ਫਲ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) |
No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 3:
[[File:Culinary fruits front view.jpg|thumb|ਖਾਣ ਲਈ ਫਲ]]
[[File:Fruit Basket.jpg|thumb|ਫਲਾਂ ਦੀ ਟੋਕਰੀ, ਚਿੱਤਰਕਾਰ: [[Balthasar van der Ast]]]]
[[ਬਨਸਪਤੀ ਵਿਗਿਆਨ]] ਵਿੱਚ '''ਫਲ''' ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਅੰਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੌਦੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਜਰੀਏ ਆਪਣੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਖਿਲਾਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਫਲ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖਾਏ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿਚ, ਇਨਸਾਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਨਵਰ ਭੋਜਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰੋਤ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਲ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਆਮ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋ ਵਿੱਚ," ਫਲ" ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਸੇਬ, ਸੰਤਰੇ, ਅੰਗੂਰ, ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ, ਕੇਲੇ, ਅਤੇ ਨਿਬੂ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਕੱਚੇ ਮਿੱਠੇ ਜਾ ਖਟਾਈ ਤੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਬਨਸਪਤੀ ਵਿਗਿਆਨ" ਵਿੱਚ ਮੱਕੀ, ਕਣਕ ਅਨਾਜ, ਅਤੇ ਟਮਾਟਰ ਫਲ ਤਾ ਹਨ ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫਲ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫ਼ਲ ਵਿੱਚ ਫਾਈਬਰ, ਪਾਣੀ, ਵਿਟਾਮਿਨ C ਅਤੇ ਸ਼ੱਕਰ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫਲ ਦੇ ਨਿਯਮਤ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਕੈੰਸਰ ਦਾ ਜੋਖਮ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਰੋਗ (ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਕੋਰੋਨਰੀ ਦਿਲ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ), ਸਟਰੋਕ, ਅਲਜ਼ਾਈਮਰ ਰੋਗ, ਮੋਤੀਆ ਵਰਗੇ ਰੋਗ ਫਲ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫ਼ਲਾ ਵਿੱਚ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਕਾਫੀ ਮਾਤਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫਲ ਭਾਰ (ਮੋਟਾਪਾ) ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫਲ ਕੈਲੋਰੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ।<ref name="Lewis375">{{cite book |last=
ਬਨਸਪਤੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਫਲ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅੰਡਾਸ਼ਯ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਐਂਜੀਓਸਪਰਮਜ਼ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਢਾਂਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਆਮ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ, "ਫਲ" ਦਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਤਲਬ ਪੌਦੇ ਦੇ ਬੀਜ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਉਹ ਗੁੱਦੇ ਵਾਲੇ ਢਾਂਚੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮਿੱਠੇ ਜਾਂ ਖੱਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕੱਚੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਖਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੇਬ, ਕੇਲੇ, ਅੰਗੂਰ, ਨਿੰਬੂ, ਸੰਤਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਬਨਸਪਤੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ, "ਫਲ" ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਢਾਂਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਫਲ" ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੀਨ ਦੀਆਂ ਫਲੀਆਂ, ਮੱਕੀ ਦੇ ਦਾਨੇ, ਟਮਾਟਰ ਅਤੇ ਕਣਕ ਦੇ ਦਾਣੇ। <ref>{{cite book |last=Schlegel |first=Rolf H J |title=Eਪੌਦਾ ਪ੍ਰਜਨਨ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡਿਕ ਡਿਕਸ਼ਨਰੀ |url=https://books.google.com/books?id=7J-3fD67RqwC&q=acarpous&pg=PA177 |year=2003 |publisher=Haworth Press |isbn=978-1-56022-950-6 |page=177}}</ref><ref name="Mauseth271">{{cite book |last=ਮੌਸੇਥ |first=James D. |title=ਬੌਟਨੀ: ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਜਾਣ -ਪਛਾਣ |url=https://books.google.com/books?id=0DfYJsVRmUcC&pg=PA271 |year=2003 |publisher=Jones and Bartlett |isbn=978-0-7637-2134-3 |pages=271–72}}</ref> ਇੱਕ ਫੰਗਸ ਦਾ ਭਾਗ ਜੋ ਬੀਜ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਮਿੱਠਾ ਫਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। <ref name="McGee247">{{cite book |last=McGee |first=Harold |author-link=Harold McGee |title=On Food and Cooking: The Science and Lore of the Kitchen |url=https://books.google.com/books?id=iX05JaZXRz0C&q=On+Food+And+Cooking&pg=PA247 |year=2004 |publisher=Simon & Schuster |isbn=978-0-684-80001-1 |pages=247–48}}</ref>
==ਭੋਜਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤੋਂ==
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਂਕੜੇ ਫਲ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੁੱਦੇ ਵਾਲੇ ਫਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੇਬ, ਕੀਵੀਫ੍ਰੂਟ, ਅੰਬ, ਆੜੂ, ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ, ਅਤੇ ਤਰਬੂਜ) ਮਨੁੱਖੀ ਭੋਜਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹਨ, ਇਹ ਤਾਜ਼ੇ ਅਤੇ ਜੈਮ, ਮੁਰੱਬੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਫਲ ਨਿਰਮਿਤ ਭੋਜਨ (ਜਿਵੇਂ ਕੇਕ, ਕੂਕੀਜ਼, ਆਈਸ ਕਰੀਮ, ਮਫਿਨਜ਼, ਜਾਂ ਦਹੀਂ) ਜਾਂ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਲਾਂ ਦੇ ਰਸ (ਉਦਾਹਰਨ ਸੇਬ ਦਾ ਰਸ, ਅੰਗੂਰ ਦਾ ਰਸ, ਜਾਂ ਸੰਤਰੇ ਦਾ ਰਸ) ਜਾਂ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ (ਜਿਵੇਂ, ਬ੍ਰਾਂਡੀ,ਫਰੂਟ ਬੀਅਰ, ਜਾਂ ਵਾਈਨ)।<ref>{{cite book |last=McGee |title=On Food and Cooking |url=https://books.google.com/books?id=iX05JaZXRz0C&pg=PA350 |pages=Chapter 7: A Survey of Common Fruits |no-pp=true |isbn=978-0-684-80001-1 |year=2004}}</ref> ਫਲ ਤੋਹਫੇ ਵਜੋਂ ਦੇਣ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਫਲਾਂ ਦੀਆਂ ਟੋਕਰੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਗੁਲਦਸਤੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ। <ref>{{cite book |last=Farrell |first=Kenneth T. |title=Spices, Condiments and Seasonings |url=https://books.google.com/books?id=ehAFUhWV4QMC&pg=PA17 |year=1999 |publisher=Springer |isbn=978-0-8342-1337-1 |pages=17–19}}</ref><ref>{{Cite web|title=Best Gift Baskets for the Holidays - Consumer Reports|url=https://www.consumerreports.org/cro/magazine/2015/11/best-gift-baskets-for-the-holidays/index.htm|access-date=2021-03-13|website=www.consumerreports.org|language=en-US}}</ref>
==ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ==
ਭੋਜਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ, ਸੀਡੀਸੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਗੰਦਗੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਫਲਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤਾਜ਼ੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਚੁਣਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ; ਸਟੋਰ ਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਖਰਾਬ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ; ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਫਰਿੱਜ ਜਾਂ ਬਰਫ਼ ਵਿੱਚ ਰਖਿੱਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸਾਰੇ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਛਿਲਕੇ ਜਾਂ ਚਮੜੀ ਵਾਲੇ ਫਲਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਖਾਏ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ। ਇਹ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਜਾਂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
==ਬਨਸਪਤੀ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜੀਆਂ==
[[Image:Botanical Fruit and Culinary Vegetables.png|thumb|300px| ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜੀ ਦਾ ਫਰਕ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ [[ਵੈੱਨ ਚਿੱਤਰ]]]]
ਪੌਦੇ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਿੱਠੇ ਸਵਾਦ ਵਾਲੇ, ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੀਜਾਂ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਫਲ ਕਹਿ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਕੋਈ ਵੀ ਫਿੱਕਾ ਜਾਂ ਘੱਟ ਮਿੱਠਾ ਉਤਪਾਦ ਸਬਜੀ ਦੇ ਖਾਤੇ ਗਿਣ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਸਖਤ, ਥਿੰਦਾ ਅਤੇ ਗਿਰੀ ਵਾਲਾ ਉਤਪਾਦ ਸੁੱਕਾ ਮੇਵਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।<ref>For a
==ਹਵਾਲੇ==
| |||