ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

{{Infobox settlement|name=ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|native_name=|native_name_lang=pa|other_name=|settlement_type=[[ਭਾਰਤੀ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ|ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ]]|translit_lang1_info=|image_skyline=|image_alt=|image_caption=|pushpin_map=|image_map=India - Punjab - Amritsar.svg|map_alt=Located in the northwest part of the state|map_caption=ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਵਿਚਵਿੱਚ ਸਥਾਨ|pushpin_map_alt=|pushpin_label_position=|pushpin_map_caption=|nickname=|population_total=2490891|subdivision_name={{flag|India}}|subdivision_name1=[[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ]]|subdivision_type=ਦੇਸ਼|subdivision_type1=[[ਸੂਬਾ]]|established_title=<!-- Established -->|established_date=|founder=|named_for=[[ਅੰਮ੍ਰਿਤ]]|seat_type=ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ|seat=[[ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ]]|government_type=|governing_body=|leader_name2=ਸ਼੍ਰੀ ਕਮਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸੰਘਾ, ਆਈ ਏ ਐਸ|leader_title1=[[ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ|ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ]] ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ|leader_title2=ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ|area_footnotes=|area_total_km2=2683|unit_pref=Metric|area_rank=|elevation_footnotes=|elevation_m=|population_as_of=੨੦੧੧|population_footnotes={{cref|‡}}|ਆਬਾਦੀ_ਕੁੱਲ=|ਆਬਾਦੀ=|demographics_type1=ਭਾਸ਼ਾ|demographics1_title1=ਅਧਿਕਾਰਿਕ|demographics1_info1=[[ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਪੰਜਾਬੀ]]|timezone1=[[ਭਾਰਤੀ ਮਿਆਰੀ ਸਮਾਂ]]|utc_offset1=+੫:੩੦|postal_code_type=<!-- [[Postal Index Number|PIN]] -->|postal_code=|registration_plate=|blank1_name_sec1=ਸਾਖਰਤਾ|blank1_info_sec1=੭੬.੨੭%|website={{URL|http://amritsar.nic.in}}|footnotes=|coordinates={{coord|31|35|N|74|59|E|display=inline,title}}|population_density_km2=auto}}

[[ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਜ]] ਦੇ ਵੇਲ਼ੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਲਾਹੌਰ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਤੌਰ ਤੇ ੩ ਤਹਿਸੀਲਾਂ ਵਿਚਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ- [[ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ]], [[ਅਜਨਾਲਾ, ਭਾਰਤ|ਅਜਨਾਲਾ]] ਅਤੇ [[ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਸਾਹਿਬ|ਤਰਨ ਤਾਰਨ]]।<ref>{{Cite web|url=http://dsal.uchicago.edu/reference/gazetteer/pager.html?objectid=DS405.1.I34_V05_327.gif|title=Imperial Gazetteer2 of India, Volume 5, page 319 -- Imperial Gazetteer of India -- Digital South Asia Library|website=dsal.uchicago.edu|access-date=2019-01-24}}</ref> ਹਾਲਾਂਕਿ, ੧੯੪੭ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੰਡ ਦੇ ਵੇਲ਼ੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੇੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, [[ਪੱਟੀ]] ਅਤੇ [[ਖੇਮਕਰਨ]] ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਲਾਹੌਰ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚਵਿੱਚ ਪੈਂਦੇ ਸਨ ਪਰ ਵੰਡ ਕਰਕੇ ਇਹ ਕਸਬੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਏ। ਵੰਡ ਦੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਮੁਸਲਿਮ ਆਬਾਦੀ, ਕੁਝ 30%, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ ਜਦਕਿ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚਲੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਉਲਟ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਚਾਲੇ ਪਾਏ।

੧੯੪੭ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ੬੦% ਸਨ। ੨੦੦੧ ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚਵਿੱਚ ੭੭% ਸਨ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਕੁਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 21% ਬਣਦੇ ਸਨ।<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20131113144353/http://www.censusindia.gov.in/Tables_Published/Basic_Data_Sheet.aspx|title=Census of India: District Profile|date=2013-11-13|website=web.archive.org|access-date=2019-01-24}}</ref>

* ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ, ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਿਸ ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਕਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

* ਵਿਭਾਗੀ ਜੰਗਲਾਤ ਅਫ਼ਸਰ, ਭਾਰਤੀ ਜੰਗਲਾਤ ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਕਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜੰਗਲਾਤ ਸੇਵਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਦੂਜੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜੰਗਲਾਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।