|
|
|
==ਜੀਵਨੀ==
ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕਥਾਕਾਰ ( 1850 - 1893 ) ਗੇ ਦ ਮੋਪਾਂਸਾਮੋਪਾਸਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 5 ਅਗਸਤ 1950 ਨੂੰ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਸ਼ੈਤੋ ਦ ਮਿਰੋਮੇਸਨਿਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੋਰਮਨ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ! ਸਿਰਫ ਗਿਆਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦਾ ਤੱਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ , ਅਤੇ ਮੋਪਾਸਾਂ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਮਾਂ ਜੋ ਸੁਲਝੀਆਂ ਸਾਹਿਤਕ ਰੁਚੀਆਂ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਲੱਗੇ ! ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਤਾ ਦੀਆਂ ਰੁਚੀਆਂ ( ਉਹ ਕਲਾਸਿਕੀ ਸਾਹਿਤ ਖਾਸ ਕਰ ਸ਼ੇਕਸਪੀਅਰ ਦੀ ਵੱਡੀ ਦਿਲਦਾਦਾ ਸੀ ) ਅਤੇ ਸੰਸਕਾਰ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਗਹਿਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ ਬਾਵਜੂਦ ਇਸਦੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦੇ ਤੱਲਾਕ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਲ ਮਨ ਉੱਤੇ ਭੈੜਾ ਅਸਰ ਹੋਇਆ ! ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰਾਸਦੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਧੂਰੀ ਅਤੇ ਬਿਖਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਭਟਕਣ ਮੋੜ ਦਿੱਤਾ ਸੀ , ਪਰ ਹੋਣੀ ਦੀ ਵਿਡੰਬਨਾ ਦਾ ਇਹੀ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਸੀ , ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੁਵਾਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਇਲਾਜ਼ ਰੋਗ ਨੇ ਜਕੜ ਲਿਆ , ਜੋ ਉਸ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਭਿਆਨਕ ਰੋਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ! ਦਰਅਸਲ ਮੋਪਾਂਸਾ ਨੂੰ ਇਹ ਰੋਗ ਵਿਰਸੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ! ਮੋਪਾਂਸਾ ਆਪਣੇ ਉਮਰ ਦੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਸਨ , ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਤਰਫ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਨਿਰਾਸ਼ਾਪੂਰਣ ਸੱਚ ਤੋਂ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਦੁਰਾਚਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਜ ਮਸਤੀ ਭਰਿਆ ਜੀਵਨ ਜੀਣ ਦੇ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕਰ ਲਿਆ , ਉਥੇ ਹੀ ਦੂਜਾ ਪੱਖ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੀਮਿਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਮੰਡਲ ਦੀ ਇਸ ਅਨੁਭਵ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕਤਾ ਅਤੇ ਤੀਬਰਤਾ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ! ਇਹੀ ਵਜ੍ਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਿਰਫ ਤਰਤਾਲੀ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਅਰਥਾਤ ਸਿਰਫ ਬਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸੌ ਵਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਛੇ ਉਪਨਿਆਸ ਲਿਖ ਸਕੇ ! ਇਹ ਕੇਵਲ ਸੰਖਿਆ ਪੱਖੋਂ ਕਰਿਸ਼ਮਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਗੋਂ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਜਿਆਦਾ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਰੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਯਥਾਰਥ ਵਾਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੀ ਉੱਤਮ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਗਿਣੀਆਂ ਗਈਆਂ ! ਗੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਬਾਲਜਾਕ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਲੇਖਕ ਮੋਪਾਂਸਾ ਹੀ ਸਨ ! ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਈ ਉੱਤਮ ਕਥਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ! ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਮਹਾਨ ਲੇਖਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਸ਼ਕਤ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਪ ਵੀ ਕਾਇਲ ਰਹੇ ਜਿਵੇਂ ਤੁਰਗਨੇਵ , ਟਾਲਸਟਾਏ , ਗੋਰਕੀ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ! ਦਰਅਸਲ ਸਾਹਿਤ ਜਾਂ ਕੋਈ ਰਚਨਾ ਅਕਸਰ ਲੇਖਕ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਅਤੇ ਭੋਗੇ ਹੋਏ ਯਥਾਰਥ ਦੀਆਂ ਗਹਰਾਈਆਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਅਨੁਭੂਤੀਆਂ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ !
|
