ਤਕਸ਼ਕ

ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਥਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਕਸ਼ਕ ਪਤਾਲ ਦੇ ਅੱਠ ਨਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਕਸ਼ਯਪ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਕਦਰੂ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸ਼ਰੰਗੀ ਰਿਸ਼ੀ ਦੇ ਸਰਾਪ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜਾ ਪਰੀਕਸ਼ਤ ਨੂੰ ਇਸ ਨੇ ਕੱਟਿਆ ਸੀ।  ਇਸ ਕਾਰਨ ਰਾਜਾ ਜਨਮੇਜਾ ਇਸ ਨਾਲ਼ੋਂ ਬਹੁਤ ਵਿਗੜ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਭਰ  ਦੇ ਸੱਪਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨਲਈ ਸਰਪਯਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।  ਤਕਸ਼ਕ ਇਸ ਤੋਂ ਡਰਕੇ ਇੰਦਰ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਉੱਤੇ ਜਨਮੇਜਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਇੰਦਰ ਜੇਕਰ ਤਕਸ਼ਕ ਨੂੰ ਨਾਲ਼ ਛੱਡੇ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਤਕਸ਼ਕ  ਦੇ ਨਾਲ ਖਿੱਚ ਮੰਗਾਓ ਅਤੇ ਭਸਮ ਕਰ ਦਿਓ। ਜਦੋਂ ਰਿਤਵਿਕਾਂ ਦੇ ਮੰਤਰ ਪੜ੍ਹਨ ਉੱਤੇ ਤਕਸ਼ਕ ਨਾਲ ਇੰਦਰ ਵੀ ਖਿਚਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ, ਤਾਂ ਇੰਦਰ ਨੇ ਡਰਕੇ ਤਕਸ਼ਕ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।  ਜਦੋਂ ਤਕਸ਼ਕ ਅਗਨੀਕੁੰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਅੱਪੜਿਆ,  ਤਾਂ ਆਸਤੀਕ ਨੇ ਆਕੇ ਜਨਮੇਜਾ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਤਕਸ਼ਕ  ਦੇ ਪ੍ਰਾਣ ਬੱਚ ਗਏ।

ਤਕਸ਼ਕ

ਕੁਝ ਵਿਦਵਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਤਕਸ਼ਕ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਜਾਤੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਨਾਗ ਜਾਤੀ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਕਸ਼ਕ ਦੀ ਸੰਤਾਨਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਲੋਕ ਸੱਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਕੁਝ ਪੱਛਮੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਕੁਝ ਖਾਸ ਅਨਾਰੀਆ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰਤਕਸ਼ਕ ਜਾਂ ਨਾਗ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਅਤੇ ਇਹ ਲੋਕ ਸ਼ਾਇਦ ਸ਼ਕ ਸਨ। ਤਿੱਬਤ, ਮੰਗੋਲੀਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਕਸ਼ਕ ਜਾਂ ਨਾਗ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਹਾਂਭਾਰਤ  ਦੀ ਲੜਾਈ  ਦੇ ਉਪਰਾਂਤ ਹੌਲੀ - ਹੌਲੀ ਤਕਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਵਧਣ ਲਗਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰ -ਪੱਛਮ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਕਸ਼ਕ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ,  ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਕਿ ਸਿਕੰਦਰ  ਦੇ ਭਾਰਤ ਆਉਣ  ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਾਜ ਰਿਹਾ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਾਤੀ ਚਿਹਨ ਸੱਪ ਸੀ।  ਉੱਪਰ ਪਰੀਖਸ਼ਤ ਅਤੇ ਜਨਮੇਜੇ ਦੀ ਜੋ ਕਥਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ,  ਉਸਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਪੱਛਮੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਪਿਛਲੇ ਹੈ ਕਿ ਤਕਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪਾਂਡਵਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਲੜਾਈ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਕਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਈ ਸੀ ਵੱਲ ਰਾਜਾ ਪਰੀਖਸ਼ਤ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ,  ਅਤੇ ਅੰਤ ਜਨਮੇਜੇ ਨੇ ਫਿਰ ਟੈਕਸ਼ਿਲਾ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਕਰਕੇ ਤਕਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹੀ ਘਟਨਾ ਜਨਮੇਜੇ  ਦੇ ਸਰਪਯਗ  ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ਼ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਈ ਹੈ ।