|
ਸੈਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਯਾਤਰਾ (travel) ਹੈ ਜੋ ਮਨੋਰੰਜਨ (recreational) ਜਾਂ ਫੁਰਸਤ ਦੇ ਪਲਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ (leisure) ਚੁੱਕਣਮਾਨਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂਉਦੇਸ਼ ਵਲੋਂਨਾਲ ਦੀਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਸੈਰ ਸੰਗਠਨ (World Tourism Organization) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਰਯਟਨਪਰਯਟਕ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਯਾਤਰਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇਆਮ ਮਾਹੌਲ ਵਲੋਂਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਜਾਂਦੇ ਹੈ,ਹਨ। ਇਹ ਦੌਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਲੋਂਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਮਨੋਰੰਜਨ, ਵਪਾਰ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤਾਨਾਲਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਉਸ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਕਰਿਆਕਾਰਜ ਵਲੋਂਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੈਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਰਾਮਪੂਰਣਆਰਾਮਦੇਹ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਜੋਂ ਦੇਹਰਮਨ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰਾਪਿਆਰੀ ਹੋ ਗਿਆਗਈ ਹੈ। ੨੦੦੭ ਵਿੱਚ, ੯੦੩ ਮਿਲਿਅਨਮਿਲੀਅਨ ਵਲੋਂਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਿਆਟਕੋਂਪਰਿਅਟਕਾਂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੇ ਨਾਲ, ੨੦੦੬ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ੬.੬ % ਦੀਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤੀਕੀਤਾ ਗਿਆ ਗਈ।। ੨੦੦੭ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਯਟਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ USD ੮੫੬ ਅਰਬ ਸੀ। ਸੰਸਾਰ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾਵਾਂਦੇਵਿੱਚ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ੨੦੦੮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਚਾਰ ਮਹੀਨੀਆਂਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਗਮਨ ਵਿੱਚ ੫ % ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਇਹ ੨੦੦੭ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਹੋਈਹੋਏ ਵਾਧੇ ਦੇ ਲੱਗਭੱਗ ਸਮਾਨ ਸੀ।
ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਇਜਿਪਟਮਿਸਰ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਕਈ ਟਾਪੂ ਰਾਸ਼ਟਰੋਂਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਫਿਜੀ ਲਈ ਸੈਰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ, ਕਿਉਂ ਕਿ ਆਪਣੇ ਮਾਲ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਵਲੋਂਤੋਂ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਉਦਯੋਗ (service industries) ਵਿੱਚ ਰੋਜਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਸੈਰ ਵਲੋਂਨਾਲ ਜੁਡ਼ੇਜੁੜੇ ਹਨ। ਇਸਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾ ਉਦਯੋਗੋਂਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ (transport) ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਰੂਜ ਪੋਤ ਅਤੇ ਟੈਕਸੀਆਂ, ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਜਿਵੇਂ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਥਾਂਸਥਾਨ , ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਰਾਹੁਣਚਾਰੀ ਉਦਯੋਗ (hospitality industry) ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਰਿਜੋਰਟ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਪੂਰਬ ਦਾ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਲੋਂਭਾਂਤ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਸੁਖ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਤਸੱਲੀ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਲਈ ਸੈਰ ਨੂੰ ਅਤਿ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਿਸ਼ੀ ਮੁਨੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸੈਰ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂਪਹਿਲਾ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨਗੁਰੁਵਾਂਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗੁਰੂਆਂ , (ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ, ਰਿਸ਼ੀਰਿਸ਼ੀਆਂ - ਤਪਸਵੀਆਂ) ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਕਹਿ ਕਰਕਿਹਾ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਸੈਰ ਮਨੁੱਖ ਹਨੇਰੇਹਨੇਰ ਪ੍ਰੇਮੀ ਹੋਕੇ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਾਸ਼ਚਾਤਿਅਪੱਛਮੀ ਵਿਦਵਾਨ ਸੰਤ ਆਗਸਟਿਨਆਗਸਟੀਨ ਨੇ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਸੰਸਾਰਸੈਰ ਦਰਸ਼ਨ ਗਿਆਨ ਹੀ ਅਧੁਰਾਅਧੂਰਾ ਹੈ। ਪੰਚਤੰਤਰ ਨਾਮਕ ਭਾਰਤੀ ਸਾਹਿਤ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਵਿਧਾਕਤੀਮ ਸ਼ਿਲਪਂ ਤਾਵੰਨਾਪਿਅਨੋਤੀ ਮਾਨਵ: ਸੰਮਿਅਕ ਯਾਵਦ ਬਰਜਤੀ ਨਹੀਂ ਭੁਮੋ ਦੇਸ਼ਾ - ਦੇਸ਼ਾਂਤਰ:।
== ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ==
Hunziker ਅਤੇ Krapf ਨੇ, ਸੰਨ ੧੯੪੧ ਵਿੱਚ ਸੈਰ ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੈਰ ਗੈਰ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਠਹਿਰਣ ਵਲੋਂਨਾਲ ਪੈਦਾ ਸੰਬੰਧ ਅਤੇਪ੍ਰਕਰਿਆਵਾਂਦਾਅਤੇ ਪ੍ਰਕਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਯੋਗ ਹੈ, ਇਹ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਸਥਾਈ ਰੂਪਤੌਰ ਵਲੋਂਤੇ ਨਿਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਕਮਾਈ ਦੀ ਕਿਸੇ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਲੋਂਨਾਲਨਹੀਂ ਨਹੀਂ ਜੁਡ਼ੇਜੁੜੇ ਹਨ ੧੯੭੬ ਵਿੱਚ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਸੈਰ ਸੋਸਾਇਟੀ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਨਿੰਨਾਨੁਸਾਰਨਿਮਨ ਅਨੁਸਾਰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ,' ਸੈਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਿਸੇ ਬਾਹਰੀ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਅਸਥਾਈ ਅਤੇ, ਅਲਪਕਾਲਿਕ ਗਮਨ ਹੈ, ਪਤਿਏਕ ਗੰਤਵਿਅ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰਣ ਦੇ ਦੋਰਾਨ ਪਰਯਟਨਪਰਯਟਕ ਆਮਤੌਰਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸਵਿੱਚਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਗਮਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। In ੧੯੮੧, ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੇਸ਼ਨਲ ਅਸੋਸਿਏਸ਼ਨਅਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ ਸਾਈਂਟਿਫਿਕਸਾਇੰਟਿਫਿਕ ਏਕਸਪਰਟਸ ਇਸਇਨ ਟੂਰਿਜਮ ਨੇ ਸੈਰ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਚਇਨਿਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।
===ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ===
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ੧੯੯੪ ਵਿੱਚ ਸੈਰ ਆਂਕਡੋਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸਨੂੰ ਤਿੰਨ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ: ਘਰੇਲੂ ਸੈਰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਕੇਵਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ, ਇਨਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੈਰ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ; ਅਤੇ ਆਉਟਬਾਉਂਡ ਸੈਰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਦੂੱਜੇਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ।
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਸੈਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੁਨਿਆਦੀ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਕੇ ਇਸਦੀਇਸਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਵੱਖਰਾਵੱਖ ਵੱਖ ਸ਼ਰੇਣੀਆਂ ਵਿਉਤਪੰਨ ਕੀਤੀ,ਕੀਤੀਆਂ । ਇਹ ਹਨ; ਘਰੇਲੂ ਸੈਰ, ਇਨਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਰ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਸੈਰ, ਆਉਟਬਾਉਂਡ ਸੈਰ; ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ, ਜੋ ਇਨਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਅਤੇ ਆਉਟਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਵਲੋਂਤੋਂ ਬਣਾਬਣਿਆ ਹੈ। ਇੰਟਰਾਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਕੋਰਿਆਕੋਰੀਆ ਸੈਰ ਸੰਗਠਨ (Korea Tourism Organization) ਦੇ ਦੁਆਰੇਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕੋਰਿਆਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪਤੌਰ ਵਲੋਂਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹਨ। ਇੰਟਰਾਬਾਉਂਡ ਸੈਰ, ਘਰੇਲੂ ਸੈਰ ਵਲੋਂ ਨੀਤੀਨਿਰਮਾਣ ਪਰਿਕ੍ਰੀਆਪਰਿਕਿਰਿਆ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਰ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਿਆਂਵਇਨਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨ ਹੈ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਸੈਰ ਉਦਯੋਗ ਇਸਇਨ ਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਵਲੋਂਤੋਂ ਇੰਟਰਾਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਕੀਤੀ ਅਤੇਵੱਲ ਮੁੰਤਕਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਇਨਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਲਈ ਔਖਾਕਠਿਨ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੁੱਝ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮਕਾਮੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਕਰਣ ਲਈ ਇੰਟਰਾ ਬਾਉਂਡ ਸੈਰ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦੇਣ ਨੂੰ ਅਗੇਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਕੁੱਝ ਉਦਹਾਰਣ ਹਨ; ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ '''See America''', ਮਲੇਸਿਆਮਲੇਸੀਆ ਵਿੱਚ '''Malaysia Truly Asia''', ਕਨਾਡਾ ਵਿੱਚ '''Get Going Canada''', ਫਿਲੀਪੀਂਸਫਿਲੀਪੀਨਸ ਵਿੱਚ '''Wow Philippines''', ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ '''Uniquely Singapore''', ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ '''੧੦੦ % Pure New Zealand''' ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ '''Incredible India'''।
[[am:ጉዞ (ቱሪዝም)]]
|
