ਜੈਕਸ ਰੌਮੈਨ
ਜੈਕਸ ਰੌਮੈਨ (4 ਜੂਨ, 1907 - 18 ਅਗਸਤ, 1944) ਇੱਕ ਹੈਤੀਆਈ ਲੇਖਕ, ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਮਾਰਕਸਵਾਦ ਦਾ ਵਕੀਲ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਹੈਤੀਆਈ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਫਰੀਕੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਕਵੀ ਲੈਗਸਟਨ ਹਿਊਜ਼ ਨੇ ਰੌਮੈਨ ਦੇ ਕੁਝ ਕੰਮ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਜੈਕਸ ਰੌਮੈਨ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | ਜੂਨ 4, 1907 ਪੋਰਟ-ਔ-ਪ੍ਰਿੰਸ, ਹੈਤੀ |
| ਮੌਤ | ਅਗਸਤ 18, 1944 |
| ਕਿੱਤਾ | ਲੇਖਕ, ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਕਵੀ, ਸਮਾਜ-ਸੇਵਕ, ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ, ਨਸਲੀ ਵਿਗਿਆਨੀ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | ਗੌਵਰਨੁਏਰ ਦੇ ਲਾ ਰੋਜੀ (ਮਾਸਟਰਜ਼ ਆਫ ਦ ਡਿਊ) |
ਜਿੰਦਗੀ
ਸੋਧੋਰੌਮੈਨ ਦਾ ਜਨਮ 4 ਜੂਨ, 1907 ਨੂੰ ਪੋਰਟ-ਓ-ਪ੍ਰਿੰਸ ਵਿੱਚ ਅਮੀਰ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੇ ਟਾਂਕਰੈਡ ਅਗਸਤ, 1912 ਤੋਂ 1913 ਤੱਕ ਹੈਤੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਸਨੇ ਪੋਰਟ---ਪ੍ਰਿੰਸ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬੈਲਜੀਅਮ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ, ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਕੈਥੋਲਿਕ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਵੀਹ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਹੈਤੀ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਇਆ ਅਤੇ ਫਿਲਪੀ ਥੌਬੀ-ਮਾਰਸਲੀਨ, ਕਾਰਲ ਬਰੂਵਰਡ ਅਤੇ ਐਂਟੋਨੀਓ ਵੀਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਲੇਸ ਆਰਟਸ ਏਤ ਲਾ ਵੀਏ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ।
ਉਹ ਹੈਤੀ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। 1934 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਹੈਤੀਆਈ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੀਆਂ ਕੁਝ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਾਰਨ ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੈਤੀਅਨ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰਕੇ ਉਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਖਰ 'ਚ ਉਸਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਟੇਨੀਓ ਵਿਨਸੈਂਟ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਮੌਤ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ
ਸੋਧੋ18 ਅਗਸਤ 1944 ਨੂੰ ਹੈਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਤਿਕਾਰੇ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਲੇਖਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਜੈਕ ਰੌਮੈਨ ਦੀ 37 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਰੌਮੈਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਰੰਗੀਨ, ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਹੈਤੀਆਈ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦੇ ਪੈਨ-ਅਫਰੀਕੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਅਤੇ ਰੂਪ ਦਿੰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰੌਮੈਨ ਕੈਰੇਬੀਅਨ, ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸੰਸਾਮਈ ਲੇਖਕ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਮਹਾਨ ਨਾਵਲ, ਗਵਰਨਰਜ਼ ਦੇ ਲਾ ਰੋਜੀ, ਮਹਾਨ ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਾਈ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਾਵਲ ਹੈ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੁਆਰਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਟਕ ਸਮੂਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖੇਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- Dalleo, Raphael, Caribbean Literature and the Public Sphere: From the Plantation to the Postcolonial. Charlottesville: University of Virginia Press, 2011.
- Fowler, Carolyn, A Knot in the Thread, Howard University Press, Washington, 1980.
- Schutt-Ainé, Patricia (1994). Haiti: A Basic Reference Book. Miami, Florida: Librairie Au Service de la Culture. p. 105. ISBN 0-9638599-0-0.
- Dash, J. Michael (1981). Literature and Ideology in Haiti, 1915 - 1961. Totowa, New Jersey: Barnes and Noble Books. p. 129. ISBN 0-389-20092-1.
- “The Rhetoric of Suffering, Hope, and Redemption in Masters of the Dew: A Rhetorical and Politico-Theological Analysis of Manuel as Peasant-Messiah and Redeemer” by Celucien L. Joseph Memphis Theological Seminary Journal, 51 (2012):1-36
- “Faith, Secular Humanism, and Development: A Reading of Jacques Roumain’s Religious Sensibility and Marxist Rhetoric” by Celucien L. Joseph, Journal of Postcolonial Networks, 2012
- “The Rhetoric of Suffering, Hope, and Redemption in Masters of the Dew: A Rhetorical and Politico-Theological Analysis of Manuel as Peasant-Messiah and Redeemer” by Celucien L. Joseph, Memphis Theological Seminary Journal, Volume 51 (2012):1-36. Free online access.
- Joseph, Celucien L. From Toussaint to Price-Mars: Rhetoric, Race, and Religion in Haitian Thought (CreateSpace Independent Publishing Platform, 2013)