ਟੋਲੇਮੀ ਪਹਿਲਾ ਸੋਤਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 1:
{{Infobox pharaoh
| name = ਟੋਲੇਮੀ ਪਹਿਲਾ ਸੋਤਰ
| role = [[ਟੋਲੇਮਿਕ ਕਿੰਗਡਮ]] ਦਾ [[ਫ਼ਿਰਾਊਨ ]] ਅਤੇ [[ਬੇਸੀਲੀਅਸ]]
| image = Ptolemy I Soter Louvre Ma849.jpg
| caption = [[ਲੂਵਰੇ]] ਵਿੱਚ ਟੌਲੇਮੀ ਪਹਿਲੇ ਦਾ ਬਸਟ
| reign = 305/304 – 282 ਈਪੂ ([[ਟੋਲੇਮਾਈਕ ਖਾਨਦਾਨ]])
| predecessor = [[ਮੈਸੇਡੋਨ ਦਾ ਐਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਚੌਥਾ|ਐਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਚੌਥਾ]]
| successor =
{{Infobox officeholder|embed=yes
| birth_date = c. 367
| death_date =
| spouse = {{plainlist|
*[[ਆਰਟਕਾਮਾ]]
* [[ਮਿਸਰ ਦੀ ਯੂਰੀਡਾਈਸ | ਯੂਰੀਡਾਈਸ]]
* [[ਬੇਰੇਨਿਸ ਪਹਿਲੀ]]}}
| children = {{clear}}''
* ਲਾਗਸ
* ਲਿਓਨਟਿਸਕਸ
* ਈਰੇਨ
'' 'ਯੂਰੀਡਾਈਸ ਤੋਂ''':
* [[ਟੌਲੇਮੀ ਕੇਰਾਨੋਸ]]
* [[ਮੇਲਜੋਰ (ਰਾਜਾ) | ਮੇਲਜੋਰ]]
* ਅਗਿਆਤ ਤੀਜਾ ਪੁੱਤਰ
* ਟੋਲਮੇਇਸ
* [[ਲਾਈਸੈਂਡਰਾ]]
'' ਬੇਰੇਨੀਸ ਪਹਿਲੀ ਤੋਂ'':
* [[
* [[ਫਿਲੋਟੇਰਾ]]
* [[ਟੌਲੇਮੀ II ਫਿਲਡੇਲਫਸ]
| parents = {{plainlist|
[[ਲਾਗਸ]] ਜਾਂ [[ਮੈਸੀਡੋਨ ਦਾ ਫਿਲਿਪ II]] (ਪਿਤਾ)* [[ਮੈਸੇਡੋਨ ਦਾ ਅਰਸੀਨੋ | ਅਰਸੀਨੋਈ]] (ਮਾਂ)}|
| relatives = [[ਮੇਨੇਲੌਸ (ਲਾੱਗਸ ਦਾ ਪੁੱਤਰ) | ਮੇਨੇਲਾਸ]] (ਸੌਤੇਲਾ)
}}
}}
}}|Horus=''wr-pḥtj nsw-ḳnj''<br>''Werpekhty nesuqeny''<br> Great of strength and brave king|horus_hiero=<hiero>wr:r-F9:F9-sw-A43-q*nw:n:a</hiero>|Nebty=''jṯj-m-sḫm ḥḳꜢ-ṯl''<br>''Itjiemsekhem heqatjel''<br>He who has seized with power, the ruler of [[Tjaru|Sile]]|nebty_hiero=<hiero>V15:D40-U31\R90-sxm-U31\R90-q-HqA-d:l:D40</hiero>|Prenomen=''stp.n-rꜤ mrj-jmn''<br>''Setepenre meryamun''<br>Chosen by Ra and beloved of Amun<br>{{Infobox pharaoh/Prenomen|Prenomen=<hiero>C2-C12-stp:n-N36</hiero>}}{{Infobox pharaoh/Prenomen|Prenomen=<hiero>C12\-N36:n:stp-C2</hiero>}}{{Infobox pharaoh/Prenomen|Prenomen=<<hiero>C2\-C12-s-t:p-stp:N36</hiero>}}|Nomen=ptwꜢlwmys<br>''Petualumys''<br>Ptolemaios {{Infobox pharaoh/Nomen|Nomen=<hiero>p:t-wA-l:M-i-i-s</hiero>}}{{Infobox pharaoh/Nomen|Nomen=<hiero>p:d-A-l:M-i-i-s</hiero>}}{{Infobox pharaoh/Nomen|Nomen=<hiero>p:d-w-l:M-i-i-s</hiero>}}{{Infobox pharaoh/Nomen|Nomen=<hiero>p:d-w-l:M-i-i-s</hiero>}}}} '''ਟੋਲੇਮੀ ਪਹਿਲਾ ਸੋਤਰ''' ( /t ɒ L əm I / ; Greek, ''ਤੋਲੇਮੈਓਸ ਸੋਤੈਰ'' "ਟੋਲੇਮੀ ਮੁਕਤੀਦਾਤਾ"; ਅੰ. 367 ਈਪੂ - ਜਨਵਰੀ 282 ਈਪੂ) ਉੱਤਰੀ ਗ੍ਰੀਸ ਵਿਚ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਰਾਜ ਦੇ [[ਸਿਕੰਦਰ ਮਹਾਨ|ਮਹਾਨ ਸਿਕੰਦਰ ਦਾ]] ਸਾਥੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਸੀ, ਜੋ ਸਿਕੰਦਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੇ [[ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਿਸਰ|ਮਿਸਰ ਦਾ]] ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਿਆ। ਟੋਲੇਮੀ 305/304 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ <ref>{{Cite book|title=A History of the Ptolemaic Empire|last=Hölbl|first=Günther|publisher=Routledge|year=2013|isbn=9781135119836|page=21}}</ref> ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤਕ ਟੋਲੇਮਾਈਕ ਮਿਸਰ ਦਾ '''ਫ਼ਿਰਔਨ''' ਜਾਂ '''ਫ਼ੈਰੋ''' ਸੀ। ਉਹ ਟੋਲੇਮਿਕ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦਾ ਬਾਨੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ 30 ਈਪੂ ਵਿੱਚ ਕਲੀਓਪਟਰਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤਕ ਮਿਸਰ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹੇਲੇਨਿਸਟਿਕ ਰਾਜ ਅਤੇ [[ਸਿਕੰਦਰੀਆ|ਅਲੇਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ]] ਨੂੰ ਯੂਨਾਨੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ▼
▲
ਟੋਲੇਮੀ ਪਹਿਲਾ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦਾ ਅਰਸੀਨੋ ਦਾ ਪੁੱਤਰ, ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਲਾਗਸ ਤੋਂ ਸੀ ਜਾਂ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦੇ ਫ਼ਿਲਿਪ ਦੂਜਾ ਤੋਂ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ। ਫ਼ਿਲਿਪ ਦੂਜਾ ਸਿਕੰਦਰ ਦਾ ਪਿਤਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਸਿਕੰਦਰ ਦਾ ਸਕਾ ਭਾਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟੋਲੇਮੀ ਸਿਕੰਦਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਾਥੀਆਂ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਜਰਨੈਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। 323 ਈਪੂ ਵਿਚ ਸਿਕੰਦਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਟੋਲੇਮੀ ਨੇ ਸਿਕੰਦਰ ਦੀ ਅਰਥੀ ਲੈ ਲਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਵਿਚ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਲਈ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਸ ਨੂੰ [[ਮਨਫ਼|ਮੈਮਫਿਸ]] ਵਿਚ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਨਵੀਂ ਕਬਰ ਵਿਚ ਸਿਕੰਦਰੀਆ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦੇ ਫਿਲਿਪ ਤੀਜੇ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਨਿਗਰਾਨ ਪਰਡਿਕਸ ਵਿਰੁੱਧ ਗੱਠਜੋੜ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਨੇ ਮਿਸਰ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਪਰੰਤੂ ਉਸਦੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 320 ਈਪੂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੋਲੇਮੀ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਕੰਟਰੋਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜੀਵਾਰ ਲੜਾਈਆਂ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਟੋਲੇਮੀ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜੂਡੀਆ ਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦਾ ਉਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਰਾਜੇ ਸੇਲਿਯੁਸ ਪਹਿਲੇ ਨਿਕੇਟਰ ਨਾਲ ਝਗੜਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ [[ਸਾਇਪ੍ਰਸ|ਸਾਈਪ੍ਰਸ]] ਅਤੇ ਸਾਇਰੇਨੈਕਾ ਦਾ ਵੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਲਾ ਹਿੱਸਾ ਟੌਲੇਮੀ ਦੇ ਮਤਰੇਏ ਪੁੱਤਰ ਮੈਗਾਸ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
| |||