ਅਫ਼ਗਾਨ ਗਰਲ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਛੋ →‎top: clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB
No edit summary
ਲਾਈਨ 42:
 
ਸ਼ਰਬਤ ਗੁੱਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਲਈ ਜਾਣ ਦਾ ਵਾਕਿਆ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯਾਦ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੀ ਕਦੇ ਕੋਈ ਤਸਵੀਰ ਨਹੀਂ ਲਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਯਾਦ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੇ ਜੋ ਲਿਬਾਸ ਪਾਇਆ ਸੀ ਉਹ ਚੁੱਲ੍ਹਾ ਜਲਾਂਦੇ ਹੋਏ ਜਗ੍ਹਾ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਝੁਲਸ ਗਿਆ ਸੀ, ਸ਼ਰਬਤ ਗੁਲ ਲਈ ਇਹ ਸ਼ੌਹਰਤ ਕੋਈ ਖਾਸ ਅਹਮੀਅਤ ਦੀ ਹਾਮਿਲ ਨਾ ਸੀ ਫਿਰ ਵੀ ਸ਼ਰਬਤ ਗੁਲ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਫ਼ਖ਼ਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕੌਮ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਜੱਦੋਜਹਿਦ ਦੀ ਪੁਰ-ਵਕਾਰ ਮਿਸਾਲ ਬਣ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ।
 
== ਜੀਵਨ ==
ਗੁਲਾ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਪਸ਼ਤੂਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1980ਵਿਆਂ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਉੱਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ -ਪਿਤਾ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ, ਭਰਾ ਅਤੇ ਦਾਦੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਨਾਸਿਰ ਬਾਗ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੇ ਗਏ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਗੁਲ ਉੱਥੇ ਸਕੂਲ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਕਿ ਮੈਕਕੂਰੀ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਫੋਟੋ ਖਿੱਚੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਮੈਕਕੂਰੀ ਨੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੈਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਲਈ, ਜੋ ਪਸ਼ਤੂਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਚਿਹਰਾ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।
 
1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬੇਕਰ ਰਹਿਮਤ ਗੁਲ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਅਤੇ 1992 ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ। 2002 ਤੱਕ, ਗੁਲ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ, ਰੌਬਿਨ, ਜ਼ਾਹਿਦ ਅਤੇ ਅਲੀਅਨ ਸਨ - ਉਸਦੀ ਚੌਥੀ ਧੀ ਜਨਮ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਮਰ ਗਈ; ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦੀ 2012 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
 
ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਗੁਲ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਪਛਾਣ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਦਾਲਤਾਂ ਨੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਰਹਿਣ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। 2017 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਘਰ ਅਤੇ ਰਹਿਣ ਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਖਰਚਿਆਂ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ 700 ਡਾਲਰ ਵਜੀਫਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ
 
== ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ==
 
=== 'ਅਫ਼ਗਾਨ ਗਰਲ' ਚਿੱਤਰ ===
1984 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਦੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਸਟੀਵ ਮੈਕਕੂਰੀ ਨੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇਣ ਲਈ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਫ਼ਗਾਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸਨ। <ref name=":4">{{Cite web|url=http://www.washingtonpost.com/wp-srv/liveonline/02/world/world_mccurry041002.htm|title=Washingtonpost.com: Live Online|date=2013-06-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20130601073528/http://www.washingtonpost.com/wp-srv/liveonline/02/world/world_mccurry041002.htm|archive-date=2013-06-01|access-date=2020-09-02}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2016/nov/03/afghan-girl-arrest-refugees-sharbat-gula|title=After her arrest, the 'Afghan Girl' is once again a symbol of refugees' plight|last=McCurry|first=Steve|date=2016-11-03|work=The Guardian|access-date=2020-09-02|language=en-GB|issn=0261-3077}}</ref>ਉੱਥੇ ਰਹਿੰਦਿਆਂ, ਮੈਕਕੂਰੀ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗਰਾਫਿਕ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵਰ ਫੋਟੋਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਨਾ ਸੀਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਚਿੱਤਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਆਖਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਕਵਰ ਚਿੱਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਸ 'ਅਫ਼ਗਾਨ ਗਰਲ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।<ref name=":4" /><ref>{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/news/2016/10/sharbat-gula-iconic-face-refugee-struggle-161030043325789.html|title=Sharbat Gula: The iconic face of the refugee struggle|website=www.aljazeera.com|access-date=2020-09-02}}</ref> ਫੋਟੋ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਹਰੀ ਅੱਖਾਂ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਿੱਧਾ ਲੈਂਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੇਖਦੀ ਹੈ, ਅਫ਼ਗਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਈ।
 
=== ਸ਼ਰਬਤ ਗੁਲ ਦੀ ਪਛਾਣ ===
17 ਸਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਲੜਕੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਣਜਾਣ ਰਹੀ। 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਲੜਕੀ ਦਾ ਨਾਮ ਪਤਾ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕਈ ਅਸਫ਼ਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ।<ref name=":6">{{Cite book|title=Just advocacy? : women's human rights, transnational feminisms, and the politics of representation|date=2005|publisher=Rutgers University Press|others=Hesford, Wendy S.; Kozol, Wendy|isbn=0-8135-3588-3|location=New Brunswick, N.J.|oclc=56517431}}</ref> ਜਨਵਰੀ 2002 ਵਿੱਚ, ਸਟੀਵ ਮੈਕਕੂਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗਰਾਫਿਕ ਟੀਮ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਖੋਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦ ਅੱਗੇ ਆਏ, ਜਾਂ ਤਾਂ ਗੁਲ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, ਜਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ। ਅਖੀਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੈਂਪ ਨਿਵਾਸੀ ਦੁਆਰਾ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਜੋ ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਆਈਰਿਸ ਰਿਕੋਗਨੀਸ਼ਨ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਜੌਨ ਡਾਗਮੈਨ ਦੁਆਰਾ ਤਸਦੀਕ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=http://www.cl.cam.ac.uk/~jgd1000/afghan.html|title=How the Afghan Girl was Identified by Her Iris Patterns|date=2012-01-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20120112033216/http://www.cl.cam.ac.uk/~jgd1000/afghan.html|archive-date=2012-01-12|access-date=2020-09-02}}</ref>
 
ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਗੁਲ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.the-tls.co.uk/articles/thinly-veiled/|title=Thinly veiled – Book Review – Religious culture|website=TLS|language=en-GB|access-date=2020-09-02}}</ref> ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗਰਾਫਿਕ ਦੇ ਕਵਰਾਂ 'ਤੇ ਇਹ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕੋ -ਇੱਕ ਚਿੱਤਰ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.readingthepictures.org/2013/10/thoughts-on-afghan-girls-third-cover-as-national-geographic-looks-back-forward/|title=Thoughts on Afghan Girl's Third Cover Appearance as National Geographic Looks Back, Forward|date=2013-10-03|website=Reading The Pictures|language=en|access-date=2020-09-02}}</ref>
 
=== ਸੰਗੀਤ ===
ਫਿਨਲੈਂਡ ਦੇ ਮੈਟਲ ਬੈਂਡ ਨਾਈਟਵਿਸ਼ ਨੇ 2015 ਦੀ ਐਲਬਮ ਐਂਡਲੇਸ ਫੌਰਮਜ਼ ਮੋਸਟ ਬਿਉਟੀਫੁੱਲ "ਦਿ ਆਈਜ਼ ਆਫ਼ ਸ਼ਰਬਤ ਗੁਲ" ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ 'ਤੇ, ਗੁਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਕਾਰਜ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ।<ref>{{Cite web|url=http://musinfo.net/lyrics/nightwish/the-eyes-of-sharbat-gula|title=The Eyes of Sharbat Gula – Nightwish: Lyrics & Translation|website=musinfo.net|access-date=2020-09-02}}</ref> ਹੀਅਰ ਬੀ ਡਰੈਗਨਸ, ਦਿ ਕਿਲੀਮੰਜਾਰੋ ਡਾਰਕਜੈਜ਼ ਐਨਸੈਂਬਲ ਦੀ ਐਲਬਮ ਵਿੱਚ "ਸ਼ਰਬਤ ਗੁਲ" ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਰਚਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://songdata.io/track/1BJnipUW4g2bbauYiBks5c/Sharbat-Gula-by-The-Kilimanjaro-Darkjazz-Ensemble|title=Sharbat Gula – The Kilimanjaro Darkjazz Ensemble Key and BPM|website=songdata.io|access-date=2020-09-02}}</ref>
 
=== ਕਵਿਤਾ ===
2017 ਵਿੱਚ, ਨਿਊ ਇੰਗਲੈਂਡ ਰਿਵਿਊ ਨੇ "ਅਫ਼ਗਾਨ ਗਰਲ" ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਕਵੀ ਗਜਰਟਰੁਡ ਸ਼ਕੇਨਬਰਗ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਚਨਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੇਖਕ 2012 ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।<ref>{{Cite web|url=https://fsgworkinprogress.com/2017/09/21/afghan-girl/|title=Afghan Girl|date=2017-09-21|website=Work in Progress|language=en-US|access-date=2020-09-02}}</ref>
 
==ਹਵਾਲੇ==