ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

Content deleted Content added
ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB
 
ਲਾਈਨ 2:
| name = ਸ਼ਕਰਗੰਦੀ 
| image = Ipomoea batatas (Sweet Potato) Flower.jpg
| image_caption = ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਦੇ ਵਿਚਵਿੱਚ ਸ਼ਕਰਗੰਦੀ ਦਾ ਫੁੱਲ 
| regnum = [[Plant]]ae
| ordo = [[Solanales]]
ਲਾਈਨ 15:
| image2 = Ipomoea batatas 006.JPG
| image2_caption = ਸ਼ਕਰਗੰਦੀ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ 
}}ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: sweet patato) ਇਕਇੱਕ ਡਾਈਕੌਟੀਲਿਡਨਿਉਸ ਪੌਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਵੇਰ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਬੂਟਿਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਕਨਵੋਲਵਲੇਸੀਏ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਵੱਡਾ ਸਟਾਰਕੀ, ਮਿੱਠਾ ਸੁਆਦਲਾ, ਕੱਚੀ ਜੜੀਆਂ ਰੂਟ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਹਨ। ਨੌਜਵਾਨ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਕਮਤਲਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਹਰੇ ਪੱਤੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਿੱਠਾ ਆਲੂ ਸਿਰਫ ਅਲਟਰਾ (ਸੋਲਾਨੁਮ ਟਿਊਰੋਸੌਮ) ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਨਾਈਟਹੈਡ ਪਰਿਵਾਰ, ਸੋਲਨਸੀਏ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਦੋਨਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਇੱਕੋ ਟੈਕਸਾਨੋਮਿਕ ਕ੍ਰਮ, ਸੋਲਨਾਲਜ਼ ਦੇ ਹਨ।
 
== ਨਾਮਕਰਨ ==
ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਰਮ, ਸੰਤਰੀ ਸ਼ਕਰਗੰਜੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ "ਯਾਮ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਿੱਠਾ ਆਲੂ ਅਸਲੀ ਯਾਮ (ਡਾਇਸਕੋਰਾ) ਤੋਂ ਬੋਟਾਨਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਖਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਨੋਕੌਟ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ Dioscoreaceae ਦੇ ਹਨ। ਉਲਝਣ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਲਈ, ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਸਮੇਤ ਪੋਲੀਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਫਸਲ ਦੇ ਪੌਦੇ, ਓਕਾ (ਲੱਕੜ ਦੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕਿਸਮ), ਨੂੰ "ਯਾਮ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿ ਲੇਬਲ "ਯਾਮ" ਹਮੇਸ਼ਾਂਹਮੇਸ਼ਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਸੋਈਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਵਿੱਚ "ਸ਼ਕਰਗੰਜੀ " ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣ।
 
ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਆਮ ਮਿੱਠੇ ਆਲੂ ਨੂੰ ਸ਼ਕਰਗੰਜੀ ਬੋਟੈਨੀਕਲ ਤੌਰ ਤੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਸਾਂਝਾ ਭਾਸ਼ਾਈ ਸ਼ਬਦ ਹਨ. ਸ਼ੂਗਰ ਆਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸੁਆਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਯੂਰਪੀਨ 1492 ਵਿਚਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਕੋਲੰਬਸ ਦੇ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿਚਵਿੱਚ ਖੋਜੀਆਂ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਨਾਮਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਈ ਕਾਸ਼ਤਕਾਰ ਲੱਭੇ ਪਰੰਤੂ ਉਸ ਨਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਾਤਾ ਦਾ ਮੂਲ ਨਾਂ ਟੈਨੋਂ ਸੀ। ਸਪੈਨਿਸ਼ ਨੇ ਆਲੂ, ਪਪਾ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਊਚੁਆ ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਆਮ ਆਲੂਆਂ ਲਈ ਪੈਟਾਟਾ ਸ਼ਬਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਨਾਮ "ਮਿੱਠੇ ਆਲੂ/ਸ਼ਕਰਗੰਜੀ" ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰਿਕਾਰਡ 1775 ਦੇ ਔਕਸਫੋਰਡ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਡਿਕਸ਼ਨਰੀ ਵਿਚਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
 
== ਮੂਲ, ਵੰਡ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ==
ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ (ਮਿੱਠੇ ਆਲੂ) ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਅਤੇ ਪਾਲਕ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਦੱਖਣ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ, ਮਿੱਠੇ ਆਲੂ ਦੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 5,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਲਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ, 8000 ਬੀ.ਸੀ. ਦੇ ਕਰੀਬ ਪੇਂਡੂ ਸ਼ੀਲਾ ਆਲੂ ਦੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ।
 
== ਖੇਤੀ ==
ਲਾਈਨ 55:
|-
|'''ਦੁਨੀਆਂ'''
| align="right" | '''106.5'''
|}
{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਗੁਣ|name=Raw sweet potato|carbs=20.1 g|fat=0.1 g|protein=1.6 g|kJ=359|starch=12.7 g|sugars=4.2 g|fiber=3 g|vitA_ug=709|betacarotene_ug=8509|thiamin_mg=0.078|riboflavin_mg=0.061|niacin_mg=0.557|pantothenic_mg=0.8|vitB6_mg=0.209|folate_ug=11|vitC_mg=2.4|vitE_mg=0.26|calcium_mg=30|iron_mg=0.61|magnesium_mg=25|manganese_mg=0.258|phosphorus_mg=47|potassium_mg=337|sodium_mg=55|zinc_mg=0.3|note=[http://ndb.nal.usda.gov/ndb/search/list?qlookup=11507&format=Full Link to USDA Database entry]|source_usda=1|source_USDA=1}}{{ਜਾਣਕਾਰੀਡੱਬਾ ਖ਼ੁਰਾਕੀ ਗੁਣ|name=Sweet potato, cooked, baked in skin, without salt|carbs=20.7 g|fat=0.15 g|protein=2.0 g|kJ=378|starch=7.05 g|sugars=6.5 g|fiber=3.3 g|vitA_ug=961|thiamin_mg=0.11|riboflavin_mg=0.11|niacin_mg=1.5|vitB6_mg=0.29|folate_ug=6|vitC_mg=19.6|vitE_mg=0.71|calcium_mg=38|iron_mg=0.69|magnesium_mg=27|manganese_mg=0.5|phosphorus_mg=54|potassium_mg=475|sodium_mg=36|zinc_mg=0.32|note=[http://ndb.nal.usda.gov/ndb/search/list?qlookup=3255&format=Full Link to USDA Database entry]|source_usda=1|source_USDA=1}}
 
=== ਝਾੜ ===
ਸਾਲ 2010 ਵਿੱਚ, ਮਿੱਠੇ ਆਲੂ ਦੀ ਫਸਲ ਲਈ ਸਾਲਾਨਾ ਔਸਤ ਸਾਲਾਨਾ ਉਪਜ 13.2 ਟਨ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਸੀ। ਸੇਨੇਗਲ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਕ ਫਾਰਮ ਸੇਨੇਗਲ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਕੌਮੀ ਔਸਤ ਸਾਲਾਨਾ ਔਸਤ 33.3 ਟਨ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਸੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚਵਿੱਚ 80 ਹੈਕਟੇਅਰ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਦੀ ਉਪਜ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
 
== Notes ==
{{Reflist|30em}}
 
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਪੱਤੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀ]]
[[ਸ਼੍ਰੇਣੀ:ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ]]