ਮੇਘਦੂਤਮ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 46:
== ਹੋਰ ਦੂਤਕਾਵਿ ==
ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੇ ਨਲ ਨਾਮਕ ਆੱਖਾਨ ਵਿੱਚ ਨਲ ਅਤੇ ਦਮਯੰਤੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਬੱਦਲ ਨ੍ਹੂੰ ਦੂਤ ਬਣਾਕੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸੰਦੇਸ਼ ਆਦਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਦੀ ਜੋ ਕਥਾ ਆਈ, ਉਹ ਵੀ ਦੂਤਕਾਵਿ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਹੀ ਨਕਲ ਹੈ। ਕਵੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ (੯ਵੀਂ ਸ਼ਤੀ ਈਸਵੀ) ਮੇਘਦੂਤ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਮੰਦਾਕਰਾਂਤਾ ਛੰਦ ਵਿੱਚ ਤੀਰਥਕਰ ਪਾਰਸ਼ਵਨਾਥ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਚਾਰ ਸਰਗਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਕਵਿ ਪ੍ਰਸੰਗ ਪਾਰਸ਼ਵਾਭਿਉਦਏ ਲਿਖਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੇਘ ਦੇ ਦੂਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੇਘਦੂਤ ਦੇ ਸ਼ਤਾਧਿਕ ਪਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ੧੫ਵੀਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਵਿੱਚ ਨੇਮੀਨਾਥ ਅਤੇ ਰਾਜਮਤੀ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਕਰਮ ਕਵੀ ਨੇ ਨੇਮੀਦੂਤ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੇਘੂਦਤ ਦੇ ੧੨੫ ਪਦਾਂ ਦੇ ਅੰਤਮ ਚਰਣਾਂ ਨੂੰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣਾਕੇ ਕਵੀ ਨੇ ਨੇਮੀਨਾਥ ਦੁਆਰਾ ਪਰਿਤਿਅਕਤ ਰਾਜਮਤੀ ਦੇ ਬਿਰਹੁੰ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜੈਨ ਕਵੀ ਚਰਿਤਰਸੁੰਦਰ ਗਣੀ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤਰਸਪਰਕ ਜੈਨ ਕਵਿਤਾ ਸ਼ੀਲਦੂਤ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਵਿਮਲਕੀਰਤੀ ਦਾ ਚੰਦਰਦੂਤ, ਅਗਿਆਤ ਕਵੀ ਦਾ ਚੇਤੋਦੂਤ ਅਤੇ ਮੇਘਵਿਜੈ ਉਪਾਧਿਆਏ ਦਾ ‘ਮੇਘਦੂਤ ਸਮੱਸਿਆ’ ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਹੋਰ ਜੈਨ ਕਾਵਿ ਹਨ।
==ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ==
*[https://www.punjabi-kavita.com/MahakaviKalidasa.php| ਮੇਘਦੂਤ ਮਹਾਂਕਵੀ ਕਾਲੀਦਾਸ ਅਨੁਵਾਦਕ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਆਜ਼ਾਦ]
==ਹਵਾਲੇ==
|