ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ ਦੀ ਹਾਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਟੈਗ: ਮੋਬਾਈਲੀ ਸੋਧ ਮੋਬਾਈਲੀ ਵੈੱਬ ਸੋਧ ਉੱਨਤ ਮੋਬਾਈਲ ਸੋਧ
ਟੈਗ: ਮੋਬਾਈਲੀ ਸੋਧ ਮੋਬਾਈਲੀ ਵੈੱਬ ਸੋਧ ਉੱਨਤ ਮੋਬਾਈਲ ਸੋਧ
ਲਾਈਨ 5:
 
== ਸੰਖੇਪ ਇਤਹਾਸ ==
[[ਬੇਜ਼ਨਟਾਇਨ ਸਾਮਰਾਜ]] ਦੀ [[ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ|ਰਾਜਧਾਨੀ]] 'ਤੇ 29 [[ਮਈ]] 1453 ਈਃ ਨੂੰ [[ਉਸਮਾਨੀ ਸਲਤਨਤ]] ਨੇ ਫਤਿਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੁਕਮਰਾਨਾਂ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਇਸ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਉਸਮਾਨੀ [[ਮੁਹੰਮਦ ਦੂਜਾ|ਸੁਲਤਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਨੀ]] ਨੇ ਫਤਿਹ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਮਗਰੋਂ ਸੁਲਤਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਫਤੀਹ ਕਹਾਇਆ।
ਸੁਲਤਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਫਤੀਹ ਨੇ [[ਜੁਮਾ]] 6 [[ਅਪਰੈਲ]] 1453 ਚ [[ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ]] ਦਾ ਮੁਹਾਸਿਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿਹੜਾ, ਕੋਸਤਨਤੀਨੀਆ ਦੀ ਫਤਿਹ, [[ਜੁਮੇਰਾਤ]] 29 [[ਮਈ]] 1453 (ਬਾਮੁਤਾਬਿਕ [[ਜੋ ਲੇਨਜੂਲੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ]]) ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। [[ਕੋਸਤਨਤੀਨੀਆ]]ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ ਦਾ ਦਿਫ਼ਾ [[ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹ]] [[ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨ XI]] ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂਫੌਜਾਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। [[ਕੋਸਤਨਤੀਨੀਆ]]ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ ਦੀ ਫਤਿਹ ਨਾਲ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਿਰ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ [[ਬੇਜ਼ਨਟਾਇਨੀ ਸਲਤਨਤ]] ਦਾ ਵੀ ਖਾਤਮਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਹੜੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਈ ਨਿੱਕੀਆਂ-ਨਿੱਕੀਆਂ [[ਯੂਨਾਨੀ]] ਰਿਆਸਤਾਂ ਚੁਣਦੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਲਤਨਤ ਉਸਮਾਨੀਆ ਦੇ ਤਖਤ ਤੇ ਬੈਠਣ ਮਗਰੋਂ ਸੁਲਤਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਫਤੀਹ ਨੇ [[ਦਾਨਿਆਲ ਦਰਿਆ|ਦਰਿਆ ਦਾਨਿਆਲ]] ਦੇ ਕੰਢੇ ਨਾਲ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਵਾ ਕੇ ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ ਤੇ ਬੇਜ਼ਨਟਾਇਨ ਸਾਮਰਾਜ ਤੇ ਦਬਾਅ ਵਧਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 5 ਅਪਰੈਲ 1453 ਈਃ 'ਚ ਉਸਨੇ 80,000 ਤੋਂ 2 ਲੱਖ ਦੀ ਫੌਜ ਨਾਲ ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ ਦਾ ਮੁਹਾਸਿਰਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 7,000 ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਟੁਕੜੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2,000 ਬਾਹਰਲੇ ਫੌਜੀ ਸਨ। ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ ਦਾ ਮੁਹਾਸਿਰਾ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ [[ਫ਼ਸੀਲ]] 'ਤੇ ਉਸਮਾਨੀ ਤੋਪਖਾਨੇ ਦੀ ਭਾਰੀ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਉਸਮਾਨੀ ਫੌਜ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੁਆਲੇ ਬੇਜ਼ਨਟਾਇਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕਬਜਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱ ਚ ਉਸਮਾਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਮੁਕੰਮਲ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੇਜ਼ਨਟਾਇਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ [[ਸ਼ਾਖ਼ ਜ਼ਰੀਨ]] 'ਚ ਦਾਖਲੇ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਕਰਕੇ ਨਕਾਮ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਅਤੇ 4 ਸਾਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਤੇ ਦੂਜੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਲਿਜਾਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ।
[[ਸਲਤਨਤ ਉਸਮਾਨੀਆ]] ਦੇ [[ਤਖ਼ਤ]] ਤੇ ਬੈਠਣ ਮਗਰੋਂ [[ਸੁਲਤਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਫਤੀਹ]] ਨੇ [[ਦਰਾ ਦਾਨਿਆਲ]] ਦੇ ਸਾਹਿਲ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ [[ਕਿਲ੍ਹਾ|ਕਿਲੇ]] ਉਸਾਰ ਕੇ [[ਕੋਸਤਨਤੀਨੀਆ]] ਤੇ [[ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀ ਸਲਤਨਤ]] ਤੇ ਦਬਾ-ਏ-ਵਧਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 5 [[ਅਪਰੈਲ]] 1453 ਚ ਉਸਨੇ 80,000 ਤੋਂ 2 [[ਲੱਖ]] ਦੀ [[ਫ਼ੌਜ]] ਨਾਲ [[ਕੋਸਤਨਤੀਨੀਆ]] ਦਾ ਮੁਹਾਸਿਰਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ 7,000 ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ [[ਇਕ]] ਫ਼ੌਜ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਚ 2,000 ਬਾਹਰਲੇ ਫ਼ੌਜੀ ਸਨ। [[ਕੋਸਤਨਤੀਨੀਆ]] ਦਾ ਮੁਹਾਸਿਰਾ [[ਸ਼ਹਿਰ]] ਦੀ [[ਫ਼ਸੀਲ]] ਤੇ [[ਸਲਤਨਤ ਉਸਮਾਨੀਆ|ਉਸਮਾਨੀ]] [[ਤੋਪਖ਼ਾਨਾ|ਤੋਪਖ਼ਾਨੇ]] ਦੀ ਭਾਰੀ ਗੋਲਾ ਬਾਰੀ ਨਾਲ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਤੇ ਬਾਕੀ ਅਸਮਾਨੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਦੁਆਲੇ [[ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀ ਸਲਤਨਤ|ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀ]] ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੇ ਮਿਲ ਮਾਰ ਲਿਆ। ਸ਼ੁਰੂ ਚ [[ਸਲਤਨਤ ਉਸਮਾਨੀਆ|ਅਸਮਾਨੀਆਂ]] ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਮੁਕੰਮਲ ਨਾਕਾ ਬੰਦੀ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ, [[ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀ ਸਲਤਨਤ|ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀਆਂ]] ਵੱਲੋਂ [[ਸ਼ਾਖ਼ ਜ਼ਰੀਨ]] ਚ ਦਾਖ਼ਲੇ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਪਾਰੋਂ ਨਾਕਾਮ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਤੇ 4 [[ਸਾਈ]] [[ਬਹਿਰੀ ਜਹਾਜ਼]] ਖਾਣ ਪੀਣ ਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸ਼ੈਵਾਂ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਚ ਜਾਣ ਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ।
[[ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀ ਸਲਤਨਤ|ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀਆਂ]]ਬੇਜ਼ਨਟਾਇਨੀਆਂ ਨੇ [[ਸ਼ਾਖ਼ ਜ਼ਰੀਨ]] ਦੇ ਦਾਖ਼ਲੇਦਾਖਲੇ ਦੇ ਥਾਂ 'ਤੇ [[ਕੁਸਤੁਨਤੁਨੀਆ]]ਕੌਨਸਟੈਨਟੀਨੋਪਲ ਤੋਂ ਸ਼ਮਾਲ 'ਚ [[ਬੁਰਜ ਗ਼ਲਤਾ]] ([[ਗਲਾਟਾ ਟਾਵਰ]]) ਤੱਕ ਲਬਮੇਲੰਮੇ ਸੰਗਲ ([[ਜ਼ੰਜ਼ੀਰ]]) ਸਮੁੰਦਰ 'ਚ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਮਕਸਦ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਬਹਿਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਖ਼ ਜ਼ਰੀਨ ਚ ਦਾਖ਼ਲੇਦਾਖਲੇ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂਇਹਨਾਂ ਜ਼ੰਜ਼ੀਰਾਂਸੰਗਲਾਂ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਤੋਂ [[ਸੁਲਤਾਨ ਮੁਹੰਮਦਮਹਿਮਦ ਫ਼ਾਤਿਹ]]ਫਤੀਹ ਆਪਣੇ ਬਹਿਰੀਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਜਹਾਜਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਣ ਤੋਂਵਿੱਚ ਕਾਸਿਰਅਸਮਰੱਥ ਸੀ, ਇਸੇ ਲਈ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬਹਿਰੀਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਜਹਾਜਾਂ ਖ਼ੁਸ਼ਕੀਨੂੰ ਖੁਸ਼ਕੀ ਥਾਣੀਂ [[ਲੱਕੜੀ]] ਦੇ [[ਚਰਬੀ]] ਲੱਗੇ ਤਖ਼ਤੀਆਂਤਖਤਿਆਂ 'ਤੇ ਧੱਕ ਕੇ [[ਸ਼ਾਖ਼ ਜ਼ਰੀਨ]] 'ਚ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ। ਬਾਜ਼ਬੇਜ਼ਨਟਾਇਨ ਨਤੀਨੀਆਂ ਦਿਆਂਦੇ ਸੁਲਤਾਨ ਦੇਦੀਆਂ ਬਹਿਰੀਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂਜਹਾਜਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਪਾਂ ਲੱਦੇ ਬਹਿਰੀਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂਜਹਾਜਾਂ ਨਾਲ਼ਨਾਲ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨਾਕਾਮਨਕਾਮ ਹੋ ਗਿਆਂਗਈਆਂ ਤੇ ਸੁਲਤਾਨ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਜਹਾਜ ਸ਼ਹਿਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ।
 
== ਬਾਜ਼ ਨਤੀਨੀ ਸਲਤਨਤ ==