ਐਫਿਡ (Aphids), ਦਰੁਮਿਊਕਾ ਜਾਂ ਮਾਹੂ ਛੋਟੇ ਅਕਾਰ ਦੇ ਕੀਟ ਹਨ ਜੋ ਬੂਟਿਆਂ ਦਾ ਰਸ (sap) ਚੂਸਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਐਫਿਡੋਡੀਆ (Aphidoidea) ਕੁਲ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।[1] ਮਾਹੂ ਸਮਸ਼ੀਤੋਸ਼ਣ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਵੈਰੀ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਸਰੋਂ ਉੱਤੇ ਲੱਗਣ ਵਾਲੀ ਮਾਹੂ ਜਾਂ ਚੇਪਾ ਜਾਂ ਤੇਲੇ ਜਾਂ ਲਾਹੀ ਕੀਟ)। ਪਰ ਪ੍ਰਾਣੀਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਜੀਵ (organisms) ਸਮੂਹ ਹਨ। ਇਹ ਸਫਲਤਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਲੈਂਗਿਕ ਪ੍ਰਜਨਨ (asexual reproduction) ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ।

ਐਫਿਡ
Temporal range: Permian–present
Pea aphids, Acyrthosiphon pisum
Nymph aphids surrounding the mother aphid were produced parthenogenetically and viviparously; sexual reproduction can be induced by shorter amounts of daylight.
Scientific classification
Kingdom:
Phylum:
Class:
Order:
Suborder:
Superfamily:
ਐਫਿਡੋਡੀਆ
Family:
ਐਫਿਡਾਏ

ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲੱਗਪੱਗ 4,400 ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਅਤੇ 10 ਕੁਲਾਂ ਗਿਆਤ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 1 ਮਿਮੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 10 ਮਿਮੀ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. George C. McGavin (1993). Bugs of the World. Infobase Publishing. ISBN 0-8160-2737-4.