ਜਾਵਾ ਮਨੁੱਖ
ਜਾਵਾ ਮਨੁੱਖ (Homo erectus erectus; ਜਾਵਾਈ: Manungsa Jawa; ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆਈ: Manusia Jawa) ਜਾਵਾ (ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ) ਟਾਪੂ ਤੋਂ 1891 ਅਤੇ 1892 ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਮੁਢਲੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਪਥਰਾਟਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਟਾਪੂ ਤੋਂ ਡੱਚ ਸਰੀਰ ਰਚਨਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਊਜੀਨ ਡੁਬੁਆਏ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਖੁਦਾਈ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਟ੍ਰਿਨਿਲ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਜਾਵਾ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਪਾਸੇ ਸੋਲੋ ਦਰਿਆ ਕੰਢਿਓਂ ਇੱਕ ਦੰਦ, ਖੋਪੜੀ ਦਾ ਟੋਪ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਪੱਟ ਦੀ ਹੱਡੀ ਮਿਲੀ।ਇਸ ਗੱਲ ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਇਹ ਪਥਰਾਟ ਬਾਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ "ਲਾਪਤਾ ਲਿੰਕ" ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਡੁਬੁਆਏ ਨੇ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਐਂਥਰੋਪੋਪਿਥੀਕਸ ਇਰੈਕਟੱਸ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਪਿਥੇਕੈਂਥਰੋਪਸ ਇਰੈਕਟੱਸ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।
1891 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਸ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਅੱਸੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਾਂ ਲੇਖ ਡੁਬੁਆਏ ਦੀ ਇਸ ਲਭਤ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਡੁਬੁਆਏ ਦੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੁਝ ਕੁ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੀ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਾਵਾ ਮੈਨ ਬਾਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਅੰਤਰਕਾਲੀ ਰੂਪ ਸੀ।[1] ਕਈਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਥਰਾਟਾਂ ਨੂੰ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਮਨੁੱਖ ਵਜੋਂ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਦਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਵਾ ਮੈਨ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸਵਾਦ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਜੋ ਆਧੁਨਿਕ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਉੱਕਾ ਸੰਬੰਧਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਡੁਬੁਆਏ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਪਿਥੇਕੈਂਥਰੋਪਸ ਦੀ ਬਣਤਰ ਇੱਕ "ਵਿਸ਼ਾਲ ਗਿਬੋਨ" ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੀ, ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿ ਇਹ "ਲਾਪਤਾ ਲਿੰਕ" ਸੀ, ਡੁਬੁਆਏ ਨੇ ਬਹੁਤ ਗਲਤ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।
ਅਖੀਰ ਵਿਚ, ਪਿਥੇਕੈਂਥਰੋਪਸ ਇਰੈਕਟੱਸ (ਜਾਵਾ ਮੈਨ) ਅਤੇ ਸਿੰਨਐਂਥਰੋਪਸ ਪੀਕਿਨੇਸਿਸ (ਪੇਕਿੰਗ ਮੈਨ) ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਅਰਨਸਟ ਮੇਯਰ ਨੇ 1950 ਵਿੱਚ ਦੋਨਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਹੋਮੋ ਇਰੈਕਟਸ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਕਰਮ ਦੇ ਰੁੱਖ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਹੋਰਨਾਂ ਹੋਮੋ ਇਰੈਕਟਸ ਜਨਸੰਖਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਵਾ ਮੈਨ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਲਈ, ਕੁਝ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ, ਹੋਮੋ ਇਰੈਕਟਸ ਇਰੈਕਟਸ ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਉਪ-ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਸਮਝਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਦੂਜੇ ਪਥਰਾਟ ਜੋ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਜਾਵਾ ਦੇ ਸਾਂਗੀਰਾਂ ਅਤੇ ਮੋਯੋਕੇਰਟੋ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ, ਜੋ ਡੁਬੋਇਸ ਦੁਆਰਾ ਲੱਭੇ ਗਏ ਪਥਰਾਟਾਂ ਨਾਲੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋਮੋ ਇਰੈਕਟਸ ਨਾਮਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਗਪਗ 700,000 ਅਤੇ 1,000,000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਜਾਵਾ ਮੈਨ ਦੇ ਪਥਰਾਟ ਕਦੇ ਵੀ ਲੱਭੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪਥਰਾਟ ਸਨ। 1900 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਵਾ ਮੈਨ ਦੇ ਪਥਰਾਟਾਂ ਨੂੰ ਨੀਦਰਲੈੰਡ ਦੇ ਨੈਚੁਰਲੀਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਾਲੀ
ਸੋਧੋਪਿਛੋਕੜ
ਸੋਧੋਚਾਰਲਸ ਡਾਰਵਿਨ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿਥੇ ਵੱਡੇ ਮਨੁੱਖਹਾਰ ਬਾਂਦਰ ਗੋਰੀਲੇ ਅਤੇ ਚਿੰਪੈਂਜੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਾਰਵਿਨ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੀ ਹੁਣ ਪਥਰਾਟ ਰਿਕਾਰਡ ਨਾਲ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਥਰਾਟ ਸਬੂਤ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹੋਰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਥਾਰਿਟੀਆਂ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅਸਹਿਮਤ ਸਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਚਾਰਲਸ ਲਾਇਲ ਅਤੇ ਅਲਫ੍ਰੇਡ ਰਸਲ ਵਾਲਿਸ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਡਾਰਵਿਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਲਾਇਲ ਅਤੇ ਵੈਲਸ ਦੋਵੇਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਨਸਾਨਾਂ ਦੇ ਗਿੱਬਨਾਂ ਅਤੇ ਔਰੰਗੁਟਾਨਾਂ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੰਬੰਧ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਪੰਘੂੜੇ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਮਨੁੱਖਹਾਰ ਬਾਂਦਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਡੱਚ ਅਨਾਟਮੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਯੂਜੀਨ ਡੁਬੁਆਏ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲੀ ਥਿਊਰੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ।[1]
ਟ੍ਰੀਨਿਲ ਪਥਰਾਟ
ਸੋਧੋ
ਅਕਤੂਬਰ 1887 ਵਿੱਚ, ਡੌਬੋਇਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਰੀਅਰ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਆਦਮੀ ਦੇ ਪਥਰਾਟ ਪੂਰਵਜ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਡਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ (ਮੌਜੂਦਾਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ) ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ। [2] ਆਪਣੀ ਜਨੂੰਨੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਲਈ ਡੱਚ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਕੋਈ ਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਮੁਢਲੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪਥਰਾਟ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਭਿਆ ਸੀ ਉਹ ਫੌਜੀ ਸਰਜਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਡਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਦੀ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। .[3] ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੇ ਕਰਤੱਵ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਕੇਵਲ ਜੁਲਾਈ 1888 ਵਿੱਚ ਸੀ ਉਸਨੇ ਸੁਮਾਟਰਾ ਦੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁਦਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। [4] ਵੱਡੇ ਥਣਧਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਥਰਾਟ ਛੇਤੀ ਲੱਭਣ ਨਾਲ, ਡੁਬੋਇਸ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਫੌਜੀ ਕਰਤੱਵਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ (ਮਾਰਚ 1889), ਅਤੇ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਖੁਦਾਈ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਹ ਅਪਰਾਧੀ ਲਾ ਦਿੱਤੇ। [5]ਉਹ ਸੁਮਾਟਰਾ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪਥਰਾਟ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਉਸਨੂੰ ਲੋੜ ਸੀ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1890 ਵਿੱਚ ਜਾਵਾ ਟਾਪੂ ਤੇ ਚਲਾ ਗਿਆ।[6]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 Swisher, Curtis & Lewin 2000.
- ↑ Swisher, Curtis & Lewin 2000, p. 58; de Vos 2004, p. 270.
- ↑ Swisher, Curtis & Lewin 2000, pp. 59 ["unorthodox" venture; was refused government funding; hired as medical officer] and 61 ["he was the first person to set out on a deliberate search for fossils of human ancestors"].
- ↑ Swisher, Curtis & Lewin 2000, p. 61.
- ↑ Swisher, Curtis & Lewin 2000, pp. 61–62.
- ↑ Theunissen 1989, p. 41–43.