ਪਾਬਲੋ ਨੇਰੂਦਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਛੋ removed Category:ਕਵੀ ,ਪਿਆਰ ਦੀ ਕਵਿਤਾ , using HotCat |
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB |
||
ਲਾਈਨ 3:
| ਤਸਵੀਰ = Pablo Neruda.jpg
| ਤਸਵੀਰ_ਅਕਾਰ = 200px
| ਤਸਵੀਰ_ਸਿਰਲੇਖ
| ਉਪਨਾਮ =
| ਜਨਮ_ਤਾਰੀਖ
| ਜਨਮ_ਥਾਂ = ਪਰਾਲ,ਚਿੱਲੀ
| ਮੌਤ_ਤਾਰੀਖ =23 ਸਤੰਬਰ 1973
ਲਾਈਨ 12:
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ = ਚਿੱਲੀਆਈ
| ਭਾਸ਼ਾ = [[ਸਪੇਨੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਸਪੇਨੀ]]
| ਕਿੱਤਾ = ਕਵੀ, ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ
| ਕਾਲ =
| ਧਰਮ =
| ਵਿਸ਼ਾ =
| ਮੁੱਖ ਕੰਮ =
| ਅੰਦੋਲਨ =
| ਇਨਾਮ =ਸਾਹਿਤ ਲਈ [[ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ]] (1971)
| ਪ੍ਰਭਾਵ =
| ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ =
| ਦਸਤਖਤ =
| ਜਾਲ_ਪੰਨਾ =
| ਟੀਕਾ-ਟਿੱਪਣੀ
}}
'''ਪਾਬਲੋ ਨੇਰੂਦਾ ਜਾਂ ਪਾਬਲੋ ਨਰੁਦਾ''' ([[ਸਪੇਨੀ ਭਾਸ਼ਾ|ਸਪੇਨੀ]]: [ˈpaβ̞lo̞ ne̞ˈɾuð̞a]; 12 ਜੁਲਾਈ 1904 – 23 ਸਤੰਬਰ 1973) ਚਿੱਲੀ ਦਾ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ ਯਾਫ਼ਤਾ (1971) ਸ਼ਾਇਰ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਹੈਸੀਅਤਾਂ ਦਾ ਮਾਲਿਕ ਸੀ। ਸ਼ਾਇਰ ਹੋਣ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਡਿਪਲੋਮੈਟ, ਚਿੱਲੀ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੀ ਅਤੇ 1971 ਵਿੱਚ
==ਜੀਵਨ==
ਪਾਬਲੋ ਨੇਰੂਦਾ ਦਾ ਜਨਮ ਵਿਚਕਾਰ ਚਿੱਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਸ਼ਹਿਰ ਪਰਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਮੂਲ ਨਾਮ ਨੇਫਤਾਲੀ ਰਿਕਾਰਡੋ ਰੇਇਸ ਬਾਸੋਲਤਾ ਸੀ।
1971 ਵਿੱਚ ਚਿੱਲੀ ਵਿੱਚ [[ਸਲਵਾਡੋਰ ਅਲੈਂਦੇ]] ਦੀ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਹਕੂਮਤ ਬਣੀ ਜੋ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਵਿਧੀ ਨਾਲ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਸਰਕਾਰ ਸੀ। ਅਲੈਂਦੇ ਨੇ 1971 ਵਿੱਚ ਨੇਰੂਦਾ ਨੂੰ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਚਿਲੀ ਦਾ ਰਾਜਦੂਤ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਅਤੇ ਇਸੇ ਸਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ।
ਜਦੋਂ 1973 ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਜਨਰਲ ਆਗਸਟੋ ਪਿਨੋਚੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਚਿੱਲੀ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਦੇ ਸਦਰ ਅਲੈਂਦੇ ਦੀ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਹਕੂਮਤ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾ ਉਲਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਲੈਂਦੇ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰ
ਪਾਬਲੋ ਨਰੂਦਾ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਚਿੱਲੀ ਦਾ ਰੰਗੀਨ ਆਸਮਾਨ, ਹਰਾ ਸਮੁੰਦਰ, ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਚੱਟਾਨੀ ਮੈਦਾਨਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਰੰਗ ਅਤੇ ਮੌਸਮ, ਇਨਸਾਨੀ ਦਿਲਾਂ ਦਾ ਨਿੱਘ, ਆਪਣੀ ਮਹਿਬੂਬਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਤਨੀ ਮਤਲਦਾ ਲਈ ਬੇ ਪਨਾਹ ਮੁਹੱਬਤ, ਚਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਤਾਂਬੇ ਦੀਆਂ ਖਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਿਹਨਤਕਸ਼ਾਂ ਦਾ ਗਹਿਰਾ ਦਰਦ, ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੜਕੇ ਨਾਲ ਭਿੱਜੇ ਅਧ ਨੰਗੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮਹਿਰੂਮੀਆਂ ਅਤੇ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਫ਼ਰੈਂਕੋ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਿਪਾਹੀ, ਲੇਖਕ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰ...ਸਾਰੇ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਤਰਫ ਉਸ ਨੇ ਗੜੂੰਦ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਬੇਕਿਰਕ ਯਥਾਰਥ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ। ਕੁੱਝ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਉਸ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੀਆਂ ਸੰਵਾਹਕ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰ, ਦਰਿੰਦੇ, ਪਰਿੰਦੇ, ਦਰਖ਼ਤ, ਫੁੱਲ ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸੇਬ, ਪਿਆਜ਼, ਆਲੂ ਵੀ ਮੁਕਾਮੀ ਲੱਜ਼ਤ ਅਤੇ ਜਜ਼ਬਿਆਂ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਹੀ ਮਾਅਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਜਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਚਾਈ ਅਤੇ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਨਾਲ ਮਾਨਵੀ ਅਤੇ ਰੂਹਾਨੀ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕੀਤੀ।
ਪਾਬਲੋ ਨਰੂਦਾ ਨੇ ਇੱਕ ਥਾਂ ਸ਼ਾਇਰੀ ਨੂੰ “ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ਦਾ ਬੁਲਾਵਾ” ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗਹਿਰਾਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸਾਂ ਦੀਆਂ ਘੋਰ ਕਠਿਨਾਈਆਂ ਅਤੇ ਜੀਵਨਮਈ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਈ ਹੋਈ ਜੀਵਨ ਜਾਚ ਇਸ ਦੇ ਸਰੋਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨੇਰੂਦਾ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਇਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੀਸਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨੇ ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਉਹਦਾ ਅਸਰ ਕਬੂਲਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਖੁਦ ਅਮਰੀਕੀ ਸ਼ਾਇਰ [[ਵਾਲਟ ਵਿਟਮੈਨ]] ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਮੇਜ਼ ਉਤੇ ਰਖਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਹਲੋਕਤਾ ਦੀ ਗਾੜ੍ਹੀ ਚਾਸਣੀ ਉਹਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਾਵਲਕਾਰ [[ਮਾਰਕੁਏਜ਼ ਗਾਰਸੀਆ]] ਨੇ ਠੀਕ ਹੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਬਲੋ ਨਰੂਦਾ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ
[[ਤਸਵੀਰ:Pablo Neruda (1966).jpg|thumb|right| 1966 ਵਿੱਚ ਨੇਰੂਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ]]
==ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ==
ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇਨਕਲਾਬੀ ਕਵੀ ਵਜੋਂ ਨੇਰੂਦਾ ਦਾ ਸੰਬੰਧ 1929 ਵਿੱਚ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ [[ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ]] ਦੀ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਚਿੱਲੀ ਤੋਂ ਕਲਕੱਤੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਅਸਲ ਜਾਣ ਪਛਾਣ ਉਸ ਵਕਤ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਉਹ 1950 ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਆਇਆ। ਉਰਦੂ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ੀ ਜਬਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਤਰਜਮੇ ਹੋਏ। ਉਰਦੂ,ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ
==ਹਵਾਲੇ==
|