ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਡੈਨੀਅਲ ਓਰਟੇਗਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

Browse history interactively
← ਪੁਰਾਣੀ ਤਬਦੀਲੀਅਗਲੀ ਸੋਧ →
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
VisualWikitext
No edit summary
ਟੈਗ: 2017 source edit
ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB
ਲਾਈਨ 9:
|-
|}
'''ਜੋਸੇ ਡੈਨੀਅਲ ਓਰਟੇਗਾ ਸੇਵੇਦਰਾ''' (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: '''Daniel Ortega'''; 11 ਨਵੰਬਰ, 1945 ਦਾ ਜਨਮ) [[ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ]] ਦਾ [[ਸਿਆਸਤਦਾਨ]] ਹੈ ਜੋ 2007 ਤੋਂ [[ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ]] ਦੇ [[ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ]] ਰਹੇ ਹਨ; ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ 1979 ਤੋਂ 1990 ਤਕ ਨਿਕਾਰਗੁਆ ਦਾ ਆਗੂ ਸੀ, ਪਹਿਲਾਂ ਕੌਮੀ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਆਫ ਜੁੰਟਾ ਦਾ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ (1979-1985) ਅਤੇ ਫਿਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ (1985-1990) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। [[ਸੈਂਡਿਨਿਸਟਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਫਰੰਟ]] (ਫ੍ਰੇਨੇਟ ਸੈਂਡਿਨੀਟਾਟਾ ਡੀ ਲਿਬਰੇਸੀਓਨ ਨਾਸੀਓਨਲ, ਐੱਫ.ਐਸ.ਐਲ.ਐੱਨ) ਵਿਚ ਇਕਇੱਕ ਨੇਤਾ, ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੇ ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ ਭਰ ਵਿਚ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਸੁਧਾਰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ।
 
ਇੱਕ ਵਰਕਿੰਗ ਵਰਗ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ, ਆਰਟੈਗਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅੰਨਾਤਾਸਿਓ ਸੋਮੋਜਾ ਡੇਬੈਲੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ [[ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ]] ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਭੂਮੀਗਤ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
1963 ਵਿਚ ਇਕਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸੈਂਡਿਨਿਸਟਾਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਨਾਲ, ਓਰਟੇਗਾ ਦੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਵਿਰੋਧ ਦੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ 1967 ਵਿਚ ਕੀਤੀ।<ref name=":112">{{Cite book|title=Ortega Saavedra, Daniel|last=|first=|work=The Hutchinson Unabridged Encyclopedia with Atlas and Weather Guide|publisher=Helicon|year=2016|isbn=|editor-last=Helicon|location=Abington|pages=}}</ref> 1974 ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ [[ਫ਼ੀਦੇਲ ਕਾਸਤਰੋ|ਫਿਦਲ ਕਾਸਟਰੋ]] ਦੀ [[ਮਾਰਕਸਵਾਦ-ਲੈਨਿਨਵਾਦ|ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ-ਲੈਨਿਨਵਾਦੀ]] ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਗੈਰੀਲਾ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿਊਬਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਉਸਨੇ ਇਨਸ਼ੋਰੈਂਸਿਸਟ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਿਸ ਨੇ ਐੱਫ.ਐੱਸ.ਐੱਲ.ਐੱਨ. ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1978-1979 ਦੇ ਜਨਤਕ ਬਗ਼ਾਵਤ ਨੂੰ ਜਗਾ ਦਿੱਤਾ।<ref name=":72">{{Cite book|title=Ortega, Daniel|last=|first=|work=Encyclopedia of Nationalism: Leaders, Movements, and Concepts|publisher=Elsevier Science & Technology|year=2000|isbn=|editor-last=Motyl|editor-first=Alexander|location=Oxford|pages=}}</ref>[[ ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ]] ਰਵਾਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਮੋਜ਼ਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਅਤੇ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਓਰਟੇਗਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੀਕੰਸਟ੍ਰ੍ਰਕ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਬਹੁਪੱਖੀ ਜੁੰਤਾ ਦਾ ਲੀਡਰ ਬਣ ਗਿਆ।
1984 ਵਿੱਚ, ਓਰਟੇਗਾ, ਐਫਐਸਐਲਐਨ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੇ ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ ਦੇ 60 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਮੁਫਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਲਈ।
ਇੱਕ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ-ਲੈਨਿਨਵਾਦੀ, ਉਸ ਦਾ ਦਫਤਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਮਾਂ ਕੌਮੀਕਰਨ, ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੁਧਾਰ, ਧਨ ਦੀ ਵੰਡ ਅਤੇ ਸਾਖਰਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਸੀ।
ਲਾਈਨ 21:
ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਯੂ. ਐੱਸ. ਦੁਆਰਾ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ ਮੁਹੱਈਆ ਕੀਤੇ ਸਨ,<ref>[https://www.nytimes.com/1981/04/02/world/us-halts-economic-aid-to-nicaragua.html "U.S. halts economic aid to Nicaragua"], ''The New York Times'', 2 April 1981.</ref> ਜਦੋਂ ਸੈਂਡਿਨਿਸਟਾਂ ਨੇ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਅਲ ਸੈਲਵਡੋਰਨ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਸਨ।<ref>[https://www.nytimes.com/1988/11/24/world/salvador-rebels-where-do-they-get-the-arms.html "Salvador Rebels: Where Do They Get the Arms"], ''The New York Times'', 24 November 1988,</ref>
 
ਇਕ ਘਟੀਆ ਘਰੇਲੂ ਜੰਗ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; ਕੰਟ੍ਰਾਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰੀਗਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ।
ਸਦਨ ਦੇ ਡੈਮੋਕਰੈਟਿਕ ਸਪੀਕਰ ਜਿਮ ਰਾਈਟ ਅਤੇ ਰੋਨਾਲਡ ਰੀਗਨ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਜੁਲਾਈ 1987 ਵਿਚ ਰਾਜ ਦੇ ਪੰਜ ਕੇਂਦਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਇਕਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੇ ਕੋਸਟਾ ਰਿਕਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਓਸਕਾਰ ਅਰੀਅਸ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ।
ਇਸ ਨਾਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਜਿਸ ਵਿਚ 1990 ਵਿਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਵਿਚ ਓਰਟੇਗਾ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਨਿਕਾਰਾਗਨ ਵਿਰੋਧੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ ਇਕਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਸਤੀ ਰਹੇ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮਾਰਕਸਵਾਦ-ਲੈਨਿਨਵਾਦ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਜਮਹੂਰੀ ਸਮਾਜਵਾਦ ਤਕ ਆਪਣੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਮੱਧਮ ਰਿਹਾ।
ਨਾਲ ਹੀ, ਉਸ ਨੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਰਭਪਾਤ ਵਿਰੋਧੀ ਨੀਤੀਆਂ ਅਪਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ।
 
ਲਾਈਨ 33:
 
=== ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ===
1998 ਵਿਚ, ਡੈਨੀਅਲ ਓਰਟੇਗਾ ਦੀ ਗੋਦ ਲਈ ਗਈ ਧੀ ਦੁਆਰਾ ਇਕਇੱਕ 48 ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ,<ref>(in Spanish){{es icon}} [http://www.jornada.unam.mx/2002/01/07/arts_41/41_zoilamerica.htm Zoilamerica Narvaez 48-page testimony about sexual abuse] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141026130910/http://www.jornada.unam.mx/2002/01/07/arts_41/41_zoilamerica.htm|date=2014-10-26}}; [http://www.therealnicaragua.com/Files/testimony_of_Zoilamerica_vs_Ortega.pdf Zoilamerica Narvaez 48-page testimony about sexual abuse (in English)]</ref> ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਓਰਟੇਗਾ ਨੇ 1979 ਦੌਰਾਨ, ਜਦੋਂ ਉਹ 9 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ, 1990 ਤਕ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਵਹਾਰਿਕ ਤੌਰ' ਤੇ ਜਿਨਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਸੀ।<ref name="GUARD16">{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2016/nov/04/nicaraguas-first-couple-daniel-ortega-tighten-grip-power-election-win|title=As Nicaragua's first couple consolidates power, a daughter fears for her country|last=Watts|first=Jonathan|date=4 November 2016|work=[[The Guardian]]|access-date=4 November 2017}}</ref><ref name="time230398">''[//en.wikipedia.org/wiki/Time_(magazine) Time]'', March 23, 1998, [http://www.time.com/time/magazine/1998/int/980323/latin_america.an_ugly_fa3.html An Ugly Family Affair: Charges of sexual abuse leveled against Sandinista leader Daniel Ortega swirl atop a power struggle]</ref>
 
ਓਰਟੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਮੁਰਿਲਲੋ ਨੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ।<ref name="guardian071106">''[//en.wikipedia.org/wiki/The_Guardian The Guardian], 7 November 2006, [https://www.theguardian.com/commentisfree/2006/nov/07/thecomandantewhobecameaca From comandante to caudillo]''</ref>
 
ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਓਰਟੇਗਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਓਰਟੇਗਾ ਨੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਛੋਟ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੀ ਪੰਜ ਸਾਲਾ ਕਨੂੰਨ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਨਾਰਵੇਜ਼ ਨੇ ਅੰਤਰ ਅਮਰੀਕਨ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ 15 ਅਕਤੂਬਰ 2001 ਨੂੰ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
4 ਮਾਰਚ 2002 ਨੂੰ ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਦੋਸਤਾਨਾ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ।<ref>{{Cite web|url=http://www.cidh.org/annualrep/2001eng/nicaragua12230.htm|title=Nicaragua 12.230 - Admissible|access-date=5 August 2016}}</ref>
ਲਾਈਨ 43:
ਓਰਟੇਗਾ ਨੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ 2008 ਵਿੱਚ ਨਰੇਵਾਏਜ਼ ਨੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕੀਤਾ।
 
2016 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੌਰਵੇਜ਼ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਬੇਦਖ਼ਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
 
== ਹਵਾਲੇ ==
{{Reflist|30em}}
 
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜਨਮ 1945]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਜ਼ਿੰਦਾ ਲੋਕ]]
"https://pa.wikipedia.org/wiki/ਡੈਨੀਅਲ_ਓਰਟੇਗਾ" ਤੋਂ ਲਿਆ