|
[[ਤਸਵੀਰ:Grandes Armes de Paris.svg|200px|thumb|right|ਪੈਰਿਸ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ]]
[[ਤਸਵੀਰ:Tour eiffel at sunrise from the trocadero.jpg|200px|thumb|right|ਆਫ਼ਿਲ ਟਾਵਰ]]
'''ਪੈਰਿਸ''' (ਫਰਾਂਸੀਸੀ:Paris) [[ਫਰਾਂਸ]] ਦਾ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ [[ਰਾਜਧਾਨੀ]] ਹੈ। ਇਹ ਉੱਤਰੀ ਫ੍ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ,ਸੈਨ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ, ਈਲ-ਡ-ਫ੍ਰਾਂਸ (Ile-de-France) ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ [[ਫਰਾਂਸਿਸੀ ਭਾਸ਼ਾ]] ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਜਨਸੰਖਿਆ 2,193,031 ( ਜਨਵਰੀ 2007 ) ਹੈ।
ਪੈਰਿਸ (ਫਰਾਂਸਿਸੀ ਉਚਾਰਣ: ਪਾਰੀ) ਫ਼ਰਾਂਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਗਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ। ੲਿਹਨਾਂਇਹਨਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ , ਇਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁੰਦਰ ਨਗਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਫ਼ੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਗਲੈਮਰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਉੱਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅੱਟਾਲਿਕਾ ਆਈਫਾਲ ਟਾਵਰ (ਫਰਾਂਸਿਸੀ: Tour Eiffel ਤੂਰ ਏਫੀਲ) ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਪੈਰਿਸ ਸ਼ੁਮਾਲ ਵੁਸਤੀ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਦਰਯਾਐ ਸੇਨ ਦੇ ਕੰਡੇ ਵਾਸਿਅਾਵਾਸਿਆ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜੋ ਬਲਹਾਜ ਆਬਾਦੀ ਮੁਲਕ ਦਾ ਸਭ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਦਾਰੁਲਹਕੂਮਤ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ, ਜਿਸ ਦੀ ਇੰਤੀਜਾਮੀ ਸਰਹਦੇਂ 1860ਏ ਵਲੋਂ ਤਬਦੀਲ ਨਹੀਂ ਹੋਈ , ਦੀ ਕੁਲ ਆਬਾਦੀ 2,203,817 (ਜਨਵਰੀ 2006) ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਮ ਏਲਬਲਦ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਕੁਲ ਆਬਾਦੀ 11,769,433 ( ਜਨਵਰੀ 2006ਏ ) ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਯੂਰੋਪ ਦੇ ਵੱਡੇ ਅਮ ਏਲਬਲਦ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
ਗੁਜਸ਼ਤਾ ਦੋ ਹਜਾਰਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਲੋਂ ਕਾਇਮ ਇਹ ਅਹਿਮ ਸ਼ਹਿਰ ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਅਹਿਮ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਅਤੇ ਸਕਾਫਤੀ ਮਰਕਜ ਹੈ ਅਤੇ ਆਲਮੀ ਸਿਆ ਸਿਆਤ, ਗਿਆਨ, ਤਫਰੀਹ, ਅਬਲਾਗ, ਫੈਸ਼ਨ, ਅਲਵਮ ਅਤੇ ਫਨੂਨ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦੇ ਗਹਿਰੇ ਅਸਰਾਤ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਵੱਡੇ ਆਲਮੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ।ਹਨ।
ਪੈਰਿਸ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਪੈਰਿਸ ਖਿੱਤਾ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੀ ਕੁਲ ਜੀ ਡੀ ਪੀ ਦਾ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ 2007ਏ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ 533 . 6 ਅਰਬ ੀਵਰਓ - ( 731 . 3 ਅਰਬ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ) ਸੀ ।ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯੇ ਜੀ ਡੀ ਪੀ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਵਲੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਫੋਰਚੀਓ - ਨਹੀਂ ਆਲਮੀ 500 ਇਦਾਰੋਂ ਦੀ ਫ਼ਹਿਰਿਸਤ ਵਿੱਚੋਂ 38 ਪੈਰਿਸ ਖਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਵਾਕਿਅ ਹਨ ।ਹਨ।
ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਬੰਸਰੀ ਏਲਅਕਵਾਮੀ ਇਦਾਰੋਂ ਦੇ ਦਫਾਤੀਰ ਵਾਕਿਅ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਨੀਸਕੋ , ਅੰਜੁਮਨ ਇਕਤੀਸਾਦੀ ਤਆਵੁਨ ਓ - ਤਰਕਕੀ ( OECD ) , ਬੰਸਰੀ ਏਲਅਕਵਾਮੀ ਐਵਾਨ ਤੀਜਾਰਤ ( ICC ) ਅਤੇ ਪੈਰਿਸ ਕਲਬ ਦੇ ਦਫਾਤੀਰ ਵੀ ਕਾਇਮ ਹਨ ।ਹਨ।
ਇਹ ਸਯਾਹਤ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਵਲੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮਾਰੂਫ ਤਰੀਨ ਇਲਾਕੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਲਾਨਾ 4 ਕਰੋਡ਼ਕਰੋੜ 50 ਲੱਖ ਅਫਰਾਦ ਪੈਰਿਸ ਖਿੱਤੇ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 60 ਫੀਸਦ ਗੈਰ ਮੁਲਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।ਹਨ। ਇੱਥੇ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਓ - ਤਾਰੀਖੀ ਇਮਾਰਾਤ , ਆਲਮੀ ਸਤ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਮਾਰੂਫ ਇਦਾਰੇ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬਾਗਾਤ ਦੇਖਣ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਲੋਂ ਸਇਯਾਹ ਖੰਨਚਐ ਚਲੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ।ਹਨ।
== ਦਾਰੁਲਹਕੂਮਤ ==
ਪੈਰਿਸ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦਾ ਦਾਰੁਲਹਕੂਮਤ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਮੁਲਕ ਦੇ ਦੋਨਾਂ ਆਲਾٰ ਤਰੀਨ ਉਹਦੇਦਾਰਇਨ ਸਦਰ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀ ਆਜ਼ਮ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਗਾਹੀਆਂ ਇੱਥੇ ਹੈ। ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਪਾਰਲੀਮਾਨ ਦੇ ਦੋਨਾਂ ਐਵਾਨ ਦਰਿਆ ਦੇ ਬਾਈਆਂ ਜਾਨਿਬ ਕਾਇਮ ਹਨ ।ਹਨ। ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੀ ਆਲਾٰ ਤਰੀਨ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵੀ ਇੱਥੇ ਕਾਇਮ ਹੈ।
== ਜਰਾਏ ਨਕਲ ਓ - ਹਮਲ ==
ਆਲਮੀ ਤੀਜਾਰਤੀ ਓ - ਸਯਾਹਤੀ ਮਰਕਜ ਹੋਣ ਦੇ ਸਬੱਬ ਪੈਰਿਸ ਦਾ ਨਕਲ ਓ - ਹਮਲ ਦਾ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੰਗੇਰੇ ਨਜਾ ਅੰਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਸਗੋਂ ਮਜੀਦ ਜਦੀਦ ਬਣਾਇਆ ਜਅਰਾਅ ਹੈ। ਪੈਰਿਸ ਦੋ ਬੰਸਰੀ ਏਲਅਕਵਾਮੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੀਆਂ , ਤੇਜਰਫਤਾਰ ਰੇਲ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਜਾਲ ਦੇ ਜਰੀਏ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਲੋਂ ਮੁਨਸਲਿਕ ਹੈ।
ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਦੋ ਅਹਿਮ ਤਰੀਨ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ , ਓਰਲੀ ਅਤੇ ਚਅਰੁਲਸ ਡੀ ਗਾਲ , ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਖਿਰ ਅਲਜਕਰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮਸਰੂਫ ਤਰੀਨ ਹਵਾਈ ਅੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇੱਕ ਤੀਜਾ ਅਤੇ ਨਿਸਬਤਨ ਛੋਟਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡੋਹ ਬੀਓ - ਉਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਲੋਂ 70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਸ਼ੁਮਾਲ ਵਿੱਚ ਵਾਕਿਅ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਚਾਰਟਰ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਫਿਜਾਈ ਇਦਾਰੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹੈ। ਲਈ ਬੌਰਗੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆ ਸਿਰਫ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਜਹਾਜ , ਫਿਜਾਈ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪੈਰਿਸ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੀ ਇੰਤੀਹਾਈ ਤੇਜ ਰਫਤਾਰ ਟੀ ਜੀ ਵੀ ਅਤੇ ਆਮ ਕੋਰੀਲ ਟ੍ਰੇਨ ਸਰਵਿਸ ਦਾ ਮਰਕਜ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ 6 ਵੱਡੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਕਾਇਮ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਨੈਟ ਵਰਕ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਵਲੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਤੇ ਚੰਗੇਰੇ ਮੇਟਰੋ ਨੈਟ ਵਰਕ ਵਲੋਂ ਮੁਨਸਲਿਕ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 221 . 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪਟਰੀ ਉੱਤੇ 380 ਸਟੇਸ਼ਨ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ।ਹਨ।
== ਸਿੱਖਿਆ ==
ਪੈਰਿਸ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਵਲੋਂ ਵੀ ਨੁਮਾਇਆਂ ਮੁਕਾਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ੋਬਾ ਸਿੱਖਿਆ ਵਲੋਂ ਤਿੰਨ ਲੱਖ 30 ਹਜਾਰਹਜ਼ਾਰ ਅਫਰਾਦ ਵਾਬਸਤਾ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਲੱਖ 70 ਹਜਾਰਹਜ਼ਾਰ ਅਸਾਤਜਾ ਅਤੇ ਪਰੋਫੀਸਰਜ ਹਨ ਜੋ 9ਹਜ਼ਾਰ ਬੁਨਿਆਦੀ , ਸਾਨਵੀ ਅਤੇ ਆਲਾٰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਇਦਾਰੋਂ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 2 . 9 ਮਿਲਿਅਨ ਬੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਤਲਬਾਏ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ।ਹਨ।
ਸਾਲ 2004 - 05ਏ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਲੱਖ 59ਹਜ਼ਾਰ 749 ਤਲਬਾਏ ਨੇ ਪੈਰਿਸ ਦੀ 17 ਸਰਕਾਰੀ ਜਾ ਮਾਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲਿਆ ਜੋ ਯੂਰੋਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਵਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।
== ਅਜਾਇਬਾਤ ਆਲਮ ==
ਪੈਰਿਸ ਦਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਲੋਵਰ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਤਰੀਨ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੋਨਾ ਲੀਜਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਅਤੇ ਵੀਨਸ ਦੇ ਮੇਲਓ - ਦੇ ਮੁਜੱਸਮੇ ਸਮੇਤ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੰਗੇਰੇ ਅਜਾਇਬਾਤ ਅਤੇ ਫਨ ਪਾਰੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ।ਹਨ।
[[ਤਸਵੀਰ:Paris Night.jpg|thumb|800px|center|ਪੈਰਿਸ ਦਾ ਇੱਕ ਹੁਸੈਨ ਮੰਜਰ , ਬਵਕਤ ਸ਼ਬ , ਆਫ਼ਿਲ ਟਾਵਰ ਨੁਮਾਇਆਂ ਹੈ]]
== ਖੇਡ ==
ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਅਹਿਮ ਤਰੀਨ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਕਲਬਾਂ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟ ਬਾਲ ਕਲਬ ਪੈਰਿਸ ਸਾਂ ਜਰਮਾਂ , ਬਾਸਕਟ ਬਾਲ ਟੀਮ ਪੈਰਿਸ ਬਾਸਕਟ ਰੀਸੰਗ ਅਤੇ ਰਗਬੀ ਯੂਨੀਇਨ ਕਲਬ ਉਸਤਾਦ ਫਿਰ ਇੰਸੀਸ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਹਨ ।ਹਨ। 80ਹਜ਼ਾਰ ਨਿਸ਼ਸਤੋਂ ਦਾ ਹਾਮਿਲ ਉਸਤਾਦ ਦੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਫੁੱਟ ਬਾਲ ਆਲਮੀ ਕਪ 1998ਏ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਫੁੱਟ ਬਾਲ ਅਤੇ ਰਗਬੀ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੈਰਿਸ 1900ਏ ਅਤੇ 1924ਏ ਵਿੱਚ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਮੇਜਬਾਨੀ ਕਿਰਚਕਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ 1938ਏ ਅਤੇ 1998ਏ ਦੇ ਫੁੱਟ ਬਾਲ ਆਲਮੀ ਕਪ ਵੀ ਇੱਥੇ ਖੇਲਐ ਜਉੱਚਕੇ ਹਨ ।ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਮਾਰੂਫ ਟੂਰ ਡੀ ਫ਼ਰਾਂਸ ਸਾਈਕਲ ਰੇਸ ਇੱਥੇ ਵਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੂਕਰ ਇੱਥੇ ਇਖਤਤਾਮ ਪਜੀਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦਨਆ ਏ ਟੇਨਿਸ ਦੇ 4 ਗਰੈਂਡ ਸਲਾਮ ਅਿਊਨਿਟਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਫਰੈਂਚ ਓਪਨ ਵੀ ਪੈਰਿਸ ਹੀ ਦੇ ਰੋਲੀਆਂ ਨਾਗਾਓ - ਕੌਮੀ ਟੇਨਿਸ ਮਰਕਜ ਵਿੱਚ ਖੇਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
{{ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ}}
| 