ਗੁਰੂਤਾ ਖਿੱਚ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
Content deleted Content added
Param munde (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) ਛੋ clean up, replaced: ਹੈ । → ਹੈ। (19) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB |
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB |
||
ਲਾਈਨ 1:
'''ਗੁਰੂਤਾ ਖਿੱਚ''' ਜਾਂ '''ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ''' ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ [[ਵਰਤਾਰਾ]] ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਦੁਆਰਾ ਸਾਰੀਆਂ ਭੌਤਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵਸਤਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ
[[File:GPB circling earth.jpg|thumb|300px|right|ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਦਰਵਿਅਮਾਨ ਵਲੋਂ ਅੰਤਰਿਕਸ਼-ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਕਿਤੇ ਵਿਰੂਪਣ ਦਾ ਦੋ ਆਯਾਮੀ ਸਾਦ੍ਰਸ਼ਿਅ]]
[[File:
[[file:Solar sys.jpg|350px|thumb|ਇਹ ਖਿੱਚ ਗ੍ਰਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।]]
ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ ਪਦਾਰਥ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਵੱਲ ਆਕ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵ੍ਰਤੀ ਹੈ। ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕੋਈ ਗਣਿਤੀਏ ਨਿਯਮ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਆਇਜਕ ਨਿਊਟਨ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜੋ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਠੀਕ
==ਇਤਿਹਾਸ==
==== ਭਾਸ਼ਕਰਾਚਾਰਿਆ ਅਤੇ ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ====
ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ: ਪਿਤਾਜੀ, ਇਹ ਧਰਤੀ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਅਸੀ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਿਸ ਉੱਤੇ ਟਿਕੀ ਹੋਈ ਹੈ ? ਲੀਲਾਵਤੀ ਨੇ ਸ਼ਤਾਬਦੀਆਂ ਪੂਰਵ ਇਹ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਭਸਕਰਆਚਾਰੀਆ ਵਲੋਂ ਪੁੱਛਿਆ
ਲੀਲਾਵਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਬਣਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪਿਤਾਜੀ ਕਿ ਧਰਤੀ ਕਿਸ ਚੀਜ ਉੱਤੇ ਟਿਕੀ ਹੈ ?
ਲਾਈਨ 20:
ਮਰੁਚਲੋ ਭੂਰਚਲਾ ਸਵਭਾਵਤੋ ਯਤੋ
'''ਵਿਚਿਤਰਾਵਤਵਸਤੁ ਸ਼ਕਤਿਅ:
'''- ਸਿੱਧਾਂਤਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਗੋਲਾਧਿਆਏ - ਭੁਵਨਕੋਸ਼'''
ਲਾਈਨ 28:
'''ਆਕ੍ਰਿਸ਼ਟਿਸ਼ਕਤੀਸ਼ਚ ਧਰਤੀ ਤਿਆ ਯਤ ਖਸਥਂ'''
'''ਗੁਰੁਸਵਾਭਿਮੁਖਂ
'''ਆਕ੍ਰਿਸ਼ਿਅਤੇ ਤਤਪਤਤੀਵ ਭਾਤੀ'''
'''ਸਮੇਸਮੰਤਾਤ ਕਵ ਪਤਤਵਿਅਂ
'''- ਸਿੱਧਾਂਤਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਗੋਲਾਧਿਆਏ - ਭੁਵਨਕੋਸ਼'''
ਅਰਥਾਤ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਆਪਣੀ ਖਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀ ਵਲੋਂ ਭਾਰੀ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵੱਲ ਖਿੱਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖਿੱਚ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਡਿੱਗਦੇ
ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਅਸੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਿਊਟਨ ਨੇ ਹੀ ਸਰਵਪ੍ਰਥਮ ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ 550 ਸਾਲ ਪੂਰਵ ਭਸਕਰਆਚਾਰੀਆ ਨੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਸੱਮਝਿਆ ਦਿੱਤਾ
====ਗੈਲੀਲਯੋ====
ਲਾਈਨ 44:
====ਕੇਪਲਰ ਦੀ ਗਰਹੀਏ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇ ਨਿਯਮ====
ਜਰਮਨ ਖਗੋਲਵਿਦ ਕੇਪਲਰ ਨੇ ਗਰਹੋਂ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦਾ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਕੇ ਤਿੰਨ ਨਿਯਮ
ਵੇਖੀਏ ਕੇਪਲਰ ਦੀ ਗਰਹੀਏ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇ ਨਿਯਮ
==== ਨਿਊਟਨ ਦਾ ਸਾਰਵਤਰਿਕ ਗੁਰੁਤਾਕਰਸ਼ਣ ਦਾ ਨਿਯਮ====
ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਰ ਆਇਜਕ ਨਿਊਟਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੌਲਕ ਕਾਢਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੇਵਲ ਧਰਤੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਅਪਿਤੁ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਹਰ ਇੱਕ ਕਣ ਹਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਕਣ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੋ ਕਣਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜ ਕਰਨਵਾਲਾ ਖਿੱਚ ਜੋਰ
ਉੱਪਰੋਕਤ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਨਿਯਮ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ: ਮਾਨ ਲਿਆ m1 ਅਤੇ ਸੰਹਤੀ ਵਾਲੇ m2 ਦੋ ਪਿੰਡ ਆਪਸ ਵਿੱਚ d ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ
F = G m1 m2 / d^2 ...................(1)
ਇੱਥੇ G ਇੱਕ ਸਮਾਨੁਪਾਤੀ ਨਿਅਤਾਂਕ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਮਾਨ ਮਾਨ ਪਦਾਰਥਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਰਗਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਗੁਰੁਤਵ ਨਿਅਤਾਂਕ (Gravitational Constant) ਕਹਿੰਦੇ
{{ਮੁੱਢਲੇ ਮੇਲ-ਜੋਲ}}
|