ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

Browse history interactively
← ਪੁਰਾਣੀ ਤਬਦੀਲੀਅਗਲੀ ਸੋਧ →
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
VisualWikitext
No edit summary
ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB
ਲਾਈਨ 1:
{{Infobox order
| name = ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ
| title =
| image = Medal, order (AM 2014.7.12-17).jpg
| caption = Obverse
| image2 =
| caption2 =
| awarded_by = <br />[[File:Emblem of India.svg|30px]]<br />[[Government of India]]
| type = ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਗਰਿਕ
| established = 1954
| country = [[ਭਾਰਤ]]
| house = <!-- If dynastic order, royal house that currently controls the order -->
| religion = <!-- [[Catholic Church]], etc. -->
| ribbon = [[File:IND Padma Vibhushan BAR.png|100px]]
| motto =
| eligibility =
| criteria =
| status =
| founder = <!--Or first head-->
| head_title = <!-- Usually [[Grand Master (order)|Grand Master]] -->
| head =
| head2_title = <!-- Other head, usually subordinate to above: [[Chancellor]], etc. -->
| head2 =
| head3_title =
| head3 =
| classes = <!-- (Default:classes, or use: grades); Use {{plainlist}} or {{unbulleted list}} -->
| post-nominals =
| former_grades =
| first_induction = 1954
{{bulleted list|[[ਸਤਿੰਦਰ ਨਾਥ ਬੋਸ]]|[[ਨੰਦਲਾਲ ਬੋਸ]]|[[ਜ਼ਾਕਿਰ ਹੁਸੈਨ]]|ਬਾਲਾ ਸਾਹਿਬ ਗੰਗਾਧਰ ਖੇਰ|[[ਵੀ ਕੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੈਨਨ]]|ਜਿਗਮੇ ਡੋਰਜੀ ਵਾਂਚੱਕ}}<!-- Alphabetical order by last name. No personal favourites or preferences. -->
| last_induction = 2019
<!-- Alphabetical order by last name. No personal favourites or preferences. -->{{bulleted list|[[ਤੀਜਨ ਬਾਈ]]|ਇਸਮੈਲ ਉਮਰ ਗੂਲੇਹ|ਅਨਿਲ ਮਨੀਭਾਈ ਨਾਇਕ|ਬਲਵੰਤ ਮੋਰੇਸ਼ਵਰ ਪੁਰਦਰੇ}}
| total = 307
| higher = [[File:Bharat Ratna Ribbon.svg|x15px]] [[ਭਾਰਤ ਰਤਨ]]
| same =
| lower = [[File:IND Padma Bhushan BAR.png|x15px]] [[ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ]]
| related =
}}
'''ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ''' [[ਭਾਰਤ ਰਤਨ]] ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਵੱਡਾ [[ਭਾਰਤ]] ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਦਕ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਪੱਤਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 2016 ਤੱਕ 294 ਨਾਗਰਿਕ ਇਹ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਨਮਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ [[ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਨ]] ਅਤੇ [[ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ]] ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਰੈਂਕ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। 2 ਜਨਵਰੀ 1954 ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ , ਪੁਰਸਕਾਰ "ਬੇਮਿਸਾਲ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਸੇਵਾ" ਲਈ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਜਾਤ, ਕਿੱਤੇ, ਸਥਿਤੀ ਜਾਂ ਲਿੰਗ ਦੇ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਸਮੇਤ "ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਸੇਵਾ ਸਮੇਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਵਾਂ" ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਪਰ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ। ਸਾਲ 2019 ਤਕ, ਪੁਰਸਕਾਰ 307 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਵਿੱਚ ਬਾਰਾਂ ਮਰਨੋਂਪਰੰਤ ਅਤੇ 20 ਗੈਰ-ਨਾਗਰਿਕ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
 
ਹਰ ਸਾਲ 1 ਮਈ ਅਤੇ 15 ਸਤੰਬਰ ਦੌਰਾਨ, ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਗਠਿਤ ਪਦਮ ਪੁਰਸਕਾਰ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ, ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਉੱਤਮ ਸੰਸਥਾਨਾਂ, ਮੰਤਰੀਆਂ, ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਵਿਚਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਸਮੇਤ ਸੰਸਦ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਮੇਟੀ ਬਾਅਦ ਵਿਚਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ [[ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ|ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ]] ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਫਾਰਸਾਂ ਸੌਂਪਦੀ ਹੈ। ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਐਲਾਨ [[ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ (ਭਾਰਤ)|ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ]] ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
 
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਸਨਮਾਨ 1954 ਵਿੱਚ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ [[ਸਤਿੰਦਰ ਨਾਥ ਬੋਸ]], [[ਨੰਦ ਲਾਲ ਬੋਸ]], [[ਜ਼ਾਕਿਰ ਹੁਸੈਨ]], [[ਬਾਲਾਸਾਹਿਬ ਗੰਗਾਧਰ ਖੇਰ]], [[ਜਿਗਮੇ ਡੋਰਜੀ ਵੰਗਚੁਕ]] ਅਤੇ [[ਵੀ. ਕੇ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਮੈਨਨ]] ਸਨ। 1954 ਦੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵੇਲੇ ਮਰਨੋਂਉਪਰੰਤ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿਚਵਿੱਚ ਜਨਵਰੀ 1955 ਵਿਚਵਿੱਚ ਇਸ ਨਿਯਮ ਵਿਚਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। "ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ", ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀਤਵ ਸਿਵਲ ਸਨਮਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਜੁਲਾਈ 1977 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 1980 ਅਤੇ ਅਗਸਤ 1992 ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ 1995 ਤੱਕ ਦੋ ਵਾਰ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਮੁਅੱਤਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਨਾਮ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਅਤੇ ਮਿਲਿਆ ਹੋੋੋਇਆ ਇਨਾਮ ਵਾਪਸ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੀ ਐਨ ਹਕਸਰ, ਵਿਲਾਇਤ ਖਾਨ, ਈਐਮਐਸ ਨੰਬਰਦੂਰੀਪੈਡ, ਸਵਾਮੀ ਰੰਗਾਨਾਥਨੰਦ, ਅਤੇ ਮਣੀਕੌਂਦਾ ਚਲਾਪਤੀ ਰਾਓ ਨੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਲਕਸ਼ਮੀ ਚੰਦ ਜੈਨ (2011) ਅਤੇ ਸ਼ਾਰਦ ਅਨੰਤਰਾਓ ਜੋਸ਼ੀ (2016) ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾ ਇਨਾਮ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ [[ਬਾਬਾ ਆਮਟੇ]] ਨੇ ਆਪਣਾ 1986 ਦਾ ਇਨਾਮ 1991 ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚਵਿੱਚ 25 ਜਨਵਰੀ 2019 ਨੂੰ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਚਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ, ਤੇਜਨ ਬਾਈ, ਇਸਮੈਲ ਉਮਰ ਗੁਲੇਹ, ਅਨਿਲ ਮਨੀਭਾਈ ਨਾਈਕ, ਅਤੇ ਬਲਵੰਤ ਮਰੇਸ਼ਵਰ ਪੁਰਨਦਰੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
 
==ਇਤਿਹਾਸ==
ਇਸ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 2 ਜਨਵਰੀ 1954 ਨੂੰ [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਮ '''ਪਹਿਲਾ ਵਰਗ''' ਜੋ ਇਸ ਸਨਮਾਨ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਪਰ 1955 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿਤਾ ਗਿਆ। 1977 ਅਤੇ 1980 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਤੇ 1992 ਅਤੇ 1998 ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।<br /br>2016 ਤੱਕ 294 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।<ref>{{cite web|title=Padma Vibhushan Awardees|publisher=[[Ministry of Communications and Information Technology (India)|Ministry of Communications and Information Technology]]|url=http://india.gov.in/myindia/padmavibhushan_awards_list1.php|accessdate=2009-06-28}}</ref><ref name=pib>{{cite press release |title=This Year's Padma Awards announced |url=http://www.pib.nic.in/release/release.asp?relid=57307 |publisher=[[Ministry of Home Affairs (India)|Ministry of Home Affairs]] |date=25 January 2010 |accessdate=25 January 2010}}</ref>
 
===ਪਹਿਲਾ ਸਨਮਾਨ (1954–1955)===
"https://pa.wikipedia.org/wiki/ਪਦਮ_ਵਿਭੂਸ਼ਨ" ਤੋਂ ਲਿਆ