ਵਿਲੀਅਮ ਮੇਕਪੀਸ ਥੈਕਰੇ
ਵਿਲੀਅਮ ਮੇਕਪੀਸ ਥੈਕਰੇ (/ˈθækəri/; 18 ਜੁਲਾਈ 1811 – 24 ਦਸੰਬਰ 1863) 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਨਾਵਲਕਾਰ ਅਤੇ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਅੰਗ ਰਚਨਾਵਾਂ ਖਾਸਕਰ ਆਪਣੇ ਨਾਵਲ ਵੇਨਿਟੀ ਫ਼ੇਅਰ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਿਲੀਅਮ ਮੇਕਪੀਸ ਥੈਕਰੇ | |
|---|---|
 ਵਿਲੀਅਮ ਮੇਕਪੀਸ ਥੈਕਰੇ ਦੀ ਫੋਟੋ | |
| ਜਨਮ | ਵਿਲੀਅਮ ਮੇਕਪੀਸ ਥੈਕਰੇ 18 ਜੁਲਾਈ 1811 ਕਲਕੱਤਾ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ |
| ਮੌਤ | 24 ਦਸੰਬਰ 1863 (ਉਮਰ 52) ਲੰਦਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ |
| ਕਿੱਤਾ | ਨਾਵਲਕਾਰ, ਕਵੀ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਅੰਗਰੇਜ਼ |
| ਕਾਲ | 1829–1864 (ਮੌਤ-ਉੱਪਰੰਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ) |
| ਸ਼ੈਲੀ | ਇਤਿਹਾਸਕ ਗਲਪ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | ਵੈਨਿਟੀ ਫ਼ੇਅਰ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | Isabella Gethin Shawe |
| ਬੱਚੇ | Anne Isabella (1837–1919) Jane (1838?–1839?) Harriet Marian (1840–1875) |
ਜੀਵਨੀ
ਸੋਧੋਵਿਲੀਅਮ ਮੇਕਪੀਸ ਦਾ ਜਨਮ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਉੱਪਰਾਂਤ 1817 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਚਾਰਟਰਹਾਉਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਪਰ ਇਹ ਸਕੂਲ ਉਸਨੂੰ ਨਾਪਸੰਦ ਸੀ।[1] ਅਤੇ ਫਿਰ ਕੈਮਬਰਿਜ ਵਿੱਚੋਂ ਅਗਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਛੱਡਕੇ ਯੂਰਪ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਨਿਕਲ ਪਿਆ ਅਤੇ ਪਰਤ ਕੇ ਕਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚਾਲੇ ਛੱਡਕੇ ਪੱਤਰਕਾਰਤਾ ਦੇ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਦੋ ਪੱਤਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ; ਪਰ ਦੋਨੋਂ ਅਸਫਲ ਰਹੇ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਚਿਤਰਕਲਾ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਖਾਤਿਰ ਪੈਰਸ ਅਤੇ ਰੋਮ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਥੇ 1836 ਵਿੱਚ ਇਜਾਬੇਲਾ ਸ਼ਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਇੰਗਲੈਂਡ ਪਰਤਣ ਤੇ ਉਸਨੇ ਫਰੇਜਰਸ ਮੈਗਜੀਨ ਵਿੱਚ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਦ ਯਲੋਪਲਸ਼ ਪੇਪਰਸ (1837 - 8); ਕੈਥਰੀਨ (1840), ਦ ਗਰੇਟ ਹਾਗਰਟੀ ਡਾਇਮੰਡ (1841) ਅਤੇ ਵੈਰੀ ਲਿੰਡਨ (1844) ਇਸ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ। ਪਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਸਰਵਪ੍ਰਥਮ ਪੰਜ ਨਾਮਕ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਚਨਾਵਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ; ਦ ਬੁੱਕ ਆਫ਼ ਸਨਾਬਸ (1846 - 7), ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ।
ਵੈਨਿਟੀ ਫੇਅਰ (1847 - 8) ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਅਸਲੀ ਮੋੜ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਅਸਾਧਰਣ ਰਚਨਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਹ ਫੀਲਡਿੰਗ ਵਰਗੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨਾਵਲਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਿੰਦਾ ਨਾਵਲਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰਲਸ ਡਿਕਨਸ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਸਾਨੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਅਗਲੇ ਨਾਵਲ ਪੇਂਡੇਨਿਸ (1848 - 50) ਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਅੰਸ਼ ਆਤਮਕਥਾਤਮਕ ਹਨ। 1851 ਵਿੱਚ ਦ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਹਿਊਮਰਿਸਟਸ ਆਫ਼ ਦ ਏਟੀਨਥ ਸੇਂਚੁਰੀ ਅਤੇ 1856 ਵਿੱਚ ਫੋਰ ਜਾਰਜੇਜ ਉੱਤੇ ਉਸਨੇ ਵੱਡੇ ਸਫਲ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਣ ਕਰਮਵਾਰ 1852 ਅਤੇ 1856 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹੇਨਰੀ ਏਸਮੰਡ (1852), ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਦੀ ਸਿਖਰਲੀ ਰਚਨਾ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਇਤਿਹਾਸਕ ਨਾਵਲ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿ ਨਿਊਕੰਸ (1853) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ। ਦ ਵਰਜੀਨਿਅੰਸ (1857 - 9) ਏਸਮੰਡ ਦਾ ਹੀ ਉੱਤਰ - ਭਾਗ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਥੈਕਰੇ ਦੀ ਕਲਾ ਦਾ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਉੱਤਮ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। 1860 ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਾਰਨਹਿਲ ਮੈਗਜੀਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੰਪਾਦਕ ਬਣਿਆ, ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਾਵੇਲ ਦ ਵਿਡੋਅਰ (1860) ਅਤੇ ਦ ਏਡਵੇਂਚਰਸ ਆਫ਼ ਫਿਲਿਪ (1861 - 2) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ। ਦ ਰਾਉਂਡ ਅਵਾਉਂਟ ਪੇਪਰਸ (1860 - 3) ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਨਮੋਹਕ ਨਿਬੰਧਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਹੈ ਜੋ ਉਸਨੇ ਇਸ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਵਿੱਚ ਨੇਮੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਲਿਖੇ ਸਨ। ਅੰਤਮ ਨਾਵਲ ਡੇਨਿਸ ਡੂਬਲ ਉਸ ਦੀ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਧੂਰਾ ਰਹਿ ਗਿਆ, ਤਦ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਫੇਰ ਉਸ ਦੀ ਕਲਾ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ਤੇ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Dunton, Larkin (1896). The World and Its People. Silver, Burdett. p. 25.