ਭਾਈ ਦੂਜ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
No edit summary
ਲਾਈਨ 1:
{{Infobox holiday
|holiday_name= ਭਾਈ ਟਿੱਕਾ
|type= ਹਿੰਦੂ
|image=Bhaitika 02.jpg
|caption= ਪੰਚਖਲ ਘਾਟੀ, ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਈਟਿਕਾ ਦਾ ਜਸ਼ਨ
|nickname= ਭਾਈ ਦੂਜ, ਭਾਈ ਬੀਜ, ਭਾਉ ਬੀਜ, ਭਾਈ ਫੋਂਟਾ
|observedby= ਹਿੰਦੂ
|date= ਕਾਰਤਿਕ ਮਾਸਾ, ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ, ਦਵਿਤੀਆ ਤਿਥੀ
|date2021 = 6 ਨਵੰਬਰ (ਸ਼ਨੀਵਾਰ)<ref>{{Cite web|title=Nepali Calendar 2078 Kartik {{!}} Hamro Nepali Patro|url=https://english.hamropatro.com/calendar/2078/7|access-date=2021-07-27|website=english.hamropatro.com}}</ref>
|observances=
|celebrations=
|longtype= ਧਾਰਮਿਕ
|significance=
|frequency = ਸਲਾਨਾ
|alt=ਭਾਈ ਟਿੱਕਾ}}
 
'''ਭਾਈ ਦੂਜ''', '''ਭਾਉਬੀਜ''', '''ਭਾਈ ਟਿੱਕਾ''' ਜਾਂ '''ਭਾਈ ਫੋਂਟਾ''' ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ [[ਹਿੰਦੂ|ਹਿੰਦੂਆਂ]] ਦੁਆਰਾ [[ਬਿਕਰਮੀ ਸੰਮਤ|ਵਿਕਰਮ ਸੰਵਤ]] ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਕਾਰਤਿਕਾ ਦੇ ਸ਼ਾਲੀਵਾਹਨ ਸ਼ਕ ਕੈਲੰਡਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ (ਚਮਕੀਲੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ) ਦੇ ਦੂਜੇ ਚੰਦਰ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ [[ਦਿਵਾਲੀ|ਦੀਵਾਲੀ]] ਜਾਂ [[ਕੁਕੁਰ ਤਿਓਹਾਰ|ਤਿਹਾੜ]] ਤਿਉਹਾਰ ਅਤੇ ਹੋਲੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ [[ਰੱਖੜੀ]] ਵਰਗਾ ਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਰਾ ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ '''ਯਮ ਦਵਿਤੀਆ''' ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/astrology/rituals-puja/bhai-dooj-2020-date-time-and-significance/articleshow/79167175.cms|title=Bhai Dooj 2020 date, time and significance|date=November 15, 2020|website=The Times of India|language=en|access-date=2020-11-15}}</ref> ਕਾਇਆਸਥ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਭਾਈ ਦੂਜ ਮਨਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਹ ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਦੀਵਾਲੀ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰਿਆਣੇ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਰੀਤ ਵੀ ਚੱਲਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਸੁੱਕਾ ਨਾਰੀਅਲ (ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ "ਗੋਲਾ" ਹੈ) ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸਦੀ ਚੌੜਾਈ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਕਲੇਵਾ ਵੀ ਇੱਕ ਭਰਾ ਦੀ ''[[ਆਰਤੀ]]'' ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://www.jagran.com/haryana/kurukshetra-bhai-duj-haryana-kurukshetra-the-symbol-of-love-and-affection-between-brother-and-sister-18619043.html|title=भाई-बहन के परस्पर प्रेम और स्नेह का प्रतीक भाई दूज|website=Dainik Jagran|language=hi|access-date=2020-11-15}}</ref>
 
ਲਾਈਨ 4 ⟶ 20:
ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ:
 
* '''ਭਾਈ ਦੂਜ''' ({{ਹਿੰਦੀ|:भाई दूज}}) ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ, [[ਦਿਵਾਲੀ|ਦੀਵਾਲੀ]] ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਕਰਮੀ ਸੰਵਤ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਦੂਜਾ ਦਿਨ ਵੀ ਹੈ, ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ (ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਮੇਤ), ਜੋ ਕਿ ਕਾਰਤਿਕ ਦੇ ਚੰਦਰ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਕੈਲੰਡਰ ਦਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [[ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼]] ਅਤੇ [[ਬਿਹਾਰ]] ਦੇ [[ਅਉਧ|ਅਵਧ]] ਅਤੇ ਪੂਰਵਾਂਚਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ''',''' ਇਸਨੂੰ '''ਭਈਆ ਦੂਜ''' ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ [[ਬਿਹਾਰ]] ਵਿੱਚ ਮੈਥਿਲਾਂ ਦੁਆਰਾ '''ਭਰਦੂਤੀਆ''' ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਿਨ ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/religion/bhai-dooj-2018-date-in-india-when-is-bhai-dooj-in-2018-5428817/|title=Bhai Dooj 2018 Date in India: When is Bhai Dooj in 2018|date=2018-11-09|website=The Indian Express|language=en|access-date=2020-11-16}}</ref>
* '''ਭਾਈ ਟਿੱਕਾ''' ({{Lang-ne|भाई टीका}} ) ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਦਸ਼ੈਨ (ਵਿਜਯਾ ਦਸ਼ਮੀ / ਦੁਸਹਿਰਾ) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। [[ਕੁਕੁਰ ਤਿਓਹਾਰ|ਤਿਹਾੜ]] ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ, ਇਹ ਖਾਸ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।<ref>{{Cite web|url=https://english.jagran.com/lifestyle/happy-bhai-dooj-2020-wishes-greetings-messages-quotes-sms-whatsapp-and-facebook-status-to-share-on-bhai-tika-10019878|title=Happy Bhai Dooj 2020: Wishes, greetings, messages, quotes, SMS, WhatsApp and Facebook status to share on 'Bhai Tika'|date=2020-11-15|website=Jagran English|access-date=2020-11-18}}</ref> ਭਾਈ ਟੀਕਾ ਮੱਥੇ ਉੱਤੇ ਸਪਤਰੰਗੀ ਟੀਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
* '''ਭਾਈ ਫੋਂਟਾ''' ({{Lang-bn|ভাই ফোঁটা}}) ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ ਕਾਲੀ ਪੂਜਾ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ [[ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ]], [[ਅਸਾਮ]], [[ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ]], [[ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼]] ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।