ਫਰਜ਼
ਫਰਜ਼ ("ਕਾਰਨ" ਭਾਵ ਤੋਂ "ਜੋ ਕਿ ਕਾਰਨ ਹੈ"; ਪੁਰਾਣੀ ਫ੍ਰੈਂਚ: ਦੇਵ ਨੇ, ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਭਾਗ ਵਿੱਚ; ਲਾਤੀਨੀ: Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found. ਦਿਓ ਡਿਡ, ਦੇਵੋਆਰ ਦੇ ਪਿਛਲਾ ਹਿੱਸਾ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ; ਲਾਤੀਨੀ: ਡੀਬੇਰ, ਡੈਬਿਟਮ, "ਕਰਜ਼ਾ" "ਤੋਂ) ਆਮ ਜਾਂ ਖਾਸ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨ ਬੱਧਤਾ ਜਾਂ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇੱਕ ਫਰਜ਼ ਸਦਾਚਾਰ ਜਾਂ ਨੈਤਿਕਤਾ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਨਮਾਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ. ਕਈ ਫਰਜ਼ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਕਈ ਵਾਰੀ ਕੋਡਬੱਧ ਸਜ਼ਾ ਜਾਂ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਲਈ ਦੇਣਦਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਆਪਣਾ ਫਰਜ਼ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਸਵੈ-ਰੁਚੀ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸਿਸੇਰੋ, ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੇ ਰੋਮਨ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ਰ ਨੇ ਆਪਨੇ ਕੰਮ "ਔਨ ਡਿਉਟੀ" ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਫਰਜ਼ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਫਰਜ਼ ਚਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ:[1]
- ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ
- ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਥਾਂ ਜਾਂ ਮੁਕਾਮ ਤੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ (ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ, ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ, ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ)
- ਆਪਣੇ ਚਰਿੱਤਰ ਕਰਕੇ
- ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੀਆਂ ਨੈਤਿਕ ਆਸਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ
ਕਾਨੂੰਨ ਜਾਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖਾਸ ਫਰਜ਼, ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ, ਧਰਮ, ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਤੋਂ ਕੀਤੇ ਵੱਖਰੇ ਹਨ।
ਸਿਵਿਕ ਫਰਜ਼
ਸੋਧੋਫਰਜ਼[2] ਅਕਸਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਦੇਸ਼ (ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ), ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਸਮਾਜ ਲਈ ਸਮਰਪਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਝੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਿਵਲ ਫਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ:
- ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ
- ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ
- ਲੋੜ ਪੈਣ ਤੇ ਆਮ ਰੱਖਿਆ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣਾ
- ਭਾਰਤ ਲਈ ਹਰ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਕਰਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ (ਪੋਲਿੰਗ ਦੇ ਦਿਨ ਨਾ ਜਾਣ ਦਾ ਵਾਜਿਬ ਬਹਾਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾ- ਧਾਰਮਿਕ ਇਤਰਾਜ਼ ਹੋਣ, ਪਰਦੇਸੀ, ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀ' ਤੇ)
- ਜੇ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬਤੌਰ ਜਿਊਰੀ ਜਾਣਾ
- ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਮਦੱਦ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਗਵਾਹ ਬਿਆਨ ਦੇਣਾ
- ਜਨਤਕ-ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣੁ ਕਰਵਾਉਣਾ
- ਜਨਤਕ ਸੇਵਾ ਲਈ ਸਵੈ-ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ. ਜੀਵਨ-ਰੱਖਿਆ ਡਰਿੱਲ)
- ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂ ਲੋੜ ਪੈਣ ਤੇ ਖੂਨ ਦਾਨ ਕਰਨਾ
- ਇੱਕ ਬੇਈਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਇਨਕਲਾਬ
ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਫਰਜ਼
ਸੋਧੋਕਿਸੇ ਚਰਚ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ, ਸਿਪਾਹੀ ਦੁਆਰਾ, ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਜਾਂ ਸੇਵਾਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਖਾਸ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।[3]
ਉਦਾਹਰਣ:
- ਫਰਜ਼ ਨਾਲ ਕੁਤਾਹੀ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਫੌਜੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਪਰਾਧ ਹੈ
- ਰੱਖਿਆ ਦਾ ਫਰਜ਼, ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ
- ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦੇ ਥਾਂ ਤੇ , ਸਕੂਲ ਲਈ
- ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ,ਵਕੀਲ ਲਈ
ਕਾਨੂੰਨੀ ਫਰਜ਼
ਸੋਧੋਕਾਨੂੰਨੀ ਫਰਜ਼ ਦੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਦੇਖਭਾਲ ਦਾ ਫਰਜ਼
- ਸਮਰਪਣ ਦਾ ਫਰਜ਼
- ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਅਤੇ ਬੀਮੇ ਦਾ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫਰਜ਼
- ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਫਰਜ਼
- ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਦਾ ਫਰਜ਼
- ਇੱਕ ਸੰਗੀਨ ਜੁਰਮ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦਾ ਫਰਜ਼
- ਵੋਟ ਕਰਨ ਦਾ ਫਰਜ਼ (ਉਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਵੋਟ ਪਾਉਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ)
- ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਾ ਫਰਜ਼
- ਆਰਥਿਕ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ
- ਬੱਚੇ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ (ਬੱਚੇ ਪ੍ਰਤੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਤੋਂ ਉਲਟ)
- ਠੇਕੇ ਤੇ ਬਣੇ ਖਾਸ ਫਰਜ਼
ਪਿਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਫਰਜ਼
ਸੋਧੋ
ਬਹੁਤੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਫਰਜ਼ ਸਮਝਣ. ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਰਤਾਓ ਕਰਨਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਵਧੇ, ਵਿਵਸਥਿਤ ਵਿਆਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ ਜੋ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਬੀਮਾਰ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨੀ. ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ-ਅਧਾਰਤ ਫਰਜਾਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਕੰਫਿਊਸ਼ਸ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਪਹਿਲੂ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜ਼ੀਆਓ ਜਾਂ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵਾਲੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4]
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਜ਼
ਸੋਧੋਫਰਜ਼ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਮਹਾਂਦੀਪਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਫਰਜ਼ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਭਾਰੀ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ:
- "ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਕਿਸ਼ੋਰਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੇ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ, ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਫਰਜ਼ ਬਾਰੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਵੱਧ ਉਮੀਦਾਂ ਹਨ।"
ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਜ਼ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਜੜ੍ਹਿਤ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਫਰਜ਼ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਈਕਲ ਪੈਲੇਟਜ਼ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ 'ਆਧੁਨਿਕ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ, ਲਿੰਗਕਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਫਰਜਾਂ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Cicero, Marcus T. De Officiis. Cambridge: Harvard UP, 1913. Print.
- ↑ Ekman, Joakim; Amnå, Erik (2009). "Political Participation and Civic Engagement: Towards A New Typology" (PDF). Youth & Society (Working Paper) (2): 4.[permanent dead link]
- ↑
One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911) "Duty" Encyclopædia Britannica 8 (11th ed.) Cambridge University Press p. 736
- ↑ Peletz, Michael Gates. Gender, Sexuality, and Body Politics in Modern Asia. Ann Arbor, MI: Association for Asian Studies, 2011. Print.
