ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਮੋਟ (ਮੂਰਤੀ ਕੋਫਿਨ; 3 ਜਨਵਰੀ, 1793 – 11 ਨਵੰਬਰ 1880) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰਕ, ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਖ਼ਾਤਮੇ ਦੀ ਸਮਰਥਕ, ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 1840 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰੋਧੀ ਗੁਲਾਮੀ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖੇ ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪਦਵੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। 1848 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਜੇਨ ਹੰਟ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲੀ ਬੈਠਕ ਹੋਈ। ਮੋਟ ਨੇ 1848 ਦੇ ਸੇਨੇਕਾ ਫਾਲਸ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। 

ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਮੋਟ
ਲੁਕਰਟੀਆ ਮੋਟ 49 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ (1842), ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦੀ ਕੌਮੀ ਪੋਰਟਰੇਟ ਗੈਲਰੀ ਵਿਚ, ਡੀ.ਸੀ.

ਜਨਮ
ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਕੋਫਿਨ

ਜਨਵਰੀ 3, 1793
ਮੌਤਨਵੰਬਰ 11, 1880(1880-11-11) (ਉਮਰ 87)
ਪੇਸ਼ਾAbolitionist, ਮਜ਼ਦੂਰ, ਅਧਿਆਪਕ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀJames Mott
ਬੱਚੇ6
ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾਥੋਮਸ ਕੋਫਿਨ
ਅਨਾ ਫੋਜਰ
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਮਾਰਥਾ ਕੋਫਿਨ ਵਰਾਇਟ (ਭੈਣ)
ਮੈਥਿਊ ਫੋਜਰ (ਮਾਮਾ)

ਉਸ ਦੀਆਂ ਬੋਲਣ ਦੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਗੁਲਾਮੀ ਦੀ ਵਿਰੋਧੀ, ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ 1865 ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਮੀ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਗੁਲਾਮਾਂ, ਚਾਹੇ ਮਰਦ ਜਾਂ ਔਰਤ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇਣ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਜੋ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਹੱਦ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ। 1880 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਉਹ ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਅਤੇ ਮੰਦਹਾਲੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਰਹੀ।

ਮੋਟ ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਸੀ।

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਲੁਕਰੇਟੀਆ ਕੋਫਿਨ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਜਨਵਰੀ, 1793[1] ਨੈਨਟਕੇਟ, ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਅੰਨਾ ਫੋਲਗਰ ਅਤੇ ਥੌਮਸ ਕਫਿਨ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਬੱਚਾ ਸੀ।[2] ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਰਾਹੀਂ, ਉਹ ਪੀਟਰ ਫੋਲਜਰ ਅਤੇ ਮੈਰੀ ਮੋਰੇਲ ਫੋਲਗਰ ਦੇ ਵੰਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ।[3] ਉਸ ਦਾ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਨੇ ਫਾਊਂਡੇਸਨ ਬਿਨਯਾਮੀਨ ਫਰਾਕਲਿਨ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਦਕਿ ਹੋਰ ਫੋਲਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਟੋਰੀਜ਼ ਸਨ।[2]

ਉਸ ਨੂੰ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਡੱਚੇਸ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਨਾਈਨ ਪਾਰਟਨਰ ਸਕੂਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਸਾਇਟੀ ਆਫ਼ ਫ੍ਰੈਂਡਸ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਉਹ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕਾ ਬਣ ਗਈ। ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਉਦੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਔਰਤ ਸਟਾਫ ਨਾਲੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਨਖਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਫਿਲਡੇਲਫਿਆ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਅਤੇ ਨਾਈਨ ਪਾਰਟਨਰਸ, ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਧਿਆਪਕ ਜੇਮਸ ਮੋੱਟ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਗਿਆ।

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

10 ਅਪ੍ਰੈਲ 1811 ਨੂੰ ਲੂਕਰੇਤੀਆ ਕੋਫਿਨ ਨੇ ਫਿਲਡੇਲਫਿਆ ਵਿਖੇ ਪਾਈਨ ਸਟ੍ਰੀਟ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜੇਮਸ ਮੱਟ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੇ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਬੱਚੇ, ਥੌਮਸ ਮੱਟ ਦੀ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਮਾਰਗਾਂ 'ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਹੋਏ ਗੁਲਾਮੀ ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਧਾਰ ਲਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਦੀ ਪੜਪੋਤੀ ਮੇਅ ਹੇਲੋਵੇਲ ਲਾਊਡ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਬਣ ਗਈ।

11 ਨਵੰਬਰ 1880 ਨੂੰ ਮੋੱਟ ਦੀ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਦੇ ਚੇਲਟੇਨਹੈਮ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਰੋਡਸਾਈਡ ਵਿਖੇ ਨਮੂਨੀਆ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਫੇਅਰ ਹਿੱਲ ਬਰਿਆਲ ਗਰਾਉਂਡ ਦੇ ਉੱਚੇ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦਫਨਾਇਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਫਿਲਡੇਲਫਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਵੇਕਰ ਕਬਰਸਤਾਨ ਹੈ।

ਮੋੱਟ ਦੀ ਪੜ-ਪੋਤੀ ਨੇ ਰੋਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਬਿਆਨ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਬੇਟੀ ਫ੍ਰੀਡਨ ਲਈ ਇਤਾਲਵੀ ਦੁਭਾਸ਼ੀਏ ਵਜੋਂ ਥੁੜ-ਚਿਰੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "UPI Almanac for Thursday, Jan. 3, 2019". United Press International. January 3, 2019. Archived from the original on January 3, 2019. Retrieved September 3, 2019. feminist/abolitionist Lucretia Mott in 1793
  2. 2.0 2.1 Faulkner 2011.
  3. Payne 2011.

ਪੁਸਤਕ-ਸੂਚੀ ਸੋਧੋ

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਸੋਧੋ

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ਸੋਧੋ