੀ ਨਹੀਂ ਬਚੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਪਛਾਣਨਯੋਗ ਹੈ ਪਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਏਲਿਸ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਅਤੇ ਰੋਮਨ ਸਿੱਕਿਆਂ ਅਤੇ ਉੱਕਰੀ ਰੇਸ਼ੇ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ।<ref>[//en.wikipedia.org/wiki/Gisela_Richter Gisela M. A. Richter], "The Pheidian Zeus at Olympia" ''Hesperia'' 35 .2 (April–June 1966:166–170) pp. 166f, 170. Details of the sculpture in this article are corroborated in the Richter article.</ref>
 
ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈ. ਵਿਚ ਭੂਗੋਲ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਪੋਸਨੀਅਸ ਨੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਜੈਤੂਨ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਸਿਰਾਂ ਨਾਲ ਤਾਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕੱਚ ਤੋਂ ਬਣੀ ਇਕਇੱਕ ਸੋਨੇ ਦੇ ਚੋਲੇ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ ਤੇ ਇਹ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਲਿੱਸੀਆਂ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਇਕਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਕ੍ਰਿਸੇਲੇਫੈਂਟਿਨ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਨਾਕੇ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਦੇਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨੇ ਇਕਇੱਕ ਧਨੁਸ਼ ਨੂੰ ਕਈ ਧਾਤਾਂ ਨਾਲ ਲਗਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਕਇੱਕ ਉਕਾਬ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿੰਘਾਸਣ ਵਿਚ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਸੋਨੇ, ਕੀਮਤੀ ਪੱਥਰ, ਅੱਬੀ<ref>Pausanias, ''Description of Greece'' 5.11.1-.10). Pausanias was told that the paintings on the throne were by the brother of Phidias, Panaenus.</ref> ਤੇ ਹਾਥੀ ਦੰਦ ਵਿਚ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ.ਸੀ। ਜਿਊਸ 'ਸੋਨੇ ਦੇ ਜੁੱਤੀ ਨੂੰ ਇਕਇੱਕ ਪੈਮਸਟੂਲ ਉੱਤੇ ਅਰਾਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਇਕਇੱਕ ਅਮੇਮੋਨੋਮਾਕੀ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਿੰਘਾਸਣ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੀ ਲੰਘੇ ਪੇਂਟ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੁਆਰਾ ਪਾਬੰਦੀ ਸੀ।<ref name="McWilliamPuttock2011">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=SAMrBwAAQBAJ&pg=PA46|title=The Statue of Zeus at Olympia: New Approaches|last=McWilliam|first=Janette|last2=Puttock|first2=Sonia|last3=Stevenson|first3=Tom|publisher=Cambridge Scholars Publishing|year=2011|isbn=978-1-4438-3032-4|page=46}}</ref>
 
ਪੌਸੀਨੀਅਸ ਇਹ ਵੀ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਲਟੀਸ ਗ੍ਰੋਵ ਦੇ "ਮਾਰਸ਼ਤਾ" ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਾਥੀ ਦੰਦ 'ਤੇ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜੈਤੂਨ ਦੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਰਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਚਿੱਤਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਫਰਸ਼ ਨੂੰ ਕਾਲੀਆਂ ਟਾਇਲਾਂ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜੋ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਇੱਕ ਉੱਚੇ ਕਿਨਾਰੇ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਸਾਂਭਿਆ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਸਰੋਵਰ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬਤ ਪੂਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਬੁੱਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੱਖ ਉਚਾਈ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।