|
| name = ਹਾਈਡਰੋਲਿਕ ਫਰੈਕਿੰਗ
| image = HydroFrac2.svg
| caption = ਸ਼ੇਲ ਗੈਸ ਦਾ ਵਿਧੀ ਮੁਤਾਬਕ ਬਿਰਤਾਂਤ
| type = ਮਕੈਨੀਕਲ
| sector = ਖਾਣ ਖੇਤਰ
| technologies = ਤਰਲ ਦਬਾਅ
| feedstock =
| product =ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਪੈਟਰੋ ਪਦਾਰਥ
| companies =
| facility =
}}
| inventor = ਫਲਾਇਓਡ, ਜੋਸਫ ਬੀ ਕਲਾਰਕ,ਸਟਾਨੋਲਿੰਡ ਤੇਲ ਤੇ ਗੈਸ }}
=== ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੁਸ਼ਪ੍ਰਭਾਵ ===
•Toxicਇਸ ਵਿਧੀ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬਹੁਤ ਗਹਿਰੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੁਸ਼ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ<ref>{{Cite web|url=https://www.academia.edu/10503218/Can_Shale_gas_can_be_the_game_changer_for_India?source=swp_share|title=Can Shale gas be the game changer for India|last=Vashishht|first=Akansha|date=|website=Academia.edu|publisher=|access-date=8 March 2020|quote= *Requirement of huge water to carry out the process,especially in a country like India, is a great challenge*Toxic sludge is left behind and its safe disposal is a big challenge for the company*Around 20-40% of the toxic chemicals used in the process remain sidelined underground with a high probability of desecrating drinking water, soil and environment as a whole*Release of methane from fracture wells into the ground water may contaminate Aquifers}}</ref> ਕਾਰਨ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ। ਦੁਸ਼ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀਦੀ ਬੇਲੋੜੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ <ref>{{Cite web|url=https://www.thehindubusinessline.com/opinion/columns/shale-gas-exploration-addressing-water-issues/article29086003.ece|title=Shale gas exploration: Addressing water issues|last=Yadav|first=MP Ram Mohan/Shashikant|website=@businessline|language=en|access-date=2020-03-08}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/886020/fracking-or-food-a-water-heavy-way-to-extract-shale-could-threaten-crop-growth-in-parts-of-india|title=Fracking or food: A water-heavy way to extract shale could threaten crop growth in parts of India|last=Ghosh|first=Sahana|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=2020-03-08}}</ref>, ਧਰਤੀ , ਪਾਣੀ ਤੇ ਆਬੋਹਵਾ ਸਭ ਦਾ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਧਰਤੀ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਟੀਕੇ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਭੁਚਾਲੀ ਹਿਲ-ਜੁਲ ਦਾ ਵੀ ਇਹ ਵਿਧੀ ਕਾਰਨ ਹੈ।1860 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਨਾਟਰੋਗਲਿਸਰੀਨ ਨੂੰ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਗਲਿਸਰੀਨ , ਗੰਧਕ ਦੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਤੇ ਸ਼ੋਰੇ ਦੇ ਘਣੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸੀ। 1930 ਤੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕੇਦਾਰ ਬਾਰੂਦੀ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੋਣ ਲੱਗੀ।1947 ਤੋਂ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢ ਲਈ।ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਸਟਾਨੋਲਿਡ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਵਪਾਰਕ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤੇ ਫਿਰ ਇਹ ਵਿਧੀ ਯੂਰਪ ਤੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਹੋਰਦੇਸ਼ਾਂ , ਰੂਸ, ਪੋਲੈਂਡ, ਨਾਰਵੇ, ਯੋਗੋਸਲਾਵੀਆ, ਫਰਾਂਸ , ਚੈਕੋਸਲੋਵਾਕੀਆ , ਹੰਗਰੀ ,ਆਸਟਰੀਆ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ। ▼ਇਸ ਵਿਧੀ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬਹੁਤ ਗਹਿਰੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੁਸ਼ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ<ref>{{Cite web|url=https://www.academia.edu/10503218/Can_Shale_gas_can_be_the_game_changer_for_India?source=swp_share|title=Can Shale gas be the game changer for India|last=Vashishht|first=Akansha|date=|website=Academia.edu|publisher=|access-date=8 March 2020|quote=•Requirement of huge water to carry out the process,especially in a country like India, is a great challenge
▲•Toxic sludge is left behind and its safe disposal is a big challenge for the company*Around 20-40% of the toxic chemicals used in the process remain sidelined underground with a high probability of desecrating drinking water, soil and environment as a whole*Release of methane from fracture wells into the ground water may contaminate Aquifers}}</ref> ਕਾਰਨ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ। ਦੁਸ਼ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀਦੀ ਬੇਲੋੜੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ <ref>{{Cite web|url=https://www.thehindubusinessline.com/opinion/columns/shale-gas-exploration-addressing-water-issues/article29086003.ece|title=Shale gas exploration: Addressing water issues|last=Yadav|first=MP Ram Mohan/Shashikant|website=@businessline|language=en|access-date=2020-03-08}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/886020/fracking-or-food-a-water-heavy-way-to-extract-shale-could-threaten-crop-growth-in-parts-of-india|title=Fracking or food: A water-heavy way to extract shale could threaten crop growth in parts of India|last=Ghosh|first=Sahana|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=2020-03-08}}</ref>, ਧਰਤੀ , ਪਾਣੀ ਤੇ ਆਬੋਹਵਾ ਸਭ ਦਾ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਧਰਤੀ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਟੀਕੇ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਭੁਚਾਲੀ ਹਿਲ-ਜੁਲ ਦਾ ਵੀ ਇਹ ਵਿਧੀ ਕਾਰਨ ਹੈ।1860 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਨਾਟਰੋਗਲਿਸਰੀਨ ਨੂੰ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਗਲਿਸਰੀਨ , ਗੰਧਕ ਦੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਤੇ ਸ਼ੋਰੇ ਦੇ ਘਣੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸੀ। 1930 ਤੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕੇਦਾਰ ਬਾਰੂਦੀ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੋਣ ਲੱਗੀ।1947 ਤੋਂ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢ ਲਈ।ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਸਟਾਨੋਲਿਡ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਵਪਾਰਕ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤੇ ਫਿਰ ਇਹ ਵਿਧੀ ਯੂਰਪ ਤੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਹੋਰਦੇਸ਼ਾਂ , ਰੂਸ, ਪੋਲੈਂਡ, ਨਾਰਵੇ, ਯੋਗੋਸਲਾਵੀਆ, ਫਰਾਂਸ , ਚੈਕੋਸਲੋਵਾਕੀਆ , ਹੰਗਰੀ ,ਆਸਟਰੀਆ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ।
ਜਾਰਜ ਪੀ ਮਿਸ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਵਰਤਮਾਨ ਫਰੈਕਿੰਗ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਪਿਤਾਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
|
