ਝੋਊ ਰਾਜਵੰਸ਼: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
typo |
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB |
||
ਲਾਈਨ 1:
[[ਤਸਵੀਰ:Zhou_dynasty_1000_BC.png|thumb|249x249px|ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਝੋਊ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ (ਲਾਲ ਰੰਗ)]]
[[ਤਸਵੀਰ:CMOC_Treasures_of_Ancient_China_exhibit_-_bronze_gui.jpg|thumb|230x230px|ਪੱਛਮੀ ਝੋਊ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਕਾਂਸੇ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮਾਰੋਹਿਕ ਬਰਤਨ]]
'''ਝੋਊ ਰਾਜਵੰਸ਼''' ( ਚੀਨੀ : 周朝, ਝੋਊ ਚਾਓ ; ਪਿਨਾਇਨ ਅੰਗਰੇਜੀਕਰਣ : Zhou dynasty ) ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਚੀਨ ਵਿੱਚ
ਝੋਊ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਲੋਹੇ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਅਲੌਹ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ ਵਲੋਂ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਕਾਂਸੇ ਦੀ ਕਾਰੀਗਿਰੀ ਝੋਊ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਪਰਮ ਉੱਚਾਈਆਂ ਉੱਤੇ ਸੀ।<ref name="ref53dulip">[http://books.google.com/books?id=BH1ZrCsslosC Sources of Western Zhou history: inscribed bronze vessels], Edward L. Shaughnessy, University of California Press, 1991, [[:hi:Special:BookSources/9780520070288|ISBN 978-0-520-07028-8]]</ref> ਝੋਊ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਹੀ ਜਮਾਣ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਚਿਤਰਲਿਪਿ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਪੂਰਵੀ ਝੋਊ ਰਾਜਕਾਲ ਦੇ ਉਸ ਉਪਭਾਗ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਜਿਨੂੰ ਝਗੜਤੇ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਕਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਝੋਊ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਵਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਚੀਨੀ ਸਭਿਅਤਾ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਤਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਚਿਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ।
ਲਾਈਨ 7:
== ਝੋਊ ਕਾਲ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿਭਾਗ ==
ਝੋਊ ਕਾਲ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ -
* ਪੱਛਮ ਵਾਲਾ ਝੋਊ ਕਾਲ - ਇਸਵਿੱਚ ਝੋਊ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਨੀਵ ਰੱਖੀ ਗਈ। ਝੋਊ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਨੇ ਸ਼ਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੂੰ ਹਾਰ ਨੂੰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਲੇਕਿਨ ਇਨ੍ਹੇ ਵੱਡੇ ਰਾਜ ਨੂੰ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕਰਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਝੋਊ ਮਹਾਰਾਜ ਵੂ ਨੇ ਇਸ ਕਠਿਨਾਈ ਦਾ ਹੱਲ ਕੱਢਣੇ ਦੇ ਲਈ, ਚੰਗਝੋਊ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਆਪ ਵਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋ ਗਏ। ਬਾਕੀ ਰਾਜ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ -ਬੰਧੁਵਾਂਦੇ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਜਾਗੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ। ਹਰ ਉਪਰਾਜ ਦੀ ਵੱਖ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਸਭ ਮੁੱਖ ਸਮਰਾਟ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਨ। ਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਵਲੋਂ ਇਸ ਪਰਵਾਰਿਕ ਅਤੇ ਦੋਸਤੀ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਨਾਵ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ
* ਬਸੰਤ ਅਤੇ ਸ਼ਰਦ ਕਾਲ - ਇਹ ਪੂਰਵੀ ਝੋਊ ਕਾਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜੋ
* ਝਗੜਦੇ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਕਾਲ - ਇਹ ਪੂਰਵੀ ਝੋਊ ਕਾਲ ਦਾ ਦੂਜਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜੋ
ਪੂਰਵੀ ਝੋਊ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਏਕਤਾ ਖੰਡਿਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਲੇਕਿਨ ਇਸ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਅਜਾਦੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਵੀ ਪਨਪਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸੀ ਨਵੀਂ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਈ। ਇਸ ਖੁੱਲੇ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਸੌ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ ਦਾ ਯੁੱਗ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਚਾਰ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਚਲਕੇ ਚੀਨੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਉੱਤੇ ਡੂੰਘੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡੇ : ਕੰਫਿਊਸ਼ਿਅਸ - ਵਾਦ ( 儒學, Confucianism ), ਮੋਹੀ - ਵਾਦ ( 墨家, Mohism ), ਤਾਓ - ਵਾਦ ( 道教, Taoism ) ਅਤੇ ਨੀਆਂ - ਵਾਦ ( 法家, Legalism )।
ਲਾਈਨ 16:
* [[ਝਗੜਦੇ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਕਾਲ]]
* [[ਸੌ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ]]
* [[ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਸ਼ਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼|ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਜਵੰਸ਼]]
* [[ਸ਼ਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼]]
* [[ਪੱਛਮੀ ਝੋਊ ਰਾਜਵੰਸ਼]]
|