ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਛੋ →‎top: clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB
No edit summary
ਲਾਈਨ 1:
{{Infobox personreligious biography
| religion = [[ਸਿੱਖੀ]]
| honorific_prefix = ਮੀਰੀ ਪੀਰੀ ਦੇ ਮਾਲਕ
| name = ਗੁਰ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ
| name = ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ
| image = Hargobind_Sahib_Ji_Gurusar_Sahib.jpg ‎
| caption = ਗੁਰ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਦੀ ਖ਼ਿਆਲੀ ਪੇਂਟਿੰਗ
| alt =
| captionbirth_name =
| birth_date = {{Birth date|1595|07|05|df=yes}}
| birth_name =
| birth_place = ਗੁਰੂ ਕੀ ਵਡਾਲੀਵਡਾਲ਼ੀ, [[ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ]], [[ਪੰਜਾਬ (ਖੇਤਰ)|ਪੰਜਾਬ]], [[ਮੁਗ਼ਲ ਸਲਤਨਤ]] (ਹੁਣ [[ਭਾਰਤ]])
| birth_date = {{Birth date|1595|07|05|df=yes}}
| death_date = {{Death date and age|1644|03|19|1595|07|05}}<ref name=eos>{{cite web |url=http://www.learnpunjabi.org/eos/index.aspx
| birth_place = ਗੁਰੂ ਕੀ ਵਡਾਲੀ, [[ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ]], [[ਪੰਜਾਬ (ਖੇਤਰ)|ਪੰਜਾਬ]]
|title=HARGOBIND, GURU (1595-1644) |last1=Fauja Singh |first=
| death_date = {{Death date and age|1644|03|19|1595|07|05}}
|website=Encyclopaedia of Sikhism
| death_place = [[ਕਰਤਾਰਪੁਰ]], [[ਪੰਜਾਬ (ਖੇਤਰ)|ਪੰਜਾਬ]]
|publisher=Punjabi University, Patiala
|access-date=12 August 2017}}</ref>
| death_place = [[ਕੀਰਤਪੁਰ ਸਾਹਿਬ]], [[ਮੁਗ਼ਲ ਸਲਤਨਤ]] (ਹੁਣ [[ਭਾਰਤ]])
| nationality =
| other_names = ''ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ''ਪਾਤਸ਼ਾਹ<br />''ਛੇਵੇਂਮੀਰੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹਪੀਰੀ ਦੇ ਮਾਲਕ''<br />''
| known_for = {{plainlist|# [[ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ]] ਦੀ ਉਸਾਰੀ
| known_for = ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਦਾ ਨਿਰਮਾਨ, ‘ਮੀਰੀ ਅਤੇ ਪੀਰੀ’ ਕਾਰਜ:-ਲੋਹਗੜ੍ਹ, ਅਕਾਲ ਤਖਤ, ਡੇਰਾ ਸਾਹਿਬ ਲਹੌਰ, ਕੀਰਤਪੁਰ-1626 (ਕਹਿਲੂਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖਰੀਦੀ), ਮਹਿਰਾਜ-1627, ਕੌਲਸਰ-1627, ਬਿਬੇਕਸਰ-1628, ਸ੍ਰੀ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਪੁਰ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਸਰ। ਜੰਗ:-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਪੁਰ, ਗੁਰੂ ਸਰ ਮਹਿਰਾਜ ਅਤੇ ਕਰਤਾਰ ਪੁਰ।
# ਜੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਣ ਵਾਲ਼ੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ
| occupation =
# ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਟ੍ਰੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਅਤੇ ਜੰਗੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ
| predecessor = [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ]]
| honorific_prefix =# ਮੀਰੀ ਪੀਰੀ ਦੇਦੀ ਮਾਲਕਕਾਇਮੀ
| successor = [[ਗੁਰੂ ਹਰਿਰਾਇ ਜੀ]]
# [[ਕੀਰਤਪੁਰ ਸਾਹਿਬ]] ਦੇ ਬਾਨੀ
| spouse = ਗੁਰੂ ਮਹਿਲ ਦਮੋਦਰੀ ਜੀ, ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਮਹਾ ਦੇਵੀ
# ਇਹ ਜੰਗਾ ਲੜ੍ਹੀਆਂ:
| children = ਬਾਬਾ ਗੁਰਦਿਤਾ-1613, ਸੂਰਜ ਮਲ-1617, ਅਣੀ ਰਾਇ-1618, ਅਟੱਲ ਰਾਇ-1619, ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ-1621 ਅਤੇ ਬੀਬੀ ਵੀਰੋ-1666
* [[ਰੁਹੀਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ]]
| parents = [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ]] ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੰਗਾ ਜੀ
* ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਦੀ ਜੰਗ
* ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਜੰਗ (1634)
* ਲਹਿਰਾ ਦੀ ਜੰਗ
* ਗੁਰੂਸਰ ਦੀ ਜੰਗ
* ਕੀਰਤਪੁਰ ਦੀ ਜੰਗ}}
| predecessor = [[ਗੁਰੂਗੁਰ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ]]
| successor = [[ਗੁਰੂਗੁਰ ਹਰਿਰਾਇ ਜੀ]]
| spouse = {{plainlist|
* ਮਾਤਾ ਦਮੋਦਰੀ<ref>{{cite web |url=http://www.learnpunjabi.org/eos/index.aspx
|title=DAMODARI, MATA |last1=Gurnek Singh |first=
|website=Encyclopaedia of Sikhism
|publisher=Punjabi University Patiala
|access-date=12 August 2017}}</ref>
* ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ<ref>{{cite web |url=http://www.learnpunjabi.org/eos/index.aspx
|title=NANAKI, MATA |last1=Banerjee |first=A. C.
|website=Encyclopaedia of Sikhism
|publisher=Punjabi University Patiala
|access-date=12 August 2017}}</ref>
* ਮਾਤਾ ਮਹਾ ਦੇਵੀ<ref>{{cite web |url=http://www.learnpunjabi.org/eos/index.aspx
|title=MATA DEVI, MATA |last1=Gurnek Singh |first=
|website=Encyclopaedia of Sikhism
|publisher=Punjabi University Patiala
|access-date=12 August 2017}}</ref>
}}
| children = ਬਾਬਾ ਗੁਰਦਿਤਾ-1613 = ਗੁਰਦਿੱਤਾ, ਸੂਰਜ ਮਲ-1617ਮੱਲ, ਅਣੀਅਨੀ ਰਾਇ-1618, ਅਟੱਲਅੱਟਲ ਰਾਇ-1619, [[ਗੁਰ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ|ਤੇਗ ਜੀ-1621ਬਹਾਦਰ]], ਅਤੇ ਬੀਬੀ ਵੀਰੋ-1666
'''ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ''' (5 ਜੁਲਾਈ 1595 – 19 ਮਾਰਚ 1644) ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸਨ<ref>[http://www.sikhnet.com/news/guru-hargobind-ji-true-emperor Guru Har Gobind Ji, the true emperor]</ref>)ਅਤੇ 25 ਮਈ 1606 ਨੂੰ, ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ [[ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ]] ਜੀ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਕਦਮ ਉੱਤੇ ਚਲਦੇ ਹੋਏ, ਗੁਰੂ ਬਣੇ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ''ਸੱਚਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ'' ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿਤਾ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਗੰਗਾ ਜੀ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਪਿੰਡ ਵਡਾਲੀ ਜ਼ਿਲਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਦਾ ਵਿਆਹ ਗੁਰੂ ਮਹਿਲ ਦਮੋਦਰੀ ਜੀ ਨਾਲ 1604 ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਨਾਨਕੀ ਜੀ 1613 ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਮਹਾ ਦੇਵੀ (ਮਰਵਾਹੀ) ਨੂੰ ਹੋਇਆ।
| father = ਗੁਰ ਅਰਜਨ
{{Quote|text=ਪੰਜਿ ਪਿਆਲੇ ਪੰਜ ਪੀਰ ਛਠਮੁ ਪੀਰੁ ਬੈਠਾ ਗੁਰੁ ਭਾਰੀ।<br />ਅਰਜਨ ਕਾਇਆ ਪਲਟਿਕੈ ਮੂਰਤਿ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਵਾਰੀ।<br />ਚਲੀ ਪੀੜੀ ਸੋਢੀਆ ਰੂਪੁ ਦਿਖਾਵਣਿ ਵਾਰੋ ਵਾਰੀ।<br />ਦਲਭੰਜਨ ਗੁਰੁ ਸੂਰਮਾ ਵਡ ਜੋਧਾ ਬਹੁ ਪਰਉਪਕਾਰੀ।<br />ਪੁਛਨਿ ਸਿਖ ਅਰਦਾਸਿ ਕਰਿ ਛਿਅ ਮਹਲਾਂ ਤਕਿ ਦਰਸੁ ਨਿਹਾਰੀ।<br />ਅਗਮ ਅਗੋਚਰ ਸਤਿਗੁਰੂ ਬੋਲੇ ਮੁਖ ਤੇ ਸੁਣਹੁ ਸੰਸਾਰੀ।<br />ਕਲਿਜੁਗਿ ਪੀੜੀ ਸੋਢੀਆਂ ਨਿਹਚਲ ਨੀਵ ਉਸਾਰਿ ਖਲਾਰੀ।<br />ਜੁਗਿ ਜੁਗਿ ਸਤਿਗੁਰ ਧਰੇ ਅਵਤਾਰੀ ॥48॥<br />
| mother = ਮਾਤਾ ਗੰਗਾ
— [[ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ|ਵਾਰਾਂ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ]], ਵਾਰ 1, ਪਉੜੀ 48}}
}}
{{ਸਿੱਖੀ ਸਾਈਡਬਾਰ}}
 
'''ਗੁਰ ਹਰਗੋਬਿੰਦ''' (5 ਜੁਲਾਈ 1595 – 19 ਮਾਰਚ 1644) [[ਸਿੱਖਾਂ]] ਦੇ ਗਿਆਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਛੇਵੇਂ [[ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ|ਗੁਰੂ]] ਸਨ।
 
==ਵਿਦਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਸਤਰਾ ਵਿਦਿਆ==
1603 ਵਿੱਚ (ਗੁਰੂ) ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਦੀ ਵਿਦਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਸਤਰਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਬਾਬਾ ਬੁਢਾ ਜੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਰੀ ਸੌਪੀ ਗਈ। ਸ਼ਸਤਰ ਵਿਦਿਆ ਦਾ ਆਪ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕ ਸੀ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਨਿਪੁੰਨ ਹੁੰਦੇ ਗਏ। ਬਾਬਾ ਬੁਢਾ ਜੀ ਆਪ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਮਹਾਬਲੀ ਯੋਧਾ ਹੋਣ ਦਾ ਆਖ ਦੇਂਦੇ ਸਨ।