ਜੈਪੁਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ

ਜੈਪੁਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Jaipur International Airport; ਵਿਮਾਨਖੇਤਰ ਕੋਡ: JAI) ਜੈਪੁਰ ਦਾ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ, ਜੋ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਜੈਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿੱਤ ਹੈ। ਏਅਰਪੋਰਟ ਕੌਂਸਲ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੈਪੁਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਨੂੰ ਸਾਲ 2015 ਅਤੇ 2016 ਲਈ ਸਾਲਾਨਾ 2 ਤੋਂ 5 ਮਿਲੀਅਨ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਸਰਵਉਤਮ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੈਪੁਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਉਡਾਣਾਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ 11 ਵਾਂ ਵਿਅਸਤ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ।[1][2] ਜੈਪੁਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਉਡਾਣਾਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ 11 ਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਅਸਤ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ।[3]

ਇਹ ਜੈਪੁਰ ਤੋਂ 13 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (8.1 ਮੀਲ) ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਉਪਨਗਰ, ਸੰਗਨੇਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।[4] ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਨੂੰ 29 ਦਸੰਬਰ 2005 ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਿਵਲ ਏਪਰਨ ਵਿੱਚ 14 ਜਹਾਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਟਰਮੀਨਲ ਇਮਾਰਤ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ 1000 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।[5][6]

ਜੈਪੁਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ
ਜੈਪੁਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਟਰਮੀਨਲ 2 ਅਪ੍ਰੋਨ ਤੋਂ।

ਰਨਵੇਅ ਸੋਧੋ

ਜੈਪੁਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਦੋ ਰਨਵੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਪਹਿਲਾ ਰਨਵੇ (15/33) 5,223 ਫੁੱਟ (1,592 ਮੀ) ਲੰਬਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਰਨਵੇ (9/27) 11,500 ਫੁੱਟ (3,500 ਮੀ) ਲੰਬਾ ਹੈ। ਬੋਇੰਗ 7 ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਅਤੇ ਜੈਪੁਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਉਤਰਨ ਲਈ ਰਨਵੇ 9/27 15 ਸਤੰਬਰ, 2016 ਤੋਂ ਚਾਲੂ ਹੋਇਆ ਬੋਇੰਗ 777 ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ 9,174 ਫੁੱਟ (2,796 ਮੀਟਰ) ਤੋਂ 11,500 ਫੁੱਟ (3,500 ਮੀਟਰ) ਤੱਕ ਰਨਵੇ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਦੇ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ।[7] ਰਨਵੇ 9/27 ਸੀਏਟੀ-IIIB ਇੰਸਟਰੂਮੈਂਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਸਿਸਟਮ (ਆਈਐਲਐਸ) ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ। ਇਹ ਧੁੰਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ 50 ਮੀਟਰ (160 ਫੁੱਟ) ਤੱਕ ਦੀ ਰਨਵੇ ਵਿਜ਼ੀਬਿਲਟੀ ਰੇਂਜ (ਆਰਵੀਆਰ) 'ਤੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਉਤਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ 550 ਮੀਟਰ (1,800 ਫੁੱਟ) ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ਵੱਲ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਆਉਂਦੀ ਸੀ।[8]CAT III ਬੀ 8 ਦਸੰਬਰ, 2016 ਤੋਂ ਚਾਲੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਜੈਪੁਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਲਈ ਹਵਾਈ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਦੀ ਭੀੜ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਰਨਵੇ 9/27 ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਇਕ ਟੈਕਸੀਵੇਅ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਕੰਮ ਮਈ 2018 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਏਅਰਪੋਰਟ ਇਕ ਘੰਟੇ ਵਿਚ 16 ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।[9][10][11] ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਸਿਰਫ ਇਕ ਰਨਵੇ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਏਅਰ ਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਟੇਕਆਫ ਅਤੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਰਨਵੇ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਲਈ ਉਤਰਨ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਉਤਾਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਘਟਨਾਵਾਂ ਸੋਧੋ

  • 18 ਫਰਵਰੀ 1969 ਨੂੰ, ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਇੰਸ ਦਾ ਡਗਲਸ ਡੀ.ਸੀ.-3 ਵੀ.ਟੀ.-ਸੀਜੇਐਚ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਤ ਯਾਤਰੀ ਉਡਾਣ ਵਿੱਚ ਟੈਕ-ਆਫ ਕਰਨ ਤੇ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਹਾਜ਼ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਡ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਟੇਕ-ਆਫ ਜਾਂ ਤਾਂ ਡਾਊਨਵਿੰਡ ਸੀ ਜਾਂ ਕ੍ਰਾਸ ਵਿੰਡ ਨਾਲ ਸੰਭਵ ਸੀ। ਸਵਾਰ ਸਾਰੇ 30 ਲੋਕ ਬਚ ਗਏ। [12]
  • 5 ਜਨਵਰੀ 2014 ਨੂੰ, ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਫਲਾਈਟ ਏਆਈ -890 ਏਅਰਬੱਸ ਏ 320 ਵੀਟੀ-ਈਐਸਐਚ ਨੂੰ ਇੰਫਾਲ ਤੋਂ ਗੁਹਾਟੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਦਿੱਲੀ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਧੁੰਦ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜੈਪੁਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਵੱਲ ਮੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਪਿਛਲਾ ਟਾਇਰ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਫਟਿਆ, ਸੱਜੇ ਵਿੰਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਕੰਮ ਬੰਦ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਾਰੇ 173 ਯਾਤਰੀ ਅਤੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ 6 ਮੈਂਬਰ ਬਚ ਗਏ।[13][14][15]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Airport Service Quality Awards". Archived from the original on 2017-05-07. Retrieved 2019-11-05. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. "Jaipur, Srinagar top ranked airports in small aerodrome category". Economic Times. 18 October 2017.
  3. "Jaipur airport 'lands' in 11th spot". Dnaindia.com. 2018-02-27. Retrieved 2018-10-10.
  4. "Jaipur Airport". Airports Authority of India. Archived from the original on 14 ਜੂਨ 2011. Retrieved 10 September 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. "Jaipur airport to get international status". The Times of India. 29 December 2005. Archived from the original on 2012-09-29. Retrieved 2019-11-05. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  6. "Jaipur airport expansion". 11 July 2011. Retrieved 30 June 2014.
  7. "Jaipur airport set to handle bigger planes | Jaipur News - Times of India". M.timesofindia.com. 2016-09-13. Retrieved 2017-11-30.
  8. "Trial of CAT-IIIB lighting system at airport from December 8 | Jaipur News - Times of India". M.timesofindia.com. 2016-11-07. Retrieved 2017-11-30.[permanent dead link]
  9. "Jaipur airport to have a taxiway". The PinkCity Post. 2017-10-13. Retrieved 2017-11-30.
  10. "Jaipur airport runway to close for 7 hours every day for infrastructure development". Pinkcitypost.com. 2018-03-01. Retrieved 2018-10-10.
  11. ट्रेंडिंग न्यूज़ अलर्ट (2017-11-17). "Taxi Way On Jaipur Airport | Jaipur News in Hindi - Dainik Bhaskar Hindi News". M.bhaskar.com. Archived from the original on 2018-08-13. Retrieved 2017-11-30. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  12. "VT-CJH Accident Description". Aviation Safety Network. Archived from the original on 3 ਨਵੰਬਰ 2012. Retrieved 23 January 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  13. "ASN Aircraft accident Airbus A320-231 VT-ESH Jaipur International Airport". Aviation Safety Network. Archived from the original on 20 ਮਾਰਚ 2015. Retrieved 25 March 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  14. Monalisa Arthur. "Air India pilot greeted passengers after fog-stricken plane's dramatic brush with death". No. 23:41 GMT, 6 January 2014. Daily Mail Online. Retrieved 25 March 2015.
  15. "First person account: Air India passenger on Guwahati-Delhi flight recounts horror : India, News - India Today". No. 7 January 2014. India Today. Retrieved 25 March 2015.